Nga tuyên bố phũ phàng với Ukraine, chỉ đích danh cái tên khiến cuộc xung đột xảy ra
Theo Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov, Mỹ đã bắt đầu công khai thừa nhận 'vấn đề lãnh thổ' trong xung đột Ukraine cần phải giải quyết dựa trên tình hình thực địa.
Ngày 23/5, Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov khẳng định Moscow sẽ không chấp nhận yêu cầu của phương Tây về việc quay trở lại biên giới năm 1991 và tiết lộ rằng nước này đã soạn thảo một bản ghi nhớ nhằm giải quyết các nguyên nhân gốc rễ của cuộc chiến với Ukraine.
Phát biểu tại một hội nghị quốc tế, ông Lavrov chỉ trích chính sách của Mỹ và Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) là nguyên nhân chính dẫn đến chiến sự hiện nay. Ông nhấn mạnh rằng cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump là nhà lãnh đạo phương Tây đầu tiên cho đến nay công khai gọi việc đưa Ukraine gia nhập NATO là “một sai lầm nghiêm trọng”.
“Cuộc xung đột này sẽ không bao giờ xảy ra nếu không có chính quyền Biden”, ông Lavrov tuyên bố.
Ngoại trưởng Nga cũng cho rằng chính quyền Washington hiện tại đang bắt đầu nhìn nhận thực tế trên chiến trường, trong khi châu Âu vẫn “ngoan cố” với các yêu sách cứng nhắc. Theo ông, các quốc gia châu Âu tiếp tục khăng khăng yêu cầu Nga quay trở lại biên giới cũ, nhưng lại không gây áp lực buộc Ukraine sửa đổi luật pháp trong nước – điều mà ông cho là "vi phạm chuẩn mực luật pháp quốc tế và đàn áp văn hóa Nga".
Một trong những điểm đáng chú ý trong phát biểu của ông Lavrov là việc Nga đã hoàn tất một bản ghi nhớ về Ukraine, được cho là sẽ trình bày chi tiết các nguyên nhân cốt lõi của cuộc chiến và giải pháp nhằm xóa bỏ những nguyên nhân này. Mặc dù chưa công bố chi tiết nội dung, ông Lavrov khẳng định đây là một nỗ lực nhằm mở ra khả năng đối thoại thực chất giữa hai bên.
“Chúng tôi đã chuẩn bị bản ghi nhớ và sẽ chuyển cho Ukraine. Văn kiện này dựa trên những vấn đề cơ bản nhất liên quan đến xung đột và tìm cách xóa bỏ các yếu tố khơi mào chiến tranh”, ông nói.
Trước đó, ngày 1/5, Bộ Ngoại giao Nga đã khẳng định Moscow sẽ không bao giờ chấp nhận việc khôi phục toàn vẹn lãnh thổ Ukraine như trước năm 1991, gọi điều đó là “mối đe dọa trực tiếp đến công dân Nga”.
Cuộc đàm phán trực tiếp đầu tiên giữa Nga và Ukraine sau ba năm chiến sự đã diễn ra vào ngày 16/5 tại Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ. Hai bên đã đạt được một số thỏa thuận bước đầu, bao gồm trao đổi 1.000 tù binh mỗi bên và thống nhất tiếp tục đối thoại về khả năng ngừng bắn trong tương lai.
Ông Vladimir Medinsky – Trợ lý Tổng thống Nga, trưởng đoàn đàm phán cho biết Moscow “hài lòng với kết quả ban đầu”. Tuy nhiên, vấn đề lãnh thổ vẫn là rào cản chính trong tiến trình hòa bình.
Phía Ukraine tiếp tục giữ lập trường cứng rắn: Không thỏa hiệp về chủ quyền. Tổng thống Volodymyr Zelensky tuyên bố Nga phải rút toàn bộ lực lượng khỏi lãnh thổ Ukraine và khôi phục biên giới được quốc tế công nhận từ năm 1991. Ông Zelensky cũng thừa nhận Ukraine chưa có đủ năng lực quân sự để giành lại Crimea, nhưng khẳng định sẽ không chấp nhận bất kỳ thỏa thuận nào hợp thức hóa sự kiểm soát của Nga tại các vùng lãnh thổ đã sáp nhập.
Ngoài ra, Kiev cũng phản đối những đề xuất không chính thức được cho là đến từ đội ngũ cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump, bao gồm khả năng “đóng băng xung đột” theo hiện trạng chiến tuyến và công nhận quyền kiểm soát của Nga đối với các vùng lãnh thổ tranh chấp. Các nguồn tin phương Tây từng tiết lộ kế hoạch này có thể sẽ được Trump theo đuổi nếu trở lại Nhà Trắng sau cuộc bầu cử 2024.
Ukraine cho rằng việc công nhận các vùng lãnh thổ sáp nhập như Crimea, Donetsk, Lugansk, Kherson và Zaporizhia là vi phạm luật pháp quốc tế và đi ngược lại nguyên tắc toàn vẹn lãnh thổ.
