Vị vua Việt Nam duy nhất lấy vợ người châu Âu, cưới bác dâu hơn mình 12 tuổi đã có 4 con riêng
Trong lịch sử Việt Nam có một vị vua rất đặc biệt. Ông kết hôn với nhiều người ngoại quốc, còn lấy cả bác dâu dù đối phương hơn mình 12 tuổi, đã có 4 con riêng.
Nhắc đến vua Lê Thần Tông, nhiều người ngày nay có thể phải tra cứu tư liệu mới biết ông là ai, bởi vị vua này không gắn liền với những chiến công hiển hách hay cải cách lớn trong lịch sử quốc gia. Tuy nhiên, sử cũ ghi nhận Lê Thần Tông là một trong những vị quân vương sở hữu nhiều dấu ấn đặc biệt bậc nhất dưới thời Lê Trung Hưng, với những kỷ lục chưa từng lặp lại trong lịch sử phong kiến Việt Nam khi hai lần ở ngôi báu và có đến bốn người con trai kế vị.
Lê Thần Tông, húy Lê Duy Kỳ, là con trưởng của vua Lê Kính Tông, lên ngôi năm 1619 khi mới 12 tuổi, sau biến cố vua cha bị chúa Trịnh Tùng ép tử. Thời điểm đó, nhà Lê chỉ còn nắm giữ vai trò chính thống về danh nghĩa, mọi quyền lực ở Đàng Ngoài đều nằm trong tay họ Trịnh. Vì vậy, ngay từ khi đăng cơ, Lê Thần Tông đã được xem là vị vua trị vì trong bối cảnh chính sự nằm ngoài quyền quyết định của mình.
Cuộc hôn nhân năm 1630 giữa vua Lê Thần Tông và bà Trịnh Thị Ngọc Trúc – con gái chúa Trịnh Tráng là một trong những sự kiện đang được sử sách và giới nghiên cứu chú ý. Xét về vai vế, nhà vua phải gọi bà Ngọc Trúc là bác dâu. Bà hơn vua 12 tuổi và đã có bốn người con riêng trước đó. Nhiều đại thần can gián việc hôn phối, nhưng sử cũ ghi lại lời vua: “Xong việc rồi thì thôi, lấy gượng vậy”, cho thấy tính chất ép buộc của cuộc hôn nhân này.
Đáng chú ý không kém, sử liệu ghi nhận Lê Thần Tông có tổng cộng sáu vợ, trong đó có năm người xuất thân ngoài cộng đồng cư dân Đại Việt: từ Trung Quốc, Chiêm Thành, Indonesia, người dân tộc Mường và đặc biệt là một vương phi châu Âu.
Vị cung phi châu Âu được nhiều nguồn tư liệu quốc tế và Việt Nam xác nhận mang tên Orona, con gái Phó toàn quyền Hà Lan tại Đài Loan. Bà theo đoàn thương thuyền Hà Lan đến Đàng Ngoài và gặp vua tại Thăng Long vào năm 1630. Theo nguyện vọng của cha, bà ở lại trở thành vợ nhà vua. Nhiều tư liệu truyền lại rằng bà Orona đã trải qua cuộc sống buồn bã và cô độc trong hoàng cung vì khác biệt ngôn ngữ và tập quán. Hiện nay, tại chùa Mật Sơn (còn gọi chùa Đại Bi) ở Thanh Hóa vẫn lưu giữ tượng thờ vua Lê Thần Tông cùng năm người vợ.
Sau 24 năm trị vì, Lê Thần Tông nhường ngôi cho con trai là Lê Chân Tông khi hoàng tử mới 13 tuổi. Sáu năm sau, Lê Chân Tông băng hà vì bệnh nặng, Lê Thần Tông được tôn lập trở lại ngai vàng, trở thành vị vua duy nhất trong số 108 vua chúa của 15 triều đại phong kiến Việt Nam trị vì hai lần.
Không chỉ vậy, ông còn là vị quân vương có số con nối ngôi nhiều nhất trong lịch sử nước ta. Sau Lê Chân Tông, ba người con khác của ông là Lê Huyền Tông, Lê Gia Tông và Lê Hy Tông lần lượt lên ngôi, trong đó Lê Hy Tông được đánh giá là vị vua anh minh thời Lê Trung Hưng.
Đại Việt Sử ký Toàn thư chép nhận xét đáng chú ý về nhà vua: “Vua bốn lần xa giá xuất chinh, hai lần bước lên ngôi báu, đó cũng là điều xưa nay hiếm có”. Những ghi chép này cho thấy dù không được biết đến rộng rãi, Lê Thần Tông vẫn giữ một vị trí đặc biệt trong lịch sử phong kiến Việt Nam.
