Hải Phòng: Vụ lấn chiếm đất dai dẳng, gia đình ngang ngược từ chối trả lại đất, hé lộ số tiền bồi thường
Tại xã Vĩnh Hòa, TP Hải Phòng, một vụ việc ‘trái khoáy’ đang gây xôn xao khi một gia đình lấn chiếm đất kiên quyết không bồi thường và từ chối trả lại diện tích đã chiếm, bất chấp bản án thi hành án của tòa án các cấp đã có hiệu lực.
Lấn chiếm đất, tranh chấp kéo dài tại Hải Phòng
Ông Nguyễn Văn Hóa (xã Vĩnh Hòa, TP Hải Phòng) phản ánh rằng gia đình ông đang đối mặt với tình cảnh vô cùng khó xử khi “hàng xóm” cố tình lấn chiếm đất nhưng từ chối bồi thường hay trả lại phần diện tích bị chiếm.
Cụ thể, ngày 19/2/2021, UBND huyện Vĩnh Bảo, TP Hải Phòng cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho gia đình ông Hóa với diện tích 46m² tại thửa 77, tờ bản đồ số 02, thôn An Lãng. Tuy nhiên, ngày 18/5/2022, gia đình ông Tô Văn Hoài - hàng xóm liền kề đổ móng xây nhà và lấn chiếm khoảng 3m² đất của ông Hóa, đồng thời làm hư hại bức tường phía cuối mảnh đất.
Ngay khi nhận tin báo, UBND xã Vĩnh Hòa đã mời các bên đến trụ sở hòa giải ngày 1/6/2022. Lúc đó, ông Hoài cam kết sẽ lùi công trình và phá dỡ phần xây đua sang để trả đất, nhưng thực tế hoàn toàn không thực hiện. UBND xã nhiều lần yêu cầu dừng thi công và cảnh báo hậu quả, nhưng gia đình ông Hoài vẫn hoàn thiện căn nhà hai tầng kiên cố và vào sinh sống.
Sự việc sau đó được gia đình ông Hóa khởi kiện ra TAND huyện Vĩnh Bảo. Ngày 8/2/2023, tòa sơ thẩm tuyên buộc gia đình ông Hoài phải bồi thường 66 triệu đồng cho diện tích 3m² đất lấn chiếm, đồng thời hơn 4,8 triệu đồng do làm hư hại bức tường, tổng cộng hơn 70 triệu đồng. Dù giá trị thực tế đất ở mặt đường Quốc lộ 17B, trung tâm chợ An Hòa lên đến 30 triệu đồng/m², gia đình ông Hóa vẫn chấp nhận để đảm bảo quyền lợi pháp lý.
Ông Hoài sau đó kháng cáo với lý do bức tường đã cũ, không còn giá trị sử dụng. Tại phiên tòa phúc thẩm ngày 12/5/2023, ông Hoài đưa ra phương án nếu gia đình ông Hóa đồng ý, ông sẽ vạc phần móng nổi trên đất để trả lại đất và xây lại bức tường hư hại; nếu không đồng ý, ông sẽ trả tiền theo giá nhà nước. Tuy nhiên, TAND TP Hải Phòng đã bác kháng cáo của ông Hoài, chấp nhận kháng cáo của ông Hóa, buộc gia đình lấn chiếm phải phá dỡ phần móng nhà, trả lại diện tích 3m² và bồi thường các thiệt hại khác.
Khó khăn trong thi hành án và bức xúc của gia đình bị lấn chiếm
Mặc dù bản án phúc thẩm đã rõ ràng, từ năm 2023 đến nay, gia đình ông Hoài vẫn không thi hành án, khiến gia đình ông Hóa chưa nhận lại được diện tích bị lấn chiếm cũng như khoản tiền bồi thường. Cơ quan Thi hành án dân sự khu vực 7 - quản lý thi hành án tại huyện Vĩnh Bảo cho biết việc phá dỡ một phần móng và tường của ngôi nhà hai tầng là “khó khăn”, do có nguy cơ gây thiệt hại đến tài sản của gia đình ông Hoài.
Bà Nguyễn Thị Mậu, vợ ông Hóa, bày tỏ sự bức xúc: “Cơ quan thi hành án thiếu quyết liệt. UBND xã Vĩnh Hòa cũ đã cảnh báo từ đầu, nếu cố tình xây dựng lấn chiếm, mọi thiệt hại sau này phải chịu trách nhiệm hoàn toàn. Diện tích bị chiếm không lớn, nhưng chúng tôi mong mỏi sự thượng tôn pháp luật. Chúng tôi từng sẵn sàng nhận bồi thường, nhưng họ lại ngang ngược thách thức pháp luật, hoàn thiện công trình bất chấp.”
Vụ việc tại Hải Phòng này phản ánh thực trạng khó khăn trong xử lý các vụ lấn chiếm đất, đặc biệt khi phần diện tích đã được xây dựng kiên cố. Mặc dù pháp luật đã có phán quyết rõ ràng, việc thi hành án trên thực tế vẫn gặp trở ngại, gây bức xúc cho những người bị xâm phạm quyền sử dụng đất.