Sự thật phía sau những 'mã bỏ rơi' trong dự án Nuôi em: Hé lộ kịch bản dựng chuyện tinh vi
Một nhà hảo tâm tham gia dự án Nuôi Em phát hiện học sinh được giới thiệu là 'mã bỏ rơi' chưa từng rơi vào hoàn cảnh này, kéo theo hàng loạt nghi vấn về quy trình gán mã, quản lý tiền ăn và sự minh bạch của dự án.
Theo báo Dân trí, chị Phan Diệu Hương tham gia dự án Nuôi Em từ tháng 9 với một “mã bỏ rơi” tại Trường Mẫu giáo 2/9, xã Ia Ko, Gia Lai. Đây là lần đầu chị nhận hỗ trợ một học sinh, trong bối cảnh dự án cho biết đã hết mã của năm học mới và chỉ còn lại các trường hợp bị “bỏ nuôi”.
Theo chia sẻ của dự án, “mã bỏ rơi” là học sinh từng có nhà hảo tâm nhưng bị dừng tài trợ nên phải chờ người khác tiếp tục. Nói về lý do nhận mã này, chị Hương chia sẻ: “Là một người mẹ 3 con, chữ ‘bỏ rơi’ khiến tôi thấy buồn thắt ruột”. Chị không muốn trẻ phải dừng bữa ăn giữa chừng.
Sau khi đóng tiền ăn cho năm học 2024-2025 theo mã "bỏ rơi", chị Hương được thêm vào nhóm Zalo cập nhật hình ảnh ăn trưa của điểm trường. Tuy nhiên, suốt thời gian này, chị không thấy bất kỳ hình ảnh nào được giáo viên đăng tải, gây khó hiểu.
Đến tối 8/12, trước áp lực về các tố cáo thiếu minh bạch của Nuôi em từ cộng đồng mạng, chị Hương tìm hiểu và phát hiện nhóm trường 2/9 chỉ mới hoạt động từ tháng 2 năm nay. Điều này mâu thuẫn trực tiếp với thông tin "mã bỏ rơi" phải có bữa ăn ít nhất từ tháng 9/2024.
Khi chị Hương chất vấn về sự bất thường này, phía Nuôi em trả lời đó là "đánh nhầm mã". Theo dự án, "em nuôi" của chị không phải là "mã bỏ rơi" mà chỉ là mã bổ sung từ tháng 2.
Dự án xác nhận số tiền chị đã đóng dư 750.000 đồng, tương ứng với 4 tháng từ tháng 9/2024 đến tháng 1/2025. Đây là khoảng thời gian trẻ chưa được bất kỳ nhà hảo tâm nào hỗ trợ. Nói cách khác, học sinh này chưa từng bị "bỏ rơi" hay "bỏ nuôi" như cách dự án gọi.
Nuôi em thông báo với chị Hương rằng khoản chi phí dư sẽ được dùng để mua áo ấm, hỗ trợ giáo viên và xây trường nếu còn nhiều. Chị Hương không chấp nhận lời giải thích này.
Chị đặt câu hỏi gay gắt: "Tôi và các anh chị nuôi khác gửi tiền vào Nuôi em là để nuôi em. Tại sao lại có tiền dư và thậm chí là dư nhiều? Vậy thực chất Nuôi em đã gửi về trường cho mỗi bé bao nhiêu tiền ăn mỗi tháng mà lại có tiền dư?".
Chiều 9/12, chị Hương đã tự mình liên hệ với cô Siu H Mup, Hiệu trưởng Trường Mẫu giáo 2/9, để làm rõ thông tin. Cô Hiệu trưởng cho biết toàn bộ 19 học sinh của trường chỉ mới được Nuôi em hỗ trợ tiền ăn từ tháng 2 năm nay.
Nhà trường cũng xác nhận mới nhận tiền ăn cho 4 tháng của năm học 2024-2025 và chưa nhận tiền cho năm học 2025-2026.
Hiệu trưởng cung cấp các phiếu đề nghị thanh toán. Chi tiết cho thấy, từ tháng 2 đến tháng 5, học sinh không ăn đủ 22 bữa/tháng, tương ứng với mức 150.000 đồng mà nhà hảo tâm đóng.
Cụ thể, tháng 3 và 4 ăn 21 bữa. Tháng 2 và 5 lần lượt là 15 bữa và 10 bữa. Tổng cộng, tiền ăn còn dư 21 bữa mỗi em nhưng không được dự án Nuôi em báo cáo lại cho các nhà hảo tâm.
Chị Hương đã liên hệ với những người đóng góp khác trong nhóm và phát hiện có người cũng được cấp một mã "bỏ rơi" với nội dung tương tự. Người này cũng đã đóng tiền cho cả năm học cũ và mới.
Trong khi đó, Trường Mẫu giáo 2/9 không có bất kỳ học sinh nào được nuôi ăn trước tháng 2/2025, cho thấy nhiều người có thể đã nhận thông tin sai lệch về thời điểm hỗ trợ.
Chị Phan Diệu Hương bày tỏ thắc mắc: "Liệu trường hợp này có phải là 'đánh nhầm mã' không? Có bao nhiêu học sinh bị 'đánh nhầm mã' thành trẻ bị anh chị nuôi 'bỏ rơi'? Liệu có kịch bản 'mã bỏ rơi' được tạo ra để đánh vào lòng trắc ẩn của nhà hảo tâm hay không? Tôi mong muốn điều này phải được làm cho rõ ràng”.
Điều khiến chị Hương thất vọng nhất là dự án không chủ động phát hiện sai sót hay công bố việc sử dụng khoản tiền chênh lệch. Mọi giải trình chỉ được đưa ra sau khi nhà hảo tâm đặt câu hỏi.
Chị Hương cho rằng: “Với Nuôi Em, tôi đã đến bằng trái tim của một người mẹ… Nếu thực sự Nuôi Em khuất tất tài chính, tôi không biết phải mô tả cảm xúc của mình thế nào. Bởi thất vọng là một từ ngữ quá nhẹ nhàng”.
