Vi tướng duy nhất của Việt Nam tổ chức đám cưới ‘độc nhất vô nhị’ trong hầm Đờ Cát
Ông là vị tướng duy nhất của Quân đội Nhân dân Việt Nam từng có đám cưới ‘độc nhất vô nhị’ trong hầm Đờ Cát, được tổ chức ngay sau Chiến thắng Điện Biên Phủ.
Năm 1954, 1 đám cưới ‘độc nhất vô nhị’ đã được tổ chức ngay trong hầm Đờ Cát ngay sau chiến thằng Điện Biên Phủ, khi mùi thuốc súng còn chưa tan. Vị tướng đó là tướng Cao Văn Khánh (1917 – 1980), khi ấy là Đại đoàn phó Đại đoàn 308, tổ chức hôn lễ với nữ quân y Nguyễn Thị Ngọc Toản. Trước đó, hai người từng dự định sẽ về chiến khu Việt Bắc tổ chức hôn lễ khi chiến tranh kết thúc.
Thế nhưng sau khi thắng trận, cả ông Khánh và bà Toản đều phải nhận những nhiệm vụ riêng, đơn vị của ông Khánh được lệnh ở lại trao trả tù binh, thu dọn chiến trường, còn bà Toản nhận nhiệm vụ cứu chữa thương binh. Vì vậy, ý định tổ chức lễ cưới ở chiến khu Việt Bắc của họ đã không thành.
Các đồng đội khi đó đã động viên cặp đôi tổ chức đám cưới ngay tại chiến trường. Ông Khánh và bà Toản sau đó đã xin phép Đại tướng Võ Nguyên Giáp để làm lễ cưới tại hầm chỉ huy của Đờ Cát. Trung tướng Trần Nam Trung là người chủ hôn cho họ.
Lễ cưới được tổ chức vô cùng giản dị. Chú rể mặc nguyên bộ quân phục, còn cô dâu chỉ vuốt lại tóc cho gọn. Khách mời có khoảng 40-50 người. Bức ảnh cưới của hai vợ chồng được chụp ngay trên tháp pháo của một chiếc xe tăng Pháp bị cháy ở cánh đồng Mường Thanh.
Nơi cử hành hôn lễ được trang trí bằng một tấm dù đỏ. Trên đó có dòng chữ được cắt từ giấy bản đồ rách của quân địch để lại: “Vui duyên mới không quên nhiệm vụ - 22/5/1954”. Tiệc cưới có sâm panh và bánh kẹo, đều là chiến lợi phẩm thu được từ quân Pháp.
Từ đó, bà Toản được mọi người đặt cho cái tên thân thương là “Cô dâu Điện Biên”.
Tấm ảnh cưới của cô dâu nữ quân y Nguyễn Thị Ngọc Toản và chú rể là Đại đoàn phó Cao Văn Khánh đã được trao tặng lại cho Ban Quản lý di tích tỉnh Điện Biên
Giáo sư Toản và ông Cao Văn Khánh vốn là đồng hương người Huế. Trước khi ra Bắc, bà có tên là Tôn Nữ Ngọc Toản, là con quan đại thần triều Nguyễn – Thương thu Tôn Thất Đàn. Trong khi đó, Trung tướng Cao Văn Khánh cũng xuất thân trong 1 gia đình quý tộc tri thức triền Nguyễn. Ngày trẻ, ông thường mặc âu phục, đi xe đạp thể thao. Khi đó, ông Cao Văn Khánh là “thần tượng” của rất nhiều học sinh và cả thanh niên thành phố Huế, do vẻ ngoài đẹp trai, sở hữu nhiều tài lẻ như chơi đàn, bơi lội, đấm bốc…
Trung tướng Cao Văn Khánh vốn xuất thân là thầy giáo, Ông từng theo học khoa Luật của Đại học Đông Dương. Dù vậy ông rất thích toán và từng dạy môn Toán tại Trường trung học Phú Xuân (trường do anh trai ông mở). Sau này, tướng Khánh còn được mời dạy tú tài ở các trường: Providence Thuận Hóa, Lycéum Việt Anh cùng các giáo viên uy tín khác như Cao Xuân Huy, Thanh Tịnh, Hữu Ngọc…
Chân dung tướng Cao Văn Khánh trên bìa cuốn sách ‘Tướng Cao Văn Khánh – Hồi ức lịch sử’
Trung tướng Cao Văn Khánh từng giữ chức vụ Phó Tổng Tham mưu trưởng Quân đội nhân dân Việt Nam. Ông trở thành trợ thủ đắc lực của Đại tướng Võ Nguyên Giáp khi chỉ huy Chiến dịch Hồ Chí Minh.
Đại tướng Võ Nguyên Giáp đã từng nói về ông: “Đồng chí Cao Văn Khánh là một trí thức yêu nước, tham gia Cách mạng tháng Tám từ năm 1945. Anh là một cán bộ quân đội chỉ huy Đại đoàn 308, đánh những trận lớn trong kháng chiến chống Pháp, từng là Tư lệnh B.70, trong kháng chiến chống Mỹ. Một người hăng hái, trung thực, có nhiều kinh nghiệm hợp đồng binh chủng, được bộ đội tin yêu”.
Năm 1980, Trung tướng Cao Văn Khánh qua đời vì mắc ung thư gan do di chứng của chất độc da cam bị nhiễm trên chiến trường.
