Sự thật giật mình về 6 tên cướp bị Tôn Ngộ Không tiêu diệt, fan của Tây Du Ký cũng không hay biết
Sự xuất hiện của 6 tên đạo tặc trong hành trình thỉnh kinh của thầy trò Đường Tăng không hề là ngẫu nhiên. Ngô Thừa Ân đã tinh tế gửi gắm những ý nghĩa rất sâu xa trong chi tiết này.
Trong Tây du ký, sau khi được cứu khỏi núi Ngũ Hành Sơn, Tôn Ngộ Không được Đường Tăng thu nhận làm đồ đệ và bắt đầu hành trình sang Tây Trúc thỉnh kinh. Ngay ở chặng đầu tiên, hai thầy trò gặp biến cố: khi tá túc trong một căn nhà nhỏ trên sườn núi, họ bị sáu tên cường đạo chặn đường. Không do dự, Tôn Ngộ Không vung gậy, đánh chết cả sáu kẻ cướp.
Hành động này lập tức khiến Đường Tăng nổi giận. Nhà sư nghiêm khắc quở trách đồ đệ vì tội sát sinh, cho rằng kẻ tu hành không được giết người, nếu không sẽ khó có thể tới Tây Thiên bái Phật. Những lời mắng mỏ ấy khiến Tôn Ngộ Không uất ức. Cho rằng mình diệt kẻ ác để bảo vệ sư phụ nhưng lại bị kết tội, Ngộ Không ném chiếc mũ do Đường Tăng ban cho, tuyên bố không cần theo con đường đến đất Phật rồi bỏ đi. Sau đó, Quan Âm Bồ Tát xuất hiện, dạy Đường Tăng cách sử dụng chú kim cô để thu phục Ngộ Không và tiếp tục hành trình.
Nếu chỉ xem các phiên bản phim truyền hình, nhiều khán giả dễ cho rằng đây đơn thuần là mâu thuẫn giữa hai thầy trò. Thậm chí, không ít người đặt câu hỏi: sáu tên cướp kia chỉ là phàm nhân, đâu phải yêu quái, vì sao Tề Thiên Đại Thánh với pháp lực vô biên lại phải lấy mạng họ?
Trong nguyên tác của Ngô Thừa Ân, chi tiết này mang hàm ý sâu xa hơn nhiều. Sáu tên cướp không phải những nhân vật ngẫu nhiên. Chúng lần lượt tự xưng là: Nhãn Khán Hỷ, Nhĩ Thính Nộ, Tỵ Khứu Ái, Thiệt Thường Tư, Thân Bổn Ưu và Ý Kiến Dục. Theo cách lý giải của nhiều học giả, trong đó có bài phân tích trên Aboluowang, sáu cái tên này tượng trưng cho “lục căn” trong Phật giáo: mắt, tai, mũi, lưỡi, thân và ý – tức sáu nguồn sinh ra cảm xúc, ham muốn và chấp trước của con người.
Giáo lý nhà Phật cho rằng muốn tu hành đắc đạo thì lục căn phải thanh tịnh. Khi còn bị chi phối bởi tham, sân, si và các dục vọng trần thế, con người không thể đạt tới giác ngộ. Vì vậy, việc Tôn Ngộ Không đánh chết sáu tên cướp mang ý nghĩa biểu tượng: đoạn trừ những ràng buộc nội tâm, dứt bỏ dục vọng để tiến lên con đường tu luyện. Đây là thử thách đầu tiên, cũng là bước chuyển quan trọng để Ngộ Không đủ tư cách trở thành người hộ pháp trên hành trình thỉnh kinh và hướng tới danh hiệu “Đấu Chiến Thắng Phật” sau này.
Ở chiều ngược lại, phản ứng gay gắt của Đường Tăng cũng hoàn toàn phù hợp với hình tượng của ông. Là người một lòng hướng Phật, Đường Tăng tuyệt đối không dung thứ cho hành vi giết người, bởi trong giới luật nhà Phật, sát sinh là trọng tội. Mâu thuẫn giữa hai thầy trò vì thế không chỉ là bất đồng cá nhân, mà còn phản ánh sự khác biệt giữa cái nhìn của người tu hành thuần khiết và cách hành xử quyết liệt của kẻ mang sứ mệnh trừ ác.
Chính sự đối lập ấy lại tạo nên tính bổ sung cần thiết. Nếu không có đôi mắt tinh tường và sức mạnh trừ yêu diệt quái của Tôn Ngộ Không, lòng từ bi của Đường Tăng khó lòng bảo toàn trước hiểm nguy. Ngược lại, nếu thiếu sự dẫn dắt và kiềm chế của Đường Tăng, Ngộ Không với bản tính ngang tàng rất dễ lệch khỏi chính đạo.
Những tầng ý nghĩa này giúp Tây du ký vượt xa khuôn khổ của một câu chuyện thần tiên – yêu quái, để trở thành tác phẩm văn học giàu triết lý, phản ánh sâu sắc hành trình tu luyện nội tâm của con người.
