Thế giới

Loạt biến động toàn cầu 2/8: Trump bất ngờ ‘trảm’ quan chức cấp cao, Fed lục đục, NATO tung viện trợ khủng cho Ukraine

Tổng thống Trump bất ngờ sa thải ủy viên thống kê giữa lúc tranh cãi số liệu lao động, trong khi Thống đốc Fed cũng xin rút lui sớm. Mỹ tăng tốc đàm phán thương mại với Trung Quốc, đồng thời thúc đẩy viện trợ vũ khí cho Ukraine thông qua cơ chế mới cùng NATO.

Trump "thanh lọc" nội bộ, Mỹ thay đổi cán cân quyền lực tài chính

Ngày 1/8, Tổng thống Donald Trump bất ngờ công bố quyết định sa thải ủy viên Cục Thống kê lao động Mỹ (BLS) - bà Erika McEntarfer, với lý do thao túng số liệu việc làm tháng 7 theo mục đích chính trị. Quyết định được đưa ra sau khi báo cáo cho thấy chỉ có 73.000 việc làm mới, thấp hơn nhiều so với dự báo. Ông Trump không ngần ngại cáo buộc dữ liệu bị dàn dựng nhằm làm xấu hình ảnh kinh tế Mỹ dưới thời ông, đặc biệt khi cuộc bầu cử 2024 đang đến gần.

Tổng thống Trump ra hiệu khi lên chuyên cơ Air Force One để tới New Jersey hôm 1/8. Ảnh: REUTERS

 

Trong khi đó, một cú sốc khác đến từ Cục Dự trữ Liên bang Mỹ khi Thống đốc Fed Adriana Kugler đệ đơn từ chức trước thời hạn gần 18 tháng. Đây được xem là cơ hội để Trump củng cố ảnh hưởng tại Fed, nơi ông nhiều lần chỉ trích vì chính sách lãi suất. Những động thái này khiến giới tài chính quốc tế đặc biệt quan tâm, nhất là trong bối cảnh các chính sách tiền tệ và lao động đang là mũi nhọn cho chiến dịch tranh cử của ông Trump.

Bà Kugler được bổ nhiệm làm thống đốc vào tháng 9/2023 và theo kế hoạch sẽ giữ chức đến ngày 31/1/2026. Ảnh: REUTERS

 

Mỹ - Trung tiến gần thỏa thuận thương mại, NATO gấp rút hỗ trợ Ukraine

Một điểm sáng hiếm hoi trong các tin tức quốc tế ngày 2/8 là việc Mỹ và Trung Quốc đang tiến tới đàm phán thương mại thành công, theo Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent. Ông khẳng định các cuộc gặp tại Stockholm đã đạt "tiến triển rõ rệt", mở đường cho một thỏa thuận Mỹ Trung đàm phán thương mại có thể được ký vào trung tuần tháng 8, đúng thời hạn đôi bên đề ra từ đầu năm.

Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent và Phó thủ tướng Trung Quốc Hà Lập Phong chụp ảnh chung trong cuộc họp tại Stockholm, Thụy Điển, ngày 28/7. Ảnh: AFP

 

Đáng chú ý, Mỹ viện trợ Ukraine sẽ có một bước ngoặt mới khi Mỹ cùng NATO thiết lập cơ chế viện trợ vũ khí thông minh. NATO hỗ trợ vũ khí thông qua Quỹ phối hợp chung, trong đó các quốc gia thành viên sẽ tài trợ hoặc mua vũ khí Mỹ để đáp ứng danh sách ưu tiên từ Ukraine, mỗi gói trị giá 500 triệu USD. Động thái này không chỉ hỗ trợ Kiev trên chiến trường mà còn củng cố cam kết của Mỹ với đồng minh xuyên Đại Tây Dương, đặc biệt sau tuyên bố của ông Trump rằng viện trợ chỉ được tiếp tục nếu châu Âu chia sẻ gánh nặng tài chính.

Thỏa thuận an ninh Mỹ - Mexico và thảm họa mỏ đồng tại Chile gây chú ý

Tại khu vực Mỹ Latinh, thỏa thuận an ninh Mỹ Mexico đang dần hình thành khi hai bên thống nhất tăng cường hợp tác chống buôn lậu ma túy, đặc biệt là fentanyl. Tổng thống Mexico Claudia Sheinbaum nhấn mạnh nội dung bao gồm chia sẻ tình báo và kiểm soát chặt nguyên liệu sản xuất ma túy. Văn kiện được kỳ vọng sẽ chính thức ký kết trong tuần tới, mở ra kỷ nguyên hợp tác an ninh mới giữa hai quốc gia láng giềng.

Ở Nam Mỹ, một thảm kịch công nghiệp đang diễn ra khi mỏ đồng Chile sập hầm tại El Teniente, mỏ đồng ngầm lớn nhất thế giới. Sự cố khiến ít nhất một người thiệt mạng và 5 người mất tích. Chính phủ Chile đã ra lệnh tạm dừng khai thác toàn khu vực để phục vụ cứu hộ và điều tra. Mỏ El Teniente chiếm gần 7% tổng sản lượng đồng của Chile, quốc gia giữ vị trí xuất khẩu đồng lớn nhất toàn cầu.