Bộ GD-ĐT đề xuất cách tuyển dụng nhà giáo mới, thay đổi mạnh khâu thi tuyển và đánh giá năng lực sư phạm
Bộ GD-ĐT đang lấy ý kiến dự thảo nghị định hướng dẫn Luật Nhà giáo, trong đó đề xuất phương án tuyển dụng nhà giáo theo hai vòng, kết hợp thi tuyển giáo viên và thực hành sư phạm.
Phương án tuyển dụng nhà giáo theo hướng đánh giá toàn diện
Theo dự thảo nghị định quy định chi tiết một số điều của Luật Nhà giáo, Bộ GD-ĐT đề xuất đổi mới phương thức tuyển dụng nhà giáo nhằm bảo đảm lựa chọn được đội ngũ có năng lực chuyên môn, phẩm chất nghề nghiệp và kỹ năng sư phạm phù hợp với yêu cầu thực tiễn. Điểm đáng chú ý là quy trình tuyển dụng nhà giáo được thiết kế theo hai vòng, áp dụng cho cả hình thức thi tuyển giáo viên và xét tuyển, tạo sự thống nhất trong cách thức đánh giá ứng viên.
Ở vòng đầu tiên, người dự tuyển sẽ được kiểm tra điều kiện và kiến thức nền tảng thông qua hình thức thi hoặc xét. Với phương án thi tuyển giáo viên, vòng 1 được tổ chức bằng hình thức trắc nghiệm trên máy tính, tập trung đánh giá kiến thức chung và trình độ ngoại ngữ theo yêu cầu của vị trí việc làm. Nội dung kiểm tra bao gồm hiểu biết về pháp luật nhà giáo, chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước trong lĩnh vực giáo dục, cũng như các quy định liên quan trực tiếp đến vị trí dự tuyển.
Kết quả vòng 1 được tính dựa trên số câu trả lời đúng, ứng viên đạt từ 50% số câu hỏi mỗi phần trở lên mới đủ điều kiện tham dự vòng tiếp theo. Cách làm này được Bộ GD-ĐT kỳ vọng sẽ sàng lọc ban đầu, bảo đảm người tham gia vòng 2 có nền tảng kiến thức phù hợp với yêu cầu của Luật Nhà giáo và nhiệm vụ giảng dạy.
Thi tuyển giáo viên gắn với thực hành sư phạm thực chất
Điểm mới quan trọng trong đề xuất của Bộ GD-ĐT là tăng cường đánh giá năng lực thực tế thông qua vòng 2 – thực hành sư phạm. Đây được xem là khâu then chốt trong quy trình tuyển dụng nhà giáo, nhằm khắc phục tình trạng đánh giá nặng lý thuyết, thiếu kiểm chứng kỹ năng đứng lớp.
Theo dự thảo, vòng 2 có thể được tổ chức dưới nhiều hình thức linh hoạt như giảng dạy trực tiếp, phỏng vấn chuyên môn, xử lý tình huống sư phạm hoặc kết hợp các phương thức đánh giá. Trong một số trường hợp, hội đồng tuyển dụng có thể sử dụng hình thức thi viết để kiểm tra khả năng vận dụng kiến thức vào thực tiễn giảng dạy. Thang điểm tối đa của vòng này là 100 điểm, trong đó ứng viên phải đạt ít nhất 50 điểm mới được xem xét trúng tuyển.
Với các vị trí yêu cầu ngoại ngữ, Bộ GD-ĐT đề xuất không bắt buộc nộp chứng chỉ nếu thí sinh tham gia thi và đạt yêu cầu. Đồng thời, nhiều trường hợp được miễn thi ngoại ngữ như người có bằng tốt nghiệp chuyên ngành ngoại ngữ, học tập bằng tiếng nước ngoài hoặc có chuẩn đầu ra ngoại ngữ đáp ứng yêu cầu vị trí việc làm. Quy định này được đánh giá là giảm áp lực hồ sơ, tập trung vào năng lực thực chất trong thi tuyển giáo viên.
Xét tuyển nhà giáo và cách xác định người trúng tuyển
Bên cạnh thi tuyển giáo viên, dự thảo nghị định cũng làm rõ quy trình xét tuyển trong tuyển dụng nhà giáo. Theo đó, vòng 1 của xét tuyển là kiểm tra điều kiện dự tuyển dựa trên phiếu đăng ký và yêu cầu của vị trí việc làm. Những ứng viên đáp ứng đầy đủ tiêu chuẩn sẽ tiếp tục tham gia vòng 2, được tổ chức tương tự như vòng 2 của hình thức thi tuyển giáo viên.
Việc xác định người trúng tuyển được áp dụng thống nhất cho cả hai hình thức. Ứng viên phải đạt từ 50 điểm trở lên ở vòng thực hành sư phạm và có tổng điểm, bao gồm điểm ưu tiên nếu có, xếp theo thứ tự từ cao xuống thấp trong phạm vi chỉ tiêu tuyển dụng. Trường hợp có nhiều người bằng điểm ở vị trí cuối cùng, kết quả phần thi kiến thức chung tại vòng 1 sẽ là căn cứ để lựa chọn. Nếu vẫn chưa phân định được, người đứng đầu cơ quan có thẩm quyền tuyển dụng sẽ quyết định.
Theo Bộ GD-ĐT, việc hoàn thiện cơ chế tuyển dụng nhà giáo theo hướng này nhằm bảo đảm tính công khai, minh bạch, đồng thời phù hợp tinh thần của Luật Nhà giáo. Đề xuất cũng kỳ vọng góp phần nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên, đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục trong giai đoạn tới.
