27 quốc gia tuyên bố kế hoạch gây sức ép lớn đến Nga khi Mỹ dự kiến cắt giảm tài trợ quân sự Ukraine
Giữa lúc xung đột giữa Ukraine và Nga đang ngày càng leo thang căng thẳng, 27 quốc gia đã tuyên bố kế hoạch gây sức ép lớn đến Moscow.
Trong nỗ lực chấm dứt hoàn toàn sự phụ thuộc vào nguồn năng lượng từ Nga, Ủy ban châu Âu (EC) đang chuẩn bị đề xuất lệnh cấm nhập khẩu khí đốt tự nhiên hóa lỏng (LNG) và khí đốt đường ống từ nước này vào Liên minh châu Âu (EU).
Dự thảo lệnh cấm dự kiến sẽ được hoàn tất và ban hành trước cuối năm 2027, đánh dấu bước ngoặt quan trọng trong chính sách năng lượng của khối kể từ khi xung đột Nga - Ukraine bùng nổ năm 2022.
Theo tài liệu nội bộ của EC, lệnh cấm sẽ có hiệu lực từ ngày 1/1/2026 đối với việc nhập khẩu khí đốt qua đường ống và LNG từ Nga. Đối với các thỏa thuận ngắn hạn được ký trước ngày 17/6/2025, EU cho phép thời gian chuyển tiếp kéo dài một năm, đến hết ngày 17/6/2026. Trong khi đó, các hợp đồng dài hạn hiện đang có hiệu lực sẽ chấm dứt từ ngày 1/1/2028 đến thời điểm chấm dứt hoàn toàn việc sử dụng khí đốt Nga trên toàn EU.
Bên cạnh việc dừng nhập khẩu, các cảng LNG của EU cũng sẽ từng bước ngừng cung cấp dịch vụ tiếp nhận và vận chuyển cho khách hàng Nga. Đồng thời, các doanh nghiệp nhập khẩu khí đốt từ Nga sẽ phải minh bạch hóa thông tin hợp đồng, cung cấp chi tiết cho chính quyền EU và các nước thành viên nhằm tăng cường giám sát.
Ông Dan Jorgensen - Ủy viên phụ trách năng lượng của EU cho biết các quy định mới sẽ được xây dựng chặt chẽ về mặt pháp lý, cho phép các doanh nghiệp châu Âu viện dẫn điều khoản “bất khả kháng” để hủy bỏ hợp đồng mà không phải chịu trách nhiệm pháp lý.
Để tránh gặp phải sự phản đối mạnh mẽ, EC dự kiến sẽ áp dụng cơ sở pháp lý cho phép thông qua đề xuất mà không cần sự đồng thuận tuyệt đối, chỉ cần đạt đa số trong số các quốc gia thành viên EU và được sự chấp thuận của Nghị viện châu Âu.
Mặc dù phần lớn các nước trong khối thể hiện sự ủng hộ, một số quốc gia nhập khẩu khí đốt lớn vẫn tỏ ra lo ngại về những rủi ro tài chính và pháp lý khi chấm dứt các hợp đồng hiện có, bao gồm khả năng bị phạt hợp đồng hoặc đối mặt với các vụ kiện trọng tài quốc tế.
Kế hoạch này vẫn đang trong quá trình rà soát và có thể được điều chỉnh trước khi công bố chính thức. Tuy nhiên, đây là bước đi rõ ràng nhất của EU trong việc thực hiện cam kết cắt đứt quan hệ năng lượng với Nga – quốc gia từng là nhà cung cấp khí đốt lớn nhất của châu Âu trong nhiều thập kỷ.
Vào ngày 16/6, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cho biết ông sẽ thảo luận với Tổng thống Mỹ Donald Trump tại Hội nghị Thượng đỉnh G7 về việc mua vũ khí, đồng thời nhấn mạnh rằng viện trợ quân sự không nằm trong chương trình nghị sự lần này.
“Chúng tôi sẽ không bàn với Mỹ về gói viện trợ mới. Một trong những vấn đề chính tôi dự kiến trao đổi với Tổng thống Trump là gói quốc phòng mà Ukraine sẵn sàng mua”, ông Zelensky phát biểu trong chuyến thăm Vienna, Áo, trước khi lên đường tới Canada để tham dự Hội nghị G7.
Nhà lãnh đạo Ukraine bày tỏ sự lo ngại về khả năng Mỹ có thể dừng hỗ trợ Kiev. “Tôi không thể và cũng không muốn tưởng tượng việc chúng tôi phải chiến đấu mà không có sự hỗ trợ từ Mỹ. Tất cả chúng ta cần nỗ lực để bảo vệ mối liên minh Mỹ - châu Âu, đừng để nó tan rã”, ông nhấn mạnh.
