Nhiều hộ dân mặc nhiên dựng nhà xưởng cho thuê hoặc xây nhà ở nhiều tầng trên đất ruộng
Tại xã An Khánh, Hà Nội, tình trạng mua bán đất ruộng chuyển trái phép thành nhà xưởng, nhà trọ diễn ra công khai, bất chấp các quy định về quản lý và sử dụng đất đai.
Ghi nhận của báo Lao Động tại xã An Khánh cho thấy một thực trạng nhức nhối khi nhiều diện tích đất nông nghiệp bị phân lô, mua bán với giá tiền tỉ, sau đó mọc lên hàng loạt nhà xưởng, dãy nhà trọ, thậm chí là nhà kiên cố cao từ 3–4 tầng.
Trong vai người có nhu cầu mua đất để xây nhà cấp 4 kết hợp làm kho xưởng, phóng viên được một môi giới tên Dung dẫn đi khảo sát nhiều vị trí tại khu vực gần Học viện Chính sách và Phát triển.
Tại trục đường An Hạ 4, Dung chỉ tay về hai bên đường và cho biết, toàn bộ khu vực này vốn là đất ruộng, nhưng nhiều năm nay đã bị biến thành các công trình xây dựng kiên cố. Nhiều hộ dân mặc nhiên dựng nhà xưởng cho thuê hoặc xây nhà ở nhiều tầng mà không gặp bất kỳ trở ngại nào từ cơ quan chức năng.
Mảnh đất đầu tiên được giới thiệu có diện tích 55m2, mặt tiền gần 5m. Theo lời môi giới, khu đất này trước đây rộng 12 thước, sau đó được chia nhỏ qua nhiều đời chủ để bán. Giá chào bán là 1 tỉ đồng, được giới thiệu là “giá hữu nghị”, trong khi mức giá phổ biến phải trên 1,2 tỉ đồng. Dung khẳng định: “Xung quanh người ta xây hết rồi. Đất ruộng nhưng vẫn dựng nhà xưởng, nhà ở bình thường. Luật bất thành văn rồi, có người mất ít tiền, có người mất nhiều tiền hơn nhưng vẫn xây được”.
Theo môi giới này, thời gian gần đây, tại An Khánh, nhiều người mạnh dạn xuống tiền mua đất ruộng dù chưa có sổ đỏ, sau đó xây dựng nhà ở hoặc nhà trọ. Nhà 3–4 tầng trên đất ruộng đã trở thành hình ảnh không còn hiếm tại khu vực ven đô này.
Thấy phóng viên chưa thực sự quan tâm đến mảnh đất 55m2, môi giới lập tức liên hệ một chủ đất khác để dẫn đi xem khu đất rộng hơn. Chỉ cách đó khoảng 300m, trong thôn An Hạ, một người đàn ông tên Toàn (SN 1968, trú tại địa phương) đón phóng viên trước khu đất ruộng rộng 158m2, mặt tiền 6,8m. Để tạo sự tin tưởng, ngay khi gặp, ông Toàn chủ động xuất trình căn cước công dân và mời phóng viên về nhà để xem sổ đất ruộng.
Khi được hỏi liệu có bị xử lý nếu xây dựng trái phép trên ô đất này hay không, ông Toàn tỏ ra tự tin, cho rằng không cần xây dựng lén lút hay lo kiểm tra. “Nhiều nhà xây rồi, có ai bị làm sao đâu. Điện nước đầy đủ, không ai cắt cả”, ông Toàn khẳng định.
Theo người này, trong khu ngõ, không ít hộ dân đã xây nhà trọ ngay trên đất ruộng để cho sinh viên thuê nhờ vị trí gần Học viện Chính sách và Phát triển.
Trong quá trình trao đổi, chủ đất và môi giới tiếp tục dẫn phóng viên đi sâu vào trong ngõ để xem các dãy nhà mới xây. Con ngõ được giới thiệu vốn là bờ ruộng cũ, nay đã được đổ phế thải xây dựng để san lấp, tạo lối đi.
Bên trong, hàng loạt căn nhà vẫn còn mùi sơn mới. Những công trình này đều vừa hoàn thiện trong thời gian ngắn, cho thấy việc xây dựng diễn ra công khai, bất chấp các quy định pháp luật.
Với ô đất 158m2, ông Toàn chào bán với giá 15 triệu đồng/m2, tương đương khoảng 2,3 tỉ đồng, dù đây hoàn toàn là đất ruộng, chưa có bất kỳ giấy tờ pháp lý nào về chuyển đổi mục đích sử dụng. Nếu khách chốt mua sớm, ông sẵn sàng giảm 70 triệu đồng để lấy giá “hữu nghị”. Khi thấy khách còn do dự, môi giới Dung gợi ý phương án xây một phần để ở, phần còn lại làm nhà trọ cho thuê nhằm tối ưu diện tích và thu nhập.
Không dừng lại ở đó, ông Toàn còn tiết lộ: “Xây thì không khó. Việc này tế nhị, nhưng có đầu mối lo hết. Nếu chỉ xây một tầng và một tum thì xây ban ngày cũng không phải mất đồng nào. Chú bảo kê cho”.
Chiêu “đón đầu” thị trường bất động sản bằng vi phạm
Theo môi giới Dung, khu vực An Hạ 4 hiện vẫn còn nhiều quỹ đất ruộng và đang thu hút nhiều nhà đầu tư. Để thuyết phục khách hàng, Dung dẫn chứng trường hợp khu đất dịch vụ Dương Nội, nơi giá bán tăng từ 100 triệu đồng/m2 lên 250 triệu đồng/m2 chỉ trong vòng một năm.
Trong khi hoạt động phân lô, bán nền và xây dựng trái phép tại An Khánh diễn ra rầm rộ, giữa tháng 7.2025, UBND TP Hà Nội đã yêu cầu các xã, phường, trong đó có An Khánh, phải xử lý dứt điểm các vi phạm về quản lý đất đai sau khi tiếp nhận báo cáo từ Công an TP Hà Nội.
Thành phố yêu cầu tổ chức thanh tra, kiểm tra toàn diện, đồng thời quy trách nhiệm cho UBND cấp xã trước pháp luật và UBND TP Hà Nội trong công tác quản lý trật tự xây dựng trên địa bàn.
Chính quyền cơ sở được chỉ đạo tăng cường kiểm tra công vụ, xử lý nghiêm các vi phạm và thực hiện kiểm tra định kỳ nhằm phát hiện, ngăn chặn từ sớm các hành vi vi phạm trật tự xây dựng. Tuy nhiên, thực tế ghi nhận cho thấy tình trạng mua bán, xây dựng trái phép trên đất nông nghiệp tại An Khánh vẫn diễn ra công khai. Những công trình kiên cố tiếp tục mọc lên trên đất ruộng, tạo ra sự bất bình đẳng trong quản lý và tiềm ẩn nhiều rủi ro cho người mua.