Tổng thống Mỹ duy nhất trong lịch sử thông thạo tiếng Trung Quốc, từng là trẻ mồ côi đi lên từ con số 0
Trong số các tổng thống Mỹ, Herbert Hoover là người duy nhất thông thạo tiếng Trung. Trước khi trở thành chủ nhân của Nhà Trắng, ông đã từng chu du khắp thế giới.
Herbert Hoover – Tổng thống thứ 31 của Hoa Kỳ không chỉ nổi bật bởi hành trình vươn lên từ tuổi thơ mồ côi mà còn là nguyên thủ duy nhất trong lịch sử nước Mỹ từng sống và làm việc tại Trung Quốc, thông thạo tiếng Trung Quốc.
Theo Bách khoa toàn thư Britannica, ông Hoover sinh năm 1874 tại West Branch, bang Iowa. Mất cha mẹ khi còn nhỏ, ông và các anh chị em phải sống nương nhờ họ hàng. Hoàn cảnh khó khăn đã hình thành ở Hoover tinh thần tự lập, chăm chỉ và sự quan tâm sâu sắc đến những người gặp khốn khó.
Hoover là một trong những sinh viên khóa đầu của Đại học Stanford, tốt nghiệp năm 1895 với chuyên ngành địa chất. Ông nhanh chóng trở thành kỹ sư khai khoáng và làm việc tại nhiều quốc gia trên bốn châu lục. Với khả năng kinh doanh nhạy bén, ông tích lũy được tài sản cá nhân lên tới 4 triệu USD chỉ sau hai thập kỷ rời trường đại học.
Năm 1899, Hoover đến Trung Quốc làm việc cho một công ty khai thác mỏ của Anh. Đây cũng là giai đoạn ông và vợ – bà Lou bắt đầu học tiếng Quan thoại để thuận tiện trong công việc và giao tiếp với người bản địa. Mùa hè năm 1900, đôi vợ chồng trẻ trải qua biến cố lớn khi bị kẹt lại Thiên Tân trong suốt ba tuần diễn ra cuộc nổi dậy Nghĩa Hòa Đoàn. Nhờ khả năng ngoại ngữ hiếm có với người phương Tây thời đó, ông Hoover trở thành nhân vật trung gian quan trọng, giúp sơ tán các kỹ sư nước ngoài và thân nhân.
Sau thời gian làm việc tại Trung Quốc, Hoover trở thành doanh nhân có tiếng, sở hữu khối tài sản lớn trước khi dấn thân vào công tác nhân đạo và chính trường. Ông cũng là Tổng thống Mỹ duy nhất đến nay có thể giao tiếp bằng tiếng Trung và từng dùng ngôn ngữ này để trao đổi riêng với vợ tại Nhà Trắng nhằm tránh bị nghe lén.
Năm 1921, ông được Tổng thống Warren G. Harding bổ nhiệm làm Bộ trưởng Thương mại. Tới năm 1928, ông trở thành ứng cử viên tổng thống của đảng Cộng hòa và giành chiến thắng. Là người làm giàu từ hai bàn tay trắng, Hoover đã dùng toàn bộ tiền lương Tổng thống để làm từ thiện.
Tuy nhiên, vận mệnh lại không đứng về phía ông. Năm 1929, không lâu sau khi nhậm chức, thị trường chứng khoán Mỹ sụp đổ, mở đầu cuộc Đại suy thoái nghiêm trọng nhất lịch sử hiện đại. Trong suốt nhiệm kỳ (1929 – 1933), ông Hoover phải đối mặt với tình trạng thất nghiệp tăng vọt từ 3% lên 23%, cũng như làn sóng đói nghèo lan rộng trên toàn quốc.
Dù từng là biểu tượng nhân đạo sau Thế chiến I – người đã cứu đói cho hàng triệu người châu Âu, hình ảnh Hoover trong mắt công chúng dần lu mờ do những chính sách chưa hiệu quả trước khủng hoảng. Ông bị chỉ trích vì phản đối sự can thiệp trực tiếp từ chính phủ liên bang vào nền kinh tế, khiến các vấn đề xã hội không được giải quyết triệt để.
Năm 1932, ông thất bại trong cuộc bầu cử tổng thống trước ứng viên đảng Dân chủ Franklin D. Roosevelt. Thậm chí, giai đoạn chuyển giao quyền lực giữa hai người cũng đầy căng thẳng khi Hoover và Roosevelt không thể phối hợp làm việc với nhau.
Herbert Hoover qua đời năm 1964 tại New York, khép lại hành trình của một nhân vật lịch sử với nhiều dấu ấn đặc biệt. Cho đến bây giờ câu chuyện về vị tổng thống Mỹ này vẫn được nhắc đến như một biểu tượng vươn lên. Hành trình từ một trẻ mồ côi thành triệu phú, kỹ sư toàn cầu, nhà nhân đạo và rồi là Tổng thống Mỹ đã truyền cảm hứng cho rất nhiều người.
