Lý do Hà Nội ‘siêu ô nhiễm’ những ngày qua, ra đường ngang ‘hút’ thụ động 2 điếu thuốc mỗi ngày
Hà Nội đang trải qua đợt ô nhiễm không khí nghiêm trọng. Theo dữ liệu AQI và PM2.5, mức phơi nhiễm bụi mịn ở Thủ đô được quy đổi tương đương với 2 điếu thuốc lá mỗi ngày.
Những ngày đầu tháng 12, Hà Nội liên tục ghi nhận mức ô nhiễm không khí cao, đặc biệt ngày 2/12, chỉ số AQI đạt 283 – mức cao nhất cả nước. Từ nội thành đến các tuyến giao thông chính, lớp sương mù pha bụi mịn bao phủ dày đặc, khiến tầm nhìn giảm, giao thông khó khăn và không khí ngột ngạt suốt buổi sáng.
Nhiều người dân nhầm lẫn lớp bụi mờ này với sương mùa đông. Chị Quỳnh Trang (quận Hà Đông) chia sẻ cảm giác khó thở, ngạt mũi khi ra đường và luôn phải đeo khẩu trang. Tình trạng tương tự cũng xảy ra tại các tuyến phố trung tâm như Nguyễn Trãi, Cầu Giấy, Minh Khai, với hiện tượng cay mắt, khô cổ và khó chịu khi di chuyển.
Theo PGS.TS Bùi Thị An – Viện trưởng Viện Tài nguyên, Môi trường và Phát triển cộng đồng, nguyên nhân ô nhiễm đến từ nhiều yếu tố: Lượng xe cũ nát lớn, việc đốt rơm rạ ở ngoại thành, các làng nghề, hoạt động xây dựng, đô thị hóa. Thời tiết cũng đóng vai trò quan trọng, với hiện tượng nghịch nhiệt, không khí đứng yên và độ ẩm cao khiến bụi mịn lơ lửng, không khuếch tán.
Thành phố đang triển khai các giải pháp dài hạn như kiểm soát vùng phát thải thấp, hạn chế phương tiện sử dụng nhiên liệu hóa thạch, tăng cường phương tiện công cộng sạch, khuyến khích người dân chuyển đổi xe cũ nát. Tuy nhiên, các biện pháp cần lộ trình và phối hợp đồng bộ để hiệu quả bền vững.
Chủ tịch Mạng lưới Không khí sạch Việt Nam, Tiến sĩ Hoàng Dương Tùng, nhấn mạnh ô nhiễm PM2.5 là mối nguy toàn cầu, dễ đi sâu vào phổi và máu, ảnh hưởng tim mạch, hô hấp. Ông khuyến cáo hạn chế hoạt động ngoài trời, đặc biệt buổi sáng sớm và với trẻ em, người già, người có bệnh nền; theo dõi chỉ số ô nhiễm để bảo vệ sức khỏe.
UBND TP Hà Nội đã chỉ đạo các sở, ngành và phường xã: cập nhật chỉ số VN_AQI liên tục, giám sát công trường xây dựng, tăng cường quét, rửa đường, yêu cầu cơ sở sản xuất giảm bụi phát thải. Sở Y tế tuyên truyền biện pháp phòng ngừa, Sở Giáo dục hướng dẫn hạn chế hoạt động ngoài trời hoặc điều chỉnh giờ học khi ô nhiễm nghiêm trọng, thậm chí tạm dừng học tập nếu VN_AQI ≥ 301.
Bộ Nông nghiệp và Môi trường cảnh báo tình trạng nghịch nhiệt, lặng gió và sương mù ở Hà Nội và các tỉnh phía Bắc, đề nghị áp dụng biện pháp cấp bách: tăng tần suất quét rửa đường, kiểm soát công trình xây dựng và đình chỉ vi phạm vệ sinh môi trường.
Trong bối cảnh ô nhiễm kéo dài, các chuyên gia khuyến nghị cần kiên trì với các giải pháp lâu dài và chủ động bảo vệ sức khỏe cá nhân để giảm tác hại của bụi mịn, đặc biệt trong giai đoạn thời tiết bất lợi.
