Ông Donald Trump ra đòn trừng phạt thứ cấp: Nga chưa khuất phục, đồng minh Mỹ có nguy cơ ‘lãnh đủ’?
Giữa lúc chiến sự Nga - Ukraine leo thang, cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump bất ngờ tuyên bố sẽ áp lệnh trừng phạt thứ cấp nếu Moscow không ngừng tấn công trước ngày 8/8. Động thái cứng rắn này không chỉ khiến quan hệ Mỹ Nga thêm căng thẳng mà còn đặt nhiều đồng minh Mỹ vào thế khó, nhất là khi Mỹ áp thuế 100% lên các quốc gia vẫn giao thương với Nga.
Căng thẳng địa chính trị giữa Nga và phương Tây đang bị đẩy lên cao trào khi ông Donald Trump dọa Nga sẽ hứng chịu loạt trừng phạt thứ cấp nghiêm khắc nếu không ngừng bắn tại Ukraine trước thời hạn 8/8. Điều đáng chú ý là các biện pháp này không chỉ nhắm vào Moscow, mà còn ảnh hưởng trực tiếp tới các quốc gia duy trì quan hệ thương mại với Nga, bao gồm cả những đồng minh thân cận của Mỹ.
Phát biểu gần đây, ông Trump cho biết Washington có thể sẽ áp thuế 100% với hàng hóa từ các quốc gia vẫn giao dịch với Nga. Điều này được cho là nhằm cô lập nền kinh tế Moscow giữa lúc chiến sự Nga - Ukraine vẫn đang diễn biến phức tạp.
Tại Kharkiv - thành phố cách biên giới Nga chỉ 30 km, những tàn tích từ hàng trăm vụ tấn công bằng tên lửa và UAV của Nga đang được thu thập làm bằng chứng. Theo ông Dymtro Chubenko từ Văn phòng Công tố Kharkiv, nhiều thiết bị quân sự Nga như UAV Shahed hay tên lửa hành trình có chứa linh kiện từ phương Tây, cho thấy các lệnh trừng phạt hiện tại chưa đủ mạnh để phong tỏa hoàn toàn chuỗi cung ứng của Nga.
Trong bối cảnh đó, ông Trump đã cử đặc phái viên Steve Witkoff gặp Tổng thống Putin hôm 6/8 tại Moscow, lần gặp thứ năm trong năm nay nhằm thảo luận biện pháp tháo gỡ khủng hoảng. Tuy nhiên, phía Mỹ tuyên bố sẵn sàng hành động nếu không đạt được thỏa thuận, đặc biệt là trong bối cảnh căng thẳng Mỹ - Nga 2025 được dự báo sẽ còn leo thang.
Động thái Donald Trump dọa Nga áp thuế thứ cấp đã khiến nhiều quốc gia, bao gồm cả EU, Ấn Độ và Trung Quốc đứng trước nguy cơ đồng minh Mỹ gặp nguy. Nếu bị đánh thuế 100% khi xuất khẩu hàng hóa sang Mỹ, nền kinh tế các nước này sẽ bị ảnh hưởng nặng nề. Đặc biệt, EU dù từng tuyên bố hạn chế thương mại với Nga vẫn nhập khẩu LNG từ Moscow tăng 9% trong năm 2024.
Không chỉ các nước đối tác, Mỹ cũng đối diện rủi ro nội tại. Việc Mỹ áp thuế 100% có thể làm tăng giá hàng tiêu dùng từ điện thoại đến quần áo, gây tác động tiêu cực đến người dân Mỹ. Chưa kể, Mỹ vẫn đang nhập khẩu một số hóa chất công nghiệp từ Nga, điển hình là uranium hexafluoride, thứ khó thay thế trong thời gian ngắn.
Các nhà phân tích nhận định rằng, hành động của ông Trump là nhằm gây sức ép đa tầng lên nền kinh tế Nga, trong nỗ lực buộc Điện Kremlin rút quân khỏi Ukraine. Tuy vậy, không ít chuyên gia lo ngại rằng chiến lược "gậy ông đập lưng ông" này có thể khiến quan hệ Mỹ - Nga trở nên bất ổn hơn bao giờ hết, đặc biệt trong năm bản lề 2025.
