Lật tàu Vịnh Xanh 58 ở Hạ Long: Vì sao tàu sông lại được phép chạy giữa vịnh biển gió giật cấp 10? Lộ ‘kẽ hở pháp lý’
Vụ lật tàu Vịnh Xanh 58 ở Hạ Long chiều 19/7 khiến nhiều người bàng hoàng khi con tàu được thiết kế theo tiêu chuẩn tàu sông lại hoạt động giữa vùng biển có gió giật cấp 10. Liệu tàu VR-SI như Vịnh Xanh 58 có thực sự đủ điều kiện an toàn để lưu thông trên Vịnh Hạ Long.
Chiều 19/7, vụ lật tàu ở Hạ Long đã khiến dư luận cả nước xôn xao. Chiếc tàu mang tên Vịnh Xanh 58, một phương tiện được thiết kế theo tiêu chuẩn tàu sông (VR-SI), lại đang hoạt động tại khu vực được xem là vùng biển với điều kiện thời tiết phức tạp, sóng lớn và gió giật mạnh.
Điều đáng nói là tại thời điểm xảy ra tai nạn, khu vực Vịnh Hạ Long (Quảng Ninh) xuất hiện gió giật cấp 10, vượt xa ngưỡng chịu đựng thiết kế của nhiều loại tàu thủy nội địa. Chính điều này đã gây tranh cãi, liệu các tàu có chứng nhận đăng kiểm tàu sông như Vịnh Xanh 58 có phù hợp khi được cấp phép hoạt động giữa biển?
Theo ông Vũ Anh - Trưởng phòng Tàu sông, Cục Đăng kiểm Việt Nam, tiêu chuẩn đăng kiểm các phương tiện thủy nội địa được quy định rõ trong Luật Giao thông đường thủy nội địa. Cụ thể, điều 3 của luật xác định “đường thủy nội địa” không chỉ bao gồm sông, kênh rạch mà còn có cả vùng vịnh, vùng ven bờ biển, đầm phá... miễn là nằm trong phạm vi 12 hải lý.
Dựa trên đó, Vịnh Hạ Long được phân loại là vùng sông VR-SII, nơi có chiều cao sóng tối đa 1,2m. Điều này đồng nghĩa với việc các tàu có cấp VR-SII, VR-SI và VR-SB hoàn toàn có thể hoạt động tại khu vực này nếu đáp ứng yêu cầu kỹ thuật. Trong trường hợp của tàu Vịnh Xanh 58, dù là tàu VR-SI, cấp độ kỹ thuật này còn cao hơn cả yêu cầu của vùng VR-SII, theo lý thuyết là vẫn đảm bảo an toàn.
Tuy nhiên, trong điều kiện thời tiết cực đoan, với gió giật cấp 10, vượt xa chuẩn thiết kế, các phương tiện dù đạt chuẩn vẫn có thể gặp rủi ro. Đây cũng là điều mà nhiều chuyên gia giao thông nhấn mạnh: cần phải xem lại năng lực vận hành, giám sát thời tiết và điều chỉnh luật giao thông đường thủy nội địa để phù hợp với tình hình khí hậu bất thường.
Cũng cần lưu ý, đăng kiểm tàu sông không phải là cơ quan duy nhất có quyền cho phép tàu vận hành. Nhiệm vụ của đăng kiểm là đánh giá sự phù hợp của tàu với quy chuẩn kỹ thuật. Còn việc cấp phép hoạt động còn phụ thuộc vào các đơn vị như cảng vụ khu vực và cơ quan quản lý vận tải thủy nội địa.
Một số chuyên gia cho rằng, trong bối cảnh thời tiết biển ngày càng cực đoan, việc tiếp tục để tàu sông chạy trên biển như tại Vịnh Hạ Long là điều cần phải được rà soát kỹ lưỡng. Lật tàu Vịnh Xanh 58 là một lời cảnh báo, không chỉ về kỹ thuật tàu mà còn là trách nhiệm pháp lý và quy chuẩn an toàn trong toàn hệ thống.