Hai thập kỷ đứng lớp vẫn bị nợ lương, hàng trăm giáo viên hợp đồng lao đao vì thay đổi cơ chế quản lý tại Nghệ An
Sau nhiều năm gắn bó với bục giảng chỉ nhận mức lương vài triệu đồng, hơn 200 giáo viên hợp đồng và nhân viên trường học ở Nghệ An bất ngờ rơi vào cảnh nợ lương kéo dài khi cơ chế quản lý biên chế thay đổi, khiến đời sống thêm chật vật.
Từ đầu tháng 10, UBND tỉnh Nghệ An triển khai việc giao khoảng 43.000 chỉ tiêu biên chế hưởng lương ngân sách trực tiếp cho hơn 1.300 cơ sở giáo dục trên địa bàn, thay cho hình thức phân bổ thông qua cấp huyện như trước. Chủ trương thay đổi cơ chế quản lý này được kỳ vọng giúp các trường chủ động hơn, song lại vô tình đẩy nhiều giáo viên hợp đồng vào thế bấp bênh khi họ không nằm trong danh sách biên chế được phê duyệt, dẫn đến tình trạng nợ lương giáo viên kéo dài.
Tại Trường THCS Phúc Sơn, huyện Anh Sơn cũ, thầy Cao Xuân Tiến, 45 tuổi, đã có 19 năm đứng lớp, nhiều năm liền đạt danh hiệu giáo viên dạy giỏi cấp huyện. Dù thâm niên cao, thu nhập của thầy Tiến chỉ dừng ở mức lương tối thiểu vùng, khoảng 3,4 triệu đồng mỗi tháng. Sau khi khấu trừ các khoản bảo hiểm, số tiền thực lĩnh còn chưa đến 2 triệu đồng. Từ tháng 11 đến nay, khoản lương ít ỏi ấy cũng bị gián đoạn, khiến cuộc sống gia đình thầy càng thêm chật vật. "Gần hai thập kỷ công tác, nhưng đến nay con đường vào biên chế vẫn chưa mở", thầy Tiến chia sẻ.
Theo ông Hoàng Khắc Tam, Hiệu trưởng THCS Phúc Sơn, trường hiện có hai giáo viên hợp đồng do huyện ký từ nhiều năm trước, thâm niên gần 20-25 năm, đều đang trong tình trạng nợ lương giáo viên. Nhà trường đã nhiều lần kiến nghị lên Sở Giáo dục và Đào tạo Nghệ An, song đến nay vẫn chưa có phương án tháo gỡ cụ thể. Trong khi đó, chỉ tiêu tuyển dụng sắp tới của địa phương chỉ có một vị trí môn Toán, khiến các giáo viên hợp đồng gần như không có cơ hội được xét tuyển.
Tình cảnh tương tự cũng xảy ra tại một trường mầm non ở xã Lam Thành, huyện Hưng Nguyên cũ. Một nhân viên y tế học đường làm việc theo hợp đồng hơn 10 năm nay đứng trước nguy cơ chấm dứt công việc vì không còn nguồn chi trả. Ông Nguyễn Hữu Hà, Chủ tịch UBND xã Lam Thành, cho biết ngân sách được phân bổ chỉ đủ để trả lương cho cán bộ trong biên chế, địa phương không thể tự cân đối kinh phí cho giáo viên hợp đồng. “Ngay cả khi có tiền cũng rất khó bố trí vì chưa có quy định cụ thể. Xã đang chờ hướng dẫn từ cấp trên”, ông Hà nói.
Theo thống kê của Sở Giáo dục và Đào tạo, toàn tỉnh Nghệ An hiện có hơn 200 người rơi vào diện này, trong đó khoảng 60 là giáo viên, số còn lại là nhân viên trường học. Phần lớn họ đã công tác trên 10 năm nhưng vẫn chưa được vào biên chế do nhiều năm liền thiếu chỉ tiêu hoặc không đáp ứng yêu cầu tuyển dụng mới. Việc thay đổi cơ chế quản lý khiến nhóm lao động này càng rơi vào thế khó, khi các trường không có thẩm quyền cũng như nguồn kinh phí để tiếp tục chi trả.
Trong khi đó, Nghệ An lại đang đối mặt với bài toán thiếu biên chế giáo dục. Báo cáo tại kỳ họp HĐND tỉnh cho thấy địa phương có hơn 46.000 giáo viên, nhân viên ngành giáo dục, nhưng vẫn thiếu trên 4.000 giáo viên mầm non và phổ thông để đáp ứng định mức. Đáng chú ý, gần 1.600 chỉ tiêu biên chế được giao nhưng chưa tuyển dụng kịp thời. Thực tế này khiến câu chuyện giáo viên hợp đồng, nợ lương giáo viên và thiếu biên chế giáo dục trở thành nghịch lý, đòi hỏi sớm có giải pháp căn cơ, nhân văn hơn.
