Sự khác biệt giữa thê - thiếp thời phong kiến, lý giải câu nói 'tam thê tứ thiếp'

Tư tưởng "trọng nam khinh nữ" là một trong những đặc trưng tiêu biểu của chế độ phong kiến thời xưa. Phụ nữ bị bó hẹp trong đủ mọi quy  tắc còn đàn ông lại luôn được ưu tiên. Ngay cả trong hôn nhân, sự bất bình đẳng cũng thể hiện rõ bằng quan niệm đàn ông phải "tam thê tứ thiếp" mới đáng mặt nam nhi. Vậy "tam thê tứ thiếp" là gì?

Cách gọi thê - thiếp phụ thuộc vào địa vị xã hội của người vợ. Thê tử hầu như đều xuất thân từ gia đình có điều kiện kinh tế, địa vị xã hội, được gả đi với “tam sính lục lễ” (sính lễ và nghi thức đám cưới) và ngày cưới đón vào phủ từ cửa chính nhà trai. Trong khi đó, thiếp thất xuất thân bình thường, sống ở nhà chồng chỉ để phục vụ cho nhà chồng. Họ thậm chí còn là món hàng trả nợ cho nhà cha mẹ đẻ, khi cưới hỏi cùng lắm chỉ được ngồi trên chiếc kiệu nhỏ và phải đi vào phủ nhà chồng bằng cửa sau. Chính vì thế mà họ bị thê tử của chồng ức hiếp, sống kiếp hạ nhân, không được tôn trọng. 

Câu nói "tam thê tứ thiếp" ngoài nói về việc đàn ông thời xưa có thể cưới nhiều vợ còn ẩn chứa nhiều ý nghĩa. Cụ thể, cặp lượng từ tam - tứ thể hiện rằng số thê tử trong nhà sẽ thường ít hơn thiếp thất, thậm chí có những người cả đời chỉ có một thê tử và vô số thiếp thất. Từ đó cho thấy thân phận cao quý của thê tử, trái ngược với sự "đại trà" của thiếp thất.

Chính vì cách biệt trong địa vị nên con của thê tử và thiếp thất cũng có số phận khác biệt. Con cái của thê tử (đặc biệt là con trai) thường được chú ý hơn, kế thừa sự nghiệp và gia tài của cha cũng như gia tộc khi đã trưởng thành. Trong khi đó, con thiếp thất dù tài giỏi cỡ nào cũng sẽ không được coi trọng bằng, thậm chí còn bị ghẻ lạnh. Bởi vậy mới thấy sự bất công trong xã hội cũ không chỉ ảnh hưởng đến người phụ nữ mà còn ám ảnh con cái của họ đến mãi sau này.