Vụ nuôi gà lôi trắng bị tuyên 6 năm tù: Diễn biến mới trước phiên tòa phúc thẩm, đối diện hình phạt nào?
Vụ án nuôi và bán gà lôi trắng khiến ông Thái Khắc Thành (Nghệ An) bị tuyên 6 năm tù đang thu hút sự chú ý lớn. Phiên tòa phúc thẩm tại Hưng Yên dự kiến diễn ra ngày 17/10 sẽ làm rõ nhiều tình tiết mới, khi luật sư và cơ quan tố tụng cùng đề nghị xem xét lại toàn bộ bản án sơ thẩm.
Ngày 17/10, Tòa án nhân dân (TAND) tỉnh Hưng Yên dự kiến mở phiên tòa phúc thẩm vụ án “Vi phạm quy định về bảo vệ động vật nguy cấp, quý, hiếm” liên quan đến bị cáo Thái Khắc Thành, 45 tuổi, trú tại xã Đô Lương, tỉnh Nghệ An. Đây là vụ án từng gây tranh luận lớn trên mạng xã hội xoay quanh việc nuôi và buôn bán gà lôi trắng - một loài chim quý có tên trong danh mục bảo tồn.
Trước đó, vào ngày 19/9, phiên tòa phúc thẩm từng được ấn định nhưng phải hoãn và dời sang giữa tháng 10. Luật sư Lê Hồng Hiển, người nhận bào chữa miễn phí cho ông Thái Khắc Thành, xác nhận thông tin và bày tỏ kỳ vọng hội đồng xét xử sẽ đánh giá toàn diện chứng cứ, xem xét yếu tố thay đổi pháp lý để đưa ra phán quyết công bằng, hợp tình, hợp lý.
Vụ án xuất phát từ việc ông Thành bị TAND khu vực 5 (tỉnh Hưng Yên) tuyên phạt 6 năm tù giam vì hành vi nuôi, mua bán gà lôi trắng, được xác định thuộc nhóm IB - loài động vật nguy cấp, quý hiếm cần được bảo vệ nghiêm ngặt. Theo bản án sơ thẩm, lực lượng chức năng đã thu giữ tổng cộng 13 cá thể gà lôi trắng trong quá trình điều tra.
Tuy nhiên, điều khiến dư luận bức xúc chính là thay đổi pháp lý sau thời điểm truy tố. Cụ thể, theo Thông tư 27/2025 của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, có hiệu lực từ 1/7/2025, gà lôi trắng (Lophura nycthemera) được chuyển từ nhóm IB xuống nhóm IIB, tức mức độ bảo vệ giảm so với trước đây. Dù vậy, bản án sơ thẩm vẫn áp dụng quy định cũ, dẫn đến việc ông Thái Khắc Thành bị kết tội theo điểm b, khoản 2, Điều 244 Bộ luật Hình sự, khung hình phạt từ 5 đến 10 năm tù.
Sau khi bản án được tuyên, hình ảnh người vợ bế con nhỏ bật khóc trước khoảnh khắc ông Thành bị áp giải lên xe thùng lan truyền mạnh mẽ trên mạng xã hội. Nhiều ý kiến cho rằng cần xem xét lại vụ án vì thay đổi trong quy định pháp luật có thể ảnh hưởng đến bản chất tội danh.
Ngày 13/8, Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân tỉnh Hưng Yên đã ra quyết định kháng nghị toàn bộ bản án sơ thẩm, đề nghị hủy án để điều tra, xét xử lại. Cùng ngày, Chánh án TAND tỉnh Hưng Yên cũng ký quyết định thay đổi biện pháp ngăn chặn, cho phép ông Thái Khắc Thành được tại ngoại. Sau bốn tháng bị tạm giam, ông Thành trở về nhà trong niềm xúc động của gia đình và người dân địa phương.
Ngay sau khi được thả, ông Thái Khắc Thành đã gửi đơn kháng cáo lên TAND khu vực 5, tỉnh Hưng Yên, nêu rõ bản án sơ thẩm không phản ánh đúng tình tiết khách quan. Ông khẳng định mình không cố ý buôn bán động vật quý hiếm, mà chỉ nuôi gà lôi trắng với mục đích sinh sản, gây giống.
Luật sư Lê Hồng Hiển cho biết phía bào chữa đã bổ sung nhiều tài liệu pháp lý mới chứng minh gà lôi trắng không còn nằm trong nhóm IB. Ngoài ra, luật sư cũng viện dẫn nguyên tắc “áp dụng quy định có lợi cho người phạm tội” để yêu cầu HĐXX phúc thẩm hủy bỏ toàn bộ bản án sơ thẩm, đồng thời xem xét yếu tố nhân đạo khi bị cáo có hoàn cảnh khó khăn, đang là lao động chính trong gia đình.
Nếu HĐXX xem xét lại toàn bộ tình tiết, khả năng cao bị cáo Thái Khắc Thành có thể được tuyên vô tội hoặc giảm nhẹ hình phạt.
