Từ ‘nhiệm vụ trong game’ đến thảm án sát hại 3 người ở Đồng Nai: Cảnh báo lạnh người từ chuyên gia tâm lý!
Sau khi nghi phạm trong vụ án Đồng Nai khai ‘giết người vì nhiệm vụ trong game’, dư luận không khỏi rúng động. Các chuyên gia tâm lý cảnh báo, khi con người chìm sâu trong thế giới ảo, ranh giới giữa thật và giả có thể biến mất, dẫn đến hành vi bạo lực mất kiểm soát.
Lời khai lạnh người trong vụ án Đồng Nai
Chiều 6/10, Công an tỉnh Đồng Nai đã thông tin kết quả điều tra ban đầu về vụ án giết người, cướp tài sản gây chấn động dư luận tại xã Đắk Nhau (huyện Bù Đăng, tỉnh Đồng Nai). Ba người trong một cơ sở thu mua nông sản đã thiệt mạng, nghi phạm bị bắt là Lê Sỹ Tùng (33 tuổi, ngụ tỉnh Bình Phước cũ).
Theo cơ quan điều tra, trong quá trình lấy lời khai, Tùng nói rằng mình “chỉ đang thực hiện một nhiệm vụ trong game”. Hành động gây án được lên kế hoạch kỹ lưỡng khi nghi phạm mang theo súng, chuẩn bị túi vải để hứng vỏ đạn, chi tiết thể hiện sự tính toán từ trước.
Công an xác định Tùng hoàn toàn tỉnh táo, sức khỏe bình thường, không có dấu hiệu tâm thần. Tuy nhiên, lý do “hoàn thành nhiệm vụ trong game” khiến nhiều người sốc và đặt câu hỏi: phải chăng thế giới ảo đã thật sự điều khiển con người trong đời thực?
Dưới góc nhìn chuyên gia tâm lý, đây là lời cảnh báo nghiêm trọng về nghiện game, một rối loạn hành vi có thể khiến người chơi đánh mất khả năng phân biệt giữa đúng và sai.
Cảnh báo từ chuyên gia tâm lý
Trao đổi với báo chí, Thạc sĩ Hoàng Quốc Lân, chuyên gia tâm lý lâm sàng, cho rằng nghiện game không còn là hiện tượng cá biệt, mà đang trở thành vấn đề sức khỏe tâm thần phổ biến.
“Ban đầu chỉ là thú vui giải trí, nhưng khi não bộ quen với cơ chế thưởng - phạt trong game, người chơi sẽ bị phụ thuộc cảm xúc, không còn làm chủ hành vi”, ông nói.
Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), rối loạn chơi game (Gaming Disorder) được công nhận là một chứng bệnh tâm thần từ năm 2018. Người mắc rối loạn này có xu hướng mất kiểm soát thời gian chơi, giảm tương tác xã hội và bị ảnh hưởng nghiêm trọng đến công việc, học tập và các mối quan hệ cá nhân.
Chuyên gia tâm lý Hoàng Quốc Lân giải thích thêm: “Khi người chơi thắng trận hoặc vượt cấp, não tiết ra dopamine - chất tạo cảm giác hưng phấn. Càng chơi lâu, cơ thể càng phụ thuộc vào cảm giác đó. Mỗi khi thua, họ lại chơi tiếp để ‘phục hồi’ niềm vui”. Đây chính là cơ chế khiến nghiện game trở thành “vòng lặp” nguy hiểm, giống như nghiện chất kích thích.
Đặc biệt, với những trò chơi có yếu tố bạo lực hoặc nhập vai, thế giới ảo càng dễ khiến người chơi nhầm lẫn thực tế. Một số người tin rằng hành động ngoài đời cũng chỉ là “phần tiếp theo” của nhiệm vụ trong game. Khi não đã “lập trình” sai, họ có thể hành động theo bản năng, không ý thức được hậu quả pháp lý và đạo đức.
Bi kịch thật giữa đời: Khi ranh giới ảo - thật bị xóa nhòa
Theo chuyên gia tâm lý, những người mắc rối loạn chơi game nặng thường có biểu hiện cáu gắt, cô lập xã hội, hoặc bộc phát hành vi bạo lực. Nhiều trường hợp tấn công người thân khi bị ngăn cản chơi game, hoặc chi tiêu mất kiểm soát cho các vật phẩm ảo.
“Điều đáng sợ là khi họ tỉnh táo lại, đa số đều rơi vào trạng thái hoảng loạn, sợ hãi và hối hận. Nhưng hậu quả thì đã quá muộn”, ông Lân chia sẻ.
Với vụ án Đồng Nai, việc nghi phạm khai “thực hiện nhiệm vụ trong game” là minh chứng rõ ràng cho hậu quả khi thế giới ảo xâm lấn đời thật.
Theo báo cáo DataReportal 2024, Việt Nam hiện có hơn 47,5 triệu người chơi game, chiếm khoảng 48% dân số. Trung bình mỗi người dành hơn 3,9 giờ mỗi ngày cho các trò chơi điện tử, con số cao hơn hẳn mức trung bình khu vực Đông Nam Á. Điều đó cho thấy, nghiện game đang âm thầm len lỏi trong đời sống hiện đại, đặc biệt ở giới trẻ và người cô đơn, thất nghiệp, hoặc chịu áp lực tâm lý.
Các chuyên gia tâm lý khuyến nghị, để phòng ngừa rối loạn chơi game, cần đặt giới hạn thời gian sử dụng thiết bị, kết hợp thể thao, giao tiếp trực tiếp. “Game chỉ nên là công cụ giải trí, không phải nơi định hình nhân cách. Khi người chơi xem game như một phần cuộc sống, họ có thể mất kiểm soát và đánh mất chính mình”, ông Lân nhấn mạnh.
