Vài ngày trở lại đây, dư luận nóng lên trước những kết quả đo cho thấy mức độ ô nhiễm không khí nặng ở nhiều nơi trên cả nước. Các chỉ số về hàm lượng bụi trong không khí đều ở mức cao cùng những khuyến cáo được đưa ra bởi tổ chức y tế thế giới (WHO) đã cho thấy sự báo động về tình trạng môi trường sống mà người dân Việt Nam đã, đang và sẽ phải đối mặt.
Khi tử thần ở ngay trước mặt
Ô nhiễm không khí là sự có mặt một chất lạ hoặc một sự biến đổi quan trọng trong thành phần không khí, làm cho không khí không sạch hoặc gây ra sự tỏa mùi, có mùi khó chịu, giảm tầm nhìn xa (do bụi).
Hằng ngày, có thể chúng ta không uống nước ô nhiễm hoặc không hút thuốc, nhưng chúng ta không thể kiểm soát được việc mình đang tiếp xúc với không khí bị ô nhiễm hay không. Chúng ta không thể không thở được.
Theo Tổ chức Y tế Thế giới, ô nhiễm không khí đô thị làm khoảng 800.000 người chết và 4,6 triệu người giảm tuổi thọ trên thế giới mỗi năm. 2/3 số người chết và giảm tuổi thọ do ô nhiễm không khí thuộc các nước đang phát triển ở châu Á.
Theo nghiên cứu công bố ngày 12/7 trong tạp chí Environmental Research Letters của Viện Vật lý (IOP), ước tính ước tính khoảng 2,1 triệu ca tử vong mỗi năm do con người làm gia tăng nồng độ bụi có kích cỡ nhỏ trong không khí (PM2.5).
Mức độ ô nhiễm không khí tại Hà Nội đo được trong buổi sáng ngày 10/10.
Những hạt bụi nhỏ liti này lơ lửng trong không khí và có thể xâm nhập sâu vào phổi, gây ung thư và nhiều bệnh về đường hô hấp như khó thở, khạc đờm, ho ra máu hay gây tức ngực. Và chỉ số PM2.5 ở Hà Nội đo được trong những ngày qua đang ở mức 160 và có thời điểm đạt mức gần 260. Đây rõ ràng là những con số hết sức báo động về tình trạng ô nhiễm không khí.
Lịch sử về chất lượng không khí ghi nhận tại Hà Nội trong các tháng của năm 2016. Chất lượng không khí tệ hơn với màu nghiêng về phía đỏ và tốt hơn với màu nghiêng về phía xanh.
Ô nhiễm không khí ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe của con người mà những biểu hiện dễ nhận thấy là chảy nước mắt, đỏ mắt, ho, thở khò khè… Mức độ ảnh hưởng tùy thuộc vào tình trạng sức khỏe của từng người, vào nồng độ của loại chất gây ô nhiễm và thời gian tiếp xúc. Phụ nữ mang thai và trẻ em nếu tiếp xúc với không khí ô nhiễm trong khoảng thời gian dài sẽ có nguy cơ bị tổn hại sức khỏe lâu dài, ở mức độ nghiêm trọng hơn.
Những tác động xấu của ô nhiễm không khí không chừa bất cứ ai là đẩy nhanh quá trình lão hóa, giảm chức năng của phổi, dễ mắc các bệnh hen suyễn, viêm phế quản, thậm chí có thể bị ung thư… Ô nhiễm không khí ngoài trời là nguyên nhân chính dẫn đến ung thư phổi. Trước đó, ô nhiễm không khí cũng được xác định là nguyên nhân làm gia tăng tỷ lệ người mắc các bệnh về đường hô hấp và tim mạch.
Những hiểm hoạ mang tính toàn cầu
Một khi chất lượng không khí ngày càng trở nên tồi tệ, không chỉ sức khoẻ con người mà chất lượng cuộc sống của chúng ta cũng sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Ô nhiễm không khí có thể dẫn tới việc tăng tốc độ gỉ sét của kim loại, ăn mòn bê tông, làm giảm độ bền tự nhiên của vải, cao su và nhiều loại vật liệu.
Đáng lưu ý hơn cả khi ô nhiễm không khí sinh ra bởi các tạp chất có trong không khí như bụi, khí SO2, NO2, CO, HF. Đây cũng là những tác nhân chính gây nên những biến đổi phức tạp về khí hậu trên toàn cầu.
Sự có mặt của những chất khí như CO, HF sinh ra từ khí thải của phương tiện giao thông và các hoạt động công nghiệp chính là nguyên nhân dẫn đến hiệu ứng nhà kính. Điều này cũng trực tiếp gây nên hiện tượng trái đất nóng lên, băng ở 2 cực chảy ra kèm theo đó là sự dâng lên của nước biển.
Hơn tất cả, những tác hại gây ra bởi việc môi trường bị ôi nhiễm ảnh hưởng trực tiếp đến cuộc sống và sinh kế của cả tỷ người trên khắp địa cầu. Khi mà tầng ozone đang ngày đêm bị phá huỷ, thiên nhiên ngày càng trở nên khắc nghiệt, những cơn bão và các hiện tượng thời tiết cực đoan khác cũng sẽ có tần xuất lớn và ngày càng trở nên khó lường.
Một khi môi trường đã bị huỷ hoại, nếu loài người không khiến mọi thứ trở nên tích cực hơn, Trái đất sẽ có những cách của riêng mình. Chỉ có điều, trong một thế giới bị xáo trộn, nơi đó sẽ không còn chỗ cho con người.
