Theo Nguyễn Phúc Tộc thế phả, vua Minh Mạng sinh năm 1791, tên Nguyễn Phúc Đảm và là con thứ tư của Gia Long. Ông lên ngôi năm 1820 - vị vua thứ 2 của triều Nguyễn được miêu tả là thông minh, hiếu học, giỏi cưỡi ngựa, bắn cung, rất chăm lo việc triều chính.
Theo Khâm Đinh Việt Sử Thông Giám Cương Mục, Vua Minh Mạng có rất nhiều vợ, nổi tiếng bởi sức khỏe chăn gối hơn người, 1 đêm ông có 5 bà vợ hầu hạ và có thể khiến cả 5 bà mang thai. “Một bà vấn thuốc têm trầu, bà quạt, bà đấm bóp, người ru và một để sai vặt. Mỗi bà một canh, hết 5 canh thì danh sách các bà được chuyển giao cho Tôn Nhơn phủ giữ để tiện theo dõi việc khai hoa nở nhụy của họ".
Sở dĩ, Vua có thể mỗi canh thị tẩm 1 người là bởi ông được các quan ngự y sáng chế riêng cho 1 bài thuốc ngâm rượu có tính năng tráng dương bổ thận. Nhờ vậy, dù có làm “chuyện ấy” cả đêm vua Minh Mạng vẫn lo chu toàn việc quốc gia đại sự mà không có dấu hiệu mệt mỏi.
Theo sử sách ghi lại, Vua Minh Mạng đã ăn nằm với 43 phi tần (nhiều tài liệu ghi lai trong cung vua có đến 500 – 600 người, chủ yếu là con gái miền Nam), sinh hạ được 142 người con, trong đó có 78 hoàng tử và 64 công chúa. Ông cũng là vị vua có nhiều phi tần và đông con nhất trong số 13 vua triều Nguyễn.
Hai vương phi được sủng ái nhất là Hiền phi Ngô Thị Chính và bà Lệ Tân Nguyễn Gia Thị. Hiền phi sinh được 4 hoàng tử, 2 công chúa còn Nguyễn Gia Thị sinh được 7 hoàng tử và 3 công chúa.
Trong 142 người con của vua Minh Mạng, nhiều người giống cha cũng sinh hạ hàng chục người con. Trong đó có Thiệu Trị kế ngôi có 64 người con, đặc biệt nhất là Thọ Xuân Vương Miên Định có đến 144 người con, hơn cả cha mình. Một người con khác của Minh Mạng là Miên Trinh có 114 con. Tuy nhiên, cháu nội ông sau này là vua Tự Đức có đến 300 bà nhưng không sinh được con.
Vua Minh Mạng qua đời ngày 28/12/1841, thọ 50 tuổi, trị vì đất nước được 21 năm. Dưới thời của ông kinh tế được ổn định, đời sống người dân được sung túc hơn sau chiến tranh. Vua Minh Mạng được đánh giá là vị vua giỏi ở nhiều mặt trong lịch sử Việt Nam.
Vị vua duy nhất trong lịch sử Việt Nam có tên biệt danh là Chúa Chổm
Ông được biết đến là vị vua đầu tiên của nhà Hậu Lê có biệt danh đặc biệt là Chúa Chổm.
