Loạt nghệ sĩ, TikToker, doanh nhân vừa bị bắt có được giảm nhẹ tội nếu từng làm từ thiện?
Những ngày vừa qua, hàng loạt TikToker, doanh nhân, nghệ sĩ, người có sức ảnh hưởng trên mạng xã hội... bị bắt vì vi phạm pháp luật. Trong số đó, không ít người từng tích cực tham gia hoạt động thiện nguyện.
Nổi bật trong đó là bà Hoàng Thị Hường (chủ hộ kinh doanh Hoàng Thị Hường, chủ hệ sinh thái Hoàng Hường) bị khởi tố, bắt tạm giam về tội "Vi phạm quy định về kế toán gây hậu quả nghiêm trọng". Nhưng bên cạnh đó Hoàng Hường còn được nhiều người biết đến với các hoạt động từ thiện được chính bị can này đăng tải trên trang cá nhân.
Từ đó nhiều câu hỏi đặt ra rằng: Việc từng làm từ thiện, đóng góp cho cộng đồng có được xem là tình tiết giảm nhẹ khi tòa xét xử hay không?
Trả lời vấn đề này, luật sư Đinh Thị Nhân (Joyce Nguyễn - Công ty Luật Mina) cũng cho biết: Theo Khoản 1 Điều 51 Bộ luật Hình sự quy định 22 tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự, không có quy định cụ thể về “làm từ thiện”. Tuy nhiên, theo Khoản 2 Điều 51 mở rộng phạm vi xem xét: “Khi quyết định hình phạt, Tòa án còn có thể coi các tình tiết khác là tình tiết giảm nhẹ, nhưng phải ghi rõ lý do giảm nhẹ trong bản án".
"Mặc dù hoạt động từ thiện không được pháp luật quy định là tình tiết giảm nhẹ bắt buộc, nhưng trong một số trường hợp, Tòa án vẫn có thể xem xét đây là căn cứ giảm nhẹ trách nhiệm hình sự nếu phù hợp với đánh giá tổng thể về nhân thân và hoàn cảnh phạm tội của bị cáo", Luật sư Đinh Thị Nhân thông tin.
Tuy nhiên, nữ luật sư không quên nhấn mạnh: Việc áp dụng cần dựa trên hồ sơ, chứng cứ cụ thể và đánh giá toàn diện về hành vi phạm tội, mức độ thiệt hại, nguồn gốc tài sản, mục đích hoạt động từ thiện, bồi thường thực tế...
Luật sư Nguyễn Thanh Hải – Giám đốc Công ty Luật An Hoàng Gia (Đoàn Luật sư TP Hà Nội) cho biết: Tại Điều 51 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017) Việc một người nổi tiếng từng có nhiều đóng góp thiện nguyện, giúp đỡ cộng đồng không phải là tình tiết giảm nhẹ được quy định. Tuy nhiên, Tòa án có thể xem xét việc làm từ thiện là tình tiết giảm nhẹ khác theo khoản 2 Điều 51. Lưu ý, những việc làm này phải thể hiện nhân thân tốt, ý thức hướng thiện và được xã hội ghi nhận.
Bên cạnh đó, luật sư Hải cho biết thêm, cần phân biệt rõ động cơ của việc làm thiện nguyện. Nếu việc làm đó chỉ nhằm đánh bóng hình ảnh, tạo vỏ bọc để trục lợi, lừa đảo hoặc kinh doanh gian dối, thì không những không được xem là giảm nhẹ mà còn có thể bị đánh giá là tình tiết phản ánh thái độ nguy hiểm, tinh vi hơn trong hành vi phạm tội.
Mặt khác, nếu người từng làm từ thiện với cái tâm trong sáng, đã có nhiều đóng góp thật cho cộng đồng nhưng vì những lý do nhất định mà vi phạm pháp luật thì đây sẽ là căn cứ để Tòa xem xét khoan hồng.
