Lộ chuỗi vi phạm nghiêm trọng từ nhà thầu dự án chung cư vừa xảy ra cháy 'kinh hoàng' ở Hồng Kông
Theo Znews, Prestige Construction & Engineering là nhà thầu phụ trách dự án cải tạo tại chung cư Wang Fuk Court (Tai Po) - nơi xảy ra vụ cháy thảm khốc nhất Hong Kong trong nhiều thập kỷ được phát hiện có lịch sử dài các vi phạm an toàn và kỷ luật thi công, song vẫn trúng gói thầu trị giá hàng chục triệu USD.
Theo dữ liệu của South China Morning Post, Prestige từng hai lần bị kết tội tại dự án Mid-Levels vào tháng 11/2023. Sở Lao động Hong Kong xác định công ty không đảm bảo quy trình dựng và tháo dỡ giàn giáo có giám sát, bị phạt 3.000 HKD (385 USD) và tiếp tục bị phạt 4.000 HKD (514 USD) vì không bảo đảm lối ra vào an toàn tại công trình Ning Yeung Terrace (Mid-Levels West).
Tuy vậy, những vi phạm này lại không xuất hiện trong báo cáo dự thầu do Will Power Architects – đơn vị tư vấn của dự án Wang Fuk Court lập và xác nhận, khi hồ sơ nêu rõ Prestige “không có hồ sơ bị kết tội”, trái ngược hoàn toàn với dữ liệu từ cơ quan chức năng.
Bên cạnh đó, Hội đồng Kỷ luật Nhà thầu từng xử lý Prestige vào tháng 8/2023, cấm công ty thực hiện hoặc chứng nhận bất kỳ công việc nhỏ nào trong bốn tháng và phạt 50.000 HKD (6.426 USD). Khi đó, người ký ủy quyền là ông Ip Tak-wing cũng bị khiển trách và phạt 5.000 HKD (642 USD), sau đó cùng công ty chi trả thêm 84.000 HKD (10.797 USD) phí điều tra.
Mặc dù tồn tại hàng loạt vi phạm, Prestige vẫn vượt qua 56 nhà thầu khác để trúng gói cải tạo trị giá 42 triệu USD tại Wang Fuk Court vào năm 2023, dự án chia ba giai đoạn và dự kiến hoàn thành vào quý II năm nay.
Cho đến ngày 26/11, một vụ hỏa hoạn kinh hoàng bùng phát tại một trong tám tòa của khu dân cư, nhanh chóng lan sang sáu tòa còn lại, khiến 75 người thiệt mạng và hàng chục cư dân mất tích. Nhà chức trách cho biết lửa lan nhanh do toàn bộ mặt ngoài các tòa nhà được bao phủ bởi lưới giàn giáo, trong khi nhiều căn hộ trong quá trình cải tạo che kín cửa sổ bằng tấm xốp, khiến việc thoát hiểm và cứu hộ trở nên khó khăn.
Ngoài ra, Sở Xây dựng Hong Kong cúng cho biết đã tiến hành 16 đợt kiểm tra Wang Fuk Court từ tháng 7/2024 và khởi tố ba vi phạm an toàn, đồng thời cảnh báo Prestige tăng cường biện pháp phòng cháy vào ngày 20/11 nhưng thực tế cho thấy các yêu cầu này không được thực thi hiệu quả.
Sau thảm họa, Ủy ban Chống tham nhũng (ICAC) lập tổ chuyên trách điều tra nghi vấn sai phạm và tham nhũng liên quan quá trình cải tạo. Đến sáng 27/11, cảnh sát bắt giữ hai giám đốc Prestige là Hau Wa-kin và Ho Kin-yip cùng người ký ủy quyền Steve Wong Chung-kee với cáo buộc ngộ sát.
Được biết, trụ sở đăng ký của Prestige tại Laurels Industrial Centre (San Po Kong) hiện đóng cửa dù trong giờ hành chính, trong khi một địa chỉ đăng ký của giám đốc Will Power Architects cũng bị phát hiện không chính xác. Hiện Will Power Architects cho biết đang phối hợp đầy đủ với cảnh sát, Sở Cứu hỏa và Đơn vị Kiểm tra độc lập của Bộ Nhà ở, cung cấp tài liệu và hỗ trợ kỹ thuật nhưng từ chối đưa ra bình luận sâu hơn để bảo đảm sự liêm chính của cuộc điều tra.
Trong bối cảnh đó, các chuyên gia xây dựng đã nêu lo ngại về lỗ hổng trong cơ chế xét thầu và giám sát khi một nhà thầu có tiền sử vi phạm rõ ràng vẫn có thể thắng các hợp đồng lớn. Hong Kong cũng từng ghi nhận nhiều vụ tai nạn nghiêm trọng liên quan giàn giáo trong những năm gần đây, trong khi lưới giàn giáo bao phủ toàn bộ mặt ngoài nhà cao tầng được đánh giá là yếu tố có thể khiến đám cháy lan theo phương đứng nhanh hơn.
ICAC được kỳ vọng làm rõ liệu hồ sơ thầu có bị làm sai lệch, liệu có hành vi che giấu vi phạm hay thông đồng giữa nhà thầu và đơn vị tư vấn để giành hợp đồng trị giá hàng chục triệu USD, từ đó xác định đầy đủ trách nhiệm trong vụ hỏa hoạn gây chấn động đặc khu này.