Nhiều trường đại học lớn giảm hoặc bỏ xét tuyển khối C00 từ năm 2026, khiến học sinh đang ôn khối văn – sử – địa buộc chuyển hướng gấp trong năm cuối cấp, đối mặt áp lực học thêm môn mới và nguy cơ đánh mất cơ hội vào ngành yêu thích.
Việc nhiều trường đại học điều chỉnh phương án tuyển sinh 2026, giảm mạnh hoặc không còn tuyển khối C00, khiến học sinh theo tổ hợp văn – sử – địa phải xoay đổi chiến lược học tập khi chỉ còn một học kỳ trước ngày thi.
Tại Trường THPT Con Cuông (Nghệ An), Cẩm Ly, 18 tuổi, theo đuổi khối C00 từ lớp 10 để đăng ký ngành Đông phương học. Tuy nhiên, thông báo bỏ tuyển khối C00 của trường đại học mục tiêu đã buộc em chuyển sang khối D01 chỉ trong thời gian rất ngắn.
Cẩm Ly cho biết em phải bắt đầu học toán và tiếng Anh gần như từ đầu trong khi vẫn duy trì ba môn thế mạnh. “Thời gian ngắn hơn, phải học nhiều môn hơn khiến áp lực tăng gấp đôi. Em vừa phải giữ vững môn văn - sử - địa, vừa phải bắt kịp môn toán và tiếng Anh từ con số không”, Cẩm Ly nói.
Khánh Ly, bạn học của Cẩm Ly, đặt mục tiêu vào nhóm ngành Truyền thông – Báo chí, cũng rơi vào tình trạng hoang mang trước việc nhiều trường giảm mạnh chỉ tiêu hoặc dừng hẳn tuyển khối C00.
Em chia sẻ: "Thời gian gần đây em thấy khá nhiều trường thông báo giảm mạnh chỉ tiêu C00, thậm chí có trường bỏ hẳn. Gần như không có trường top đầu nào tuyển khối C00 cho ngành Truyền thông - Báo chí nữa. Thực lòng em bị sốc vì gần 3 năm qua em chỉ ôn một khối duy nhất là C00”.
Nhiều học sinh ở miền núi, nơi ngoại ngữ khó tiếp cận hơn, cảm thấy bất lợi khi cạnh tranh với bạn bè ở khu vực thành phố. Khánh Ly bày tỏ kỳ vọng học sinh theo khối xã hội không bị thiệt thòi và có thời gian chuẩn bị dài hơi hơn trước các thay đổi.
Từ góc độ giáo dục, cô Nguyễn Anh Hảo, giáo viên lịch sử Trường THPT Con Cuông, nhận định sự thay đổi trong xét tuyển phản ánh nhu cầu nguồn nhân lực có ngoại ngữ và tư duy logic trong bối cảnh số hóa. Tuy nhiên, theo cô, việc điều chỉnh quá cận kề thời điểm thi dễ khiến học sinh mất định hướng, giảm động lực với các môn xã hội.
“Vốn dĩ việc lựa chọn khối ngành đã được các em xác định từ những năm đầu cấp 3, nên việc thay đổi như vậy tạo nên nhiều khó khăn. Học sinh sẽ dễ bị mất động lực ôn thi sử, địa và cảm thấy mất niềm tin vào khối thi truyền thống. Các em cũng lo lắng về cơ hội vào các trường top đầu”, cô Hảo nói.
Theo cô Hảo, khối C00 không nên bị xem là lạc hậu mà cần được kết nối mạnh hơn với các lĩnh vực ứng dụng. Việc tích hợp kiến thức xã hội với công nghệ, dữ liệu, truyền thông hay marketing văn hóa có thể mở ra nhiều hướng học tập mới. Hiện nhiều trường đã triển khai chương trình liên ngành như Truyền thông số và Văn hoá, Du lịch và Lịch sử, hoặc Quan hệ công chúng kết hợp Văn học.
Giáo viên này cho rằng thay vì nản lòng, học sinh có thể xem thay đổi như động lực học thêm môn mới, đặc biệt là ngoại ngữ. “Hãy nhìn vào các tổ hợp xét tuyển của trường đại học mơ ước, các em sẽ thấy chỉ cần có thêm ngoại ngữ hoặc toán là cơ hội xét tuyển đã tăng thêm với nhiều tổ hợp mới. Vì thế, dù không còn sớm, hãy tập trung đầu tư thời gian cho môn học mới”, cô Hảo tư vấn.
