Vụ gần 98ha rừng bị xâm hại tại xã Kim Sơn cho thấy nhiều bất cập trong quản lý, khi kiểm lâm khẳng định đã báo cáo sớm nhưng chính quyền địa phương chậm chỉ đạo, để tình trạng lấn chiếm kéo dài.
Theo báo Dân trí, Chi cục Kiểm lâm tỉnh Gia Lai vừa công bố báo cáo chính thức về tình trạng phá rừng, khai thác trái phép tại khoảnh 4 và 6, tiểu khu 157, xã Kim Sơn (trước đây thuộc huyện Hoài Ân, tỉnh Bình Định). Tổng diện tích rừng bị xâm hại lên tới gần 98ha, một con số báo động.
Thống kê chi tiết cho thấy, có hơn 23ha rừng tự nhiên và hơn 74ha rừng trồng đã bị thiệt hại. Diện tích rừng tự nhiên bị tàn phá thuộc sự quản lý của nhiều đơn vị: Ban Quản lý rừng phòng hộ Hoài Ân (hơn 3,7ha), UBND xã Kim Sơn (19,2ha) và Trại giam Kim Sơn (0,1ha). Hạt Kiểm lâm khu vực Hoài Ân đã khởi tố vụ án về tội Hủy hoại rừng và chuyển hồ sơ sang Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Gia Lai thụ lý.
Nguyên nhân gốc rễ dẫn đến tình trạng lấn chiếm dai dẳng này xuất phát từ những vướng mắc trong quản lý đất rừng kéo dài tại huyện Hoài Ân cũ. Cụ thể, vào năm 2007, 30ha đất trồng rừng đã được giao và cấp sổ đỏ cho 2 hộ dân.
Mặc dù diện tích này bị thu hồi năm 2009 và giao lại cho Ban Quản lý rừng phòng hộ Hoài Ân vào năm 2013, việc giải quyết dứt điểm tài sản trên đất giữa các hộ và cơ quan quản lý đã bị trì hoãn suốt nhiều năm.
Sự thiếu quyết liệt trong xử lý tài sản trên đất đã tạo ra một "vùng xám", khiến khu vực này luôn tiềm ẩn nguy cơ bị lấn chiếm. Cuối tháng 5 và đầu tháng 6, tình trạng vi phạm bùng phát mạnh mẽ. Nhiều hộ dân tự ý khai thác rừng, trồng lại keo lai, thậm chí lấn sâu sang cả diện tích rừng tự nhiên.
Ban Quản lý rừng phòng hộ Hoài Ân ghi nhận 14 hộ khai thác rừng trồng và 2 trường hợp phá rừng tự nhiên. Qua điều tra, lực lượng chức năng đã xác định tổng cộng 23 đối tượng vi phạm.
Liên quan đến sự chậm trễ trong xử lý, ông Phan Văn Thành, một kiểm lâm phụ trách địa bàn, đã đưa ra thông tin quan trọng. Ông Thành cho biết, ngày 17/3, tổ công tác đã phát hiện người dân tự ý đưa phương tiện vào sửa, mở rộng đường để khai thác rừng trồng. Ngay sau đó một ngày, tức ngày 18/3, ông đã báo cáo vụ việc lên UBND xã Kim Sơn (trước là xã Ân Nghĩa cũ).
Tuy nhiên, ông Thành khẳng định với cơ quan chức năng rằng, mãi đến cuối tháng 6, ông vẫn không nhận được bất kỳ chỉ đạo nào từ lãnh đạo xã. Phải đến ngày 25/6, khi kiểm lâm đi kiểm tra và phát hiện người dân khai thác keo lai, phát lấn sang rừng tự nhiên, vụ việc mới thực sự bị phanh phui ở quy mô lớn.
Hạt Kiểm lâm khu vực Hoài Ân đã quyết định kỷ luật bằng hình thức khiển trách đối với 2 kiểm lâm phụ trách địa bàn là ông Phan Văn Thành và ông Trương Ngọc Nhuận. Lý do được đưa ra là vì đã thiếu kiểm tra, giám sát và không báo cáo kịp thời, dẫn đến tình trạng phá rừng diễn ra trên quy mô lớn trong thời gian dài. Mặc dù báo cáo của kiểm lâm gửi đi nhưng không nhận được chỉ đạo phản hồi từ chính quyền xã trong suốt hơn 3 tháng.
