10 năm theo nghề bốc mộ, người đàn ông Thái Nguyên tiết lộ 3 điều tuyệt đối không được phạm
Suốt 10 năm gắn bó với nghề bốc mộ – công việc thầm lặng nhưng nặng yếu tố tâm linh, người đàn ông ở Thái Nguyên cho biết có những nguyên tắc bất thành văn tuyệt đối không được phép sai sót.
Chuyện người làm nghề bốc mộ
Ông Nguyễn Văn Dân (sinh năm 1968, quê xã Vạn Phú, tỉnh Thái Nguyên) đã có hơn một thập kỷ gắn bó với công việc bốc mộ – nghề mà chỉ nghe nhắc đến cũng khiến không ít người e dè, ái ngại.
Cơ duyên đến với nghề của ông khá tình cờ. Trong một lần giúp người thân cải táng phần mộ gia đình, sự cẩn thận, thuần thục trong từng thao tác cùng thái độ bình tĩnh, dứt khoát của ông khiến nhiều người có mặt không khỏi ngạc nhiên. Đặc biệt, suốt quá trình làm việc, ông Dân không hề tỏ ra sợ hãi hay lúng túng.
Cách làm việc tận tâm ấy khiến gia chủ hài lòng, rồi người nọ truyền tai người kia. Từ những lần “giúp cho biết”, ông Dân dần trở thành người được nhiều gia đình tin cậy mỗi khi có việc liên quan đến cải táng.
Những ngày đầu theo nghề, người đàn ông xứ chè phải đối mặt với không ít khó khăn. Không có đội nhóm hỗ trợ, ông một mình đảm nhiệm toàn bộ các công đoạn, từ đào huyệt, mở mộ, vệ sinh hài cốt đến sắp xếp, hoàn thiện phần an táng. Có những đêm, ông sang làng bên cạnh và xử lý liền ba ngôi mộ, tất cả đều làm một mình.
“Tôi từng muốn tìm người làm chung nhưng ai cũng ngại, ai cũng sợ. Công việc lại thường diễn ra ban đêm nên cảm giác rờn rợn là chuyện khó tránh”, ông nhớ lại. Phải nhiều năm sau, ông mới tìm được hai người “hợp vía” để cùng đồng hành. Dù vậy, những ca phức tạp hay phần việc nặng nhọc nhất, ông vẫn luôn nhận về mình.
Theo ông Dân, thời điểm cuối năm là lúc nghề bốc mộ bước vào cao điểm. Có tháng, ông tham gia cải táng hơn 30 ngôi mộ, nhiều ngày liên tục làm xuyên đêm từ 4–5 ca. Khi nhiều gia đình chọn cùng giờ đẹp, cả đội phải chia nhau xử lý để kịp tiến độ.
.jpg)
Đã 10 năm ông Dân gắn bó với nghề bốc mộ.
Những nguyên tắc không thể phá lệ
Trong nghề này, theo ông Dân, yếu tố thời gian được đặt lên hàng đầu. Ngày giờ do gia đình chọn phải được tuân thủ tuyệt đối, bất kể là đêm khuya hay sáng sớm. “Đó không chỉ là niềm tin tâm linh mà còn là sự tôn trọng với người đã khuất và gia đình”, ông nói.
Bên cạnh đó, trình tự nhặt và sắp xếp hài cốt cũng là quy tắc bất di bất dịch. Các phần xương phải được thu gom theo thứ tự từ đầu xuống chân, xương sườn xếp đúng cặp, đúng bên, không bỏ sót dù chỉ là mảnh nhỏ.
Một nguyên tắc khác được ông đặc biệt coi trọng là tư thế sắp xếp hài cốt trong tiểu, thường được dân gian gọi là “đầu gối cao hơn mang tai”. Theo quan niệm truyền thống, việc đặt đúng thế sẽ giúp gia đình an tâm, người đã khuất được yên phần âm.
Trước khi đưa vào tiểu, hài cốt thường được rửa bằng nước gừng, sả, hoa hồi – cách làm dân gian nhằm làm sạch và giảm mùi. Hoàn tất các bước, hài cốt được bọc kỹ, đặt vào tiểu và quách để bàn giao cho gia đình an táng tại nơi mới.
Trong quá trình hành nghề ở nhiều địa phương, ông Dân cho biết mỗi vùng lại có phong tục riêng. Có nơi yêu cầu trình tự bốc mộ hoàn toàn ngược lại, từ chân lên đầu, thậm chí cách sắp xếp hài cốt cũng khác. “Đến đâu thì phải theo lệ ở đó, làm nghề này phải chịu khó tìm hiểu và lắng nghe”, ông chia sẻ.
Với ông Dân, điều quan trọng nhất là không bỏ dở công việc. Dù gặp ca khó, dù chỉ còn một mình giữa nghĩa địa, ông vẫn kiên nhẫn hoàn thiện đến cùng. Ông quan niệm, đây là việc làm phúc, chỉ có đặt cái tâm lên trước thì mọi thứ mới suôn sẻ.
Thu nhập mỗi ca bốc mộ chỉ vài triệu đồng, chia đều cho cả đội, nhưng ông Dân chưa bao giờ xem đó là kế sinh nhai chính. Ban ngày làm thợ xây, tối đến nếu có người nhờ, ông lại lặng lẽ đi làm việc âm phần. Với ông, nghề này không đo bằng tiền bạc mà bằng sự thanh thản trong lòng – khi đã làm trọn vẹn trách nhiệm với cả người sống lẫn người đã khuất.
