Hé lộ lời khai của Thái Khắc Thành nuôi, bán gà lôi trắng: Biết rõ vẫn phạm tội, 6 năm tù có nặng?
Theo hồ sơ vụ án, Thái Khắc Thành biết rõ 2 cá thể gà mái và 1 cá thể gà trống đều thuộc loài Gà lôi trắng, là loại chim nguy cấp, quý, hiếm nhưng vẫn nuôi nhốt khi không được cấp phép. Sau đó, Thành bán lại số gà này thì bị phát hiện.
Câu chuyện về Thái Khắc Thành (SN 1980, xã Đô Lương, tỉnh Nghệ An) bị Tòa án nhân dân Khu vực 5 tỉnh Hưng Yên tuyên án 6 năm tù về tội “Vi phạm quy định về bảo vệ động vật nguy cấp, quý, hiếm”, quy định tại điểm b, khoản 2, Điều 244 Bộ luật Hình sự, gây xôn xao dư luận suốt những ngày qua.
Theo đó, Thành nhận án vì nuôi, bán gà lôi trắng. Đây là một loại động vật rừng nguy cấp quý, hiếm. Trên MXH chia sẻ rầm rộ clip, hình ảnh vợ con Thành khóc nghẹn tiễn bị cáo lên xe thùng chuyên dụng. Dư luận bắt đầu bùng lên những tranh cãi về hành vi vi phạm của Thành.
Theo báo Dân Việt, hồ sơ vụ án cho biết, năm 2022, Thành tìm hiểu thông tin trên mạng và biết gà lôi trắng là động vật nguy cấp, quý, hiếm, cần được bảo tồn và không được nuôi, nhốt, mua bán. Nhưng vì chúng có giá trị cao nên Thành nảy sinh ý định mua gà về nhân giống bán lấy tiền chi tiêu.
Qua mạng xã hội, Thành đã mua 1 cá thể gà lôi trống của một người không quen biết ở Cần Thơ với giá 4,5 triệu đồng. Sau đó, Thành lại liên hệ với một người lạ ở Diễn Châu (cũ) để đổi 1 chim chích chòe lửa của mình lấy 2 cá thể gà lôi mái của người này về nuôi chung với cá thể gà lôi trống đã mua trước đó. Trong quá trình nuôi, Thành không đăng ký với cơ quan có thẩm quyền.
Về sau, các cá thể gà mái đẻ được 13 trứng, ấp nở được 10 gà lôi con. Tháng 3/2025, Thành dùng Facebook đăng bài với nội dung: “Bữa bạn nào hỏi gà cảnh thì bữa nay đã có hai đàn rồi ạ, có lấy thì ib mình ạ, hỏi lâu quá giờ mình không nhớ ai nữa ạ”.
Tương tự, Thành đăng bài trên hội nhóm “Chim trĩ đỏ, trĩ xanh, trĩ 7 màu, chim công, các con giống quý hiếm” kèm hình ảnh để rao bán gà lôi.
Ngày 26/3/2025, 1 người nhắc qua Facebook hỏi mua 10 gà lôi con với giá 500 nghìn đồng/con. Tổng số tiền phải thanh toán là 5 triệu đồng. Vì gà còn non nên Thành nhận nuôi thêm vài ngày, tiền công là 1 triệu, hẹn giao vào ngày 2/4/2025.
Để cọc, người mua chuyển 2 triệu vào tài khoản vợ Thành, số còn lại và 2,6 triệu tiền cước xe được thanh toán nốt khi người mua nhận được hàng.
Đến 19h ngày 1/4/2025, Thành và vợ bắt 6 cá thể gà lôi con, cho vào 1 thùng giấy carton và 4 cá thể gà lôi con vào 1 thùng carton khác. 22h30 cùng ngày, tài xế được thuê chở gà về Thái Bình (cũ) đến kiểm tra gà lôi con. Thành nhờ tài xế thu hộ 5 triệu đồng tiền gà và tiền công vận chuyển.
Do mắt kém, tài xế ban đầu đã thuê Hoàng Văn Tuyền (SN 1991, huyện Đô Lương cũ) chở gà ra Thái Bình. Khoảng 23h, Tuyền cùng Nguyễn Văn Linh (SN 1991, huyện Đô Lương cũ) đến nhà tài xế nhận 2 thùng gà đưa đi Thái Bình. Họ được gửi vị trí người nhận và thu 5,6 triệu đồng của khách.
7h ngày 2/4/2025, chuyến xe chở gà đến đoạn thuộc địa phận thôn Quý Sơn, xã Song An, huyện Vũ Thư, tỉnh Thái Bình (cũ) thì bị tổ công tác Công an tỉnh Thái Bình kiểm tra. Lúc này thu tại khoang xe ô tô của Truyền một thùng chứa 6 cá thể gà non và 1 thùng cứ 4 cá thể gà non.
Sau đó, khi khám xét khẩn cấp chỗ ở của Thành đã thu giữ thêm 3 cá thể gà (1 gà lôi màu trắng, 2 gà lôi màu nâu).
Hồ sơ vụ án tuyên bố: “Kết quả giám định ngày 2/4/2025 của Bảo tàng thiên nhiên Việt Nam, Viện hàn lâm khoa học và công nghệ Việt Nam kết luận: 10 cá thể động vật sống (con non)… là gà lôi trắng… Gà lôi trắng là loài chim hiện được ghi nhận trong phụ lục I-nhóm IB, Nghị định số 84/2021/NĐ-CP của Chính Phủ; sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 06/2019/NĐ-CP ngày 22/1/2019 của Chính phủ về quản lý thực vật rừng, động vật rừng nguy cấp, quý hiếm và thực thi Công ước về buôn bán quốc tế các loài động vật, thực vật hoang dã nguy cấp”.
Ngoài ra, kết luận giám định 3/4/2025 của Bảo tàng thiên nhiên Việt Nam, Viện hàn lâm khoa học và công nghệ Việt Nam cũng kết luận, 3 cá thể động vật sống (2 con cái và 1 con đực) là gà lôi trắng. Tại cơ quan điều tra, Thành đã thành khẩn khai nhận hành vi vi phạm. Bị cáo cũng đã tác động vợ giao nộp 2 triệu đồng là tiền bán gà mà có tại Cục Thi hành án dân sự tỉnh Thái Bình (cũ).
Thành bị cáo buộc biết rõ 2 cá thể gà mái và 1 cá thể gà trống đều là loài Gà lôi trắng, là loài chim nguy cấp, quý, hiếm nhưng vẫn nuôi nhốt tại nhà ở huyện Đô Lương (cũ) mà không được phép của cơ quan chức năng. Khi gà lớn, Thành mang đi bán kiếm lời.
Hành vi này bị quy vào tội “Vi phạm quy định về bảo vệ động vật nguy cấp, quý, hiếm”, tội phạm và hình phạt quy định tại điểm b, khoản 2, Điều 244 Bộ luật Hình sự.
Điểm b, khoản 2, Điều 244 Bộ luật Hình sự thể hiện: “Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây thì bị phạt tù từ 5 năm đến 10 năm: b.Số lượng động vật hoặc bộ phận cơ thể không thể tách rời sự sống của từ 8 cá thể đến 11 cá thể lớp thú, từ 11 cá thể đến 15 cá thể lớp chim, bò sát hoặc từ 16 cá thể đến 20 cá thể động vật lớp khác quy định tại điểm d, khoản 1 Điều này”.
Thái Khắc Thành không bị áp dụng tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự. Trong quá trình điều tra, truy tố, Thành thành khẩn khai báo, bố mẹ ruột lại từng được Chủ tịch nước tặng Huy chương kháng chiến nên có thêm tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự.
