Gia đình hiếm ở Việt Nam có 2 anh em là tướng quân đội: Anh là tướng kiệt xuất, em là huyền thọai
Trong một gia đình có 9 người con ở Quảng Trị, có 2 người là tướng lĩnh nổi tiếng của quân đội Việt Nam. Không chỉ vậy, các anh chị em còn lại cũng đóng góp rất lớn cho cách mạng nước nhà.
Đến Thôn 1, xã Triệu Lăng, huyện Triệu Phong (tỉnh Quảng Trị), hỏi về khu lưu niệm gia đình Đại tướng Đoàn Khuê, hầu như không ai không biết. Nằm trên khuôn viên rộng chừng 1.000 m2, một ngôi nhà lưu niệm được xây dựng trên nền nhà cũ. Đây cũng là một trong ba địa điểm từng tiếp đón, nuôi giấu cán bộ cách mạng trong thời kỳ kháng chiến chống Pháp.
Gia đình Đại tướng Đoàn Khuê là một trong những gia đình tiêu biểu, giàu truyền thống yêu nước và cách mạng. Thân phụ của ông – cụ Đoàn Cầu, là người Cộng sản đầu tiên ở làng Gia Đẳng, xã Triệu Lăng. Được kết nạp Đảng từ rất sớm, cụ Đoàn Cầu cùng cụ bà Nguyễn Thị Dương sinh được 9 người con, trong đó có tới 6 người đã hy sinh trong cuộc đấu tranh giành độc lập dân tộc.
Ba người con còn lại đều trở thành sĩ quan cấp cao trong Quân đội nhân dân Việt Nam. Đặc biệt, có tới hai người được phong hàm tướng là Đại tướng Đoàn Khuê và Trung tướng Đoàn Chương. Đây là điều hiếm gặp không chỉ ở Quảng Trị mà trong cả nước.
Nhận xét về dòng họ cách mạng này, ông Lê Xuân Lộc – Bí thư Đảng ủy xã Triệu Lăng khẳng định: "Một gia đình có 9 người con thì có đến 6 liệt sĩ và 3 người là sĩ quan cao cấp trong quân đội; 2 người mẹ được phong tặng danh hiệu Bà mẹ Việt Nam anh hùng. Nếu tính cả con dâu, rể, cháu nội, thì gia đình Đại tướng Đoàn Khuê có 15 người tham gia cống hiến, phục vụ trong các lực lượng vũ trang nhân dân. Đây thực sự là gia đình cách mạng mẫu mực, tiêu biểu, hiếm có".
Đại tướng Đoàn Khuê (thứ 3, từ phải qua) thăm bộ đội đảo Cồn Cỏ, ngày 26/1/1995. Ảnh tư liệu
Đại tướng Đoàn Khuê (1923 – 1999) là vị đại tướng duy nhất của tỉnh Quảng Trị cho đến nay. Ông từng đảm nhiệm nhiều trọng trách: Bộ trưởng Bộ Quốc phòng (1991–1997), Tổng Tham mưu trưởng Quân đội nhân dân Việt Nam (1987–1991). Tham gia cách mạng từ năm 16 tuổi, ông trưởng thành và rèn luyện qua những chiến trường khốc liệt trước khi được phong hàm đại tướng.
Tên tuổi của ông gắn liền với các chiến thắng vang dội, đặc biệt là tại chiến trường Tây Nguyên. Nhờ những quyết sách đúng đắn của tướng Đoàn Khuê, quân và dân Khu 5 đã có được thắng lợi to lớn, góp phần giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước vào tháng 4/1975.
Khi đất nước chuyển sang thời bình, Đại tướng Đoàn Khuê tiếp tục cống hiến trong vai trò xây dựng và hiện đại hóa lực lượng vũ trang. Một trong những dấu ấn của ông là khởi xướng việc thành lập Công ty Điện tử viễn thông Quân đội (năm 1995), tiền thân của Tập đoàn Công nghiệp – Viễn thông Quân đội (Viettel) ngày nay.
Không thua kém người anh, Trung tướng Đoàn Chương (1927 – 2010) – người em kế của Đại tướng Đoàn Khuê cũng là một vị tướng có sự nghiệp vẻ vang. Từ một thanh niên quê nghèo, ông từng bước trưởng thành trong lực lượng Việt Minh từ năm 1945, sau đó trở thành trinh sát viên Công an tỉnh. Một năm sau, ông được kết nạp vào Đảng, đảm nhận công tác tuyên huấn, tổ chức lực lượng tự vệ tại địa phương.
Bước ngoặt lớn đến vào tháng 7/1950, khi ông chính thức gia nhập quân đội và được làm việc cùng cố Đại tướng Nguyễn Chí Thanh. Trong sự nghiệp quân sự, tướng Đoàn Chương từng giữ vai trò Tổ trưởng Chuyên viên quân sự trong Phái đoàn Việt Nam Dân chủ Cộng hòa đàm phán Hiệp định Paris, là Phó Cục trưởng Cục Tuyên huấn Tổng cục Chính trị, Phó Giám đốc Học viện Chính trị và cuối cùng là Viện trưởng Viện Chiến lược quân sự trước khi nghỉ hưu vào tháng 4/1999.
Người em út trong gia đình – Đại tá Đoàn Thúy cũng là một gương mặt nổi bật trong hàng ngũ quân đội, đóng góp không nhỏ vào sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc.
Một gia đình có ba sĩ quan cao cấp, trong đó có hai tướng lĩnh; sáu người con đã ngã xuống vì độc lập dân tộc; các thành viên nhiều thế hệ cống hiến trong quân ngũ... tất cả đã làm nên một biểu tượng hiếm có trong lịch sử cách mạng Việt Nam. Ngôi nhà nhỏ ở làng Gia Đẳng giờ đây không chỉ là khu lưu niệm mà còn là nơi lắng đọng ký ức thiêng liêng về một gia đình "vàng" – nơi sản sinh ra những người con ưu tú cho dân tộc.
