Một số quan chức và nhà ngoại giao NATO vừa qua tiết lộ thái độ lạnh lùng của tổ chức này với yêu cầu của Nga liên quan đến việc ngừng mở rộng về phía Đông - đài Radio Liberty.
Theo đó, các quan chức NATO cho biết, trong các cuộc họp gần đây, vấn đề về khả năng không mở rộng NATO chưa từng được đưa ra bàn luận. Một quan chức NATO gọi điều này có lẽ chỉ là một "cuộc thảo luận mang tính học thuật". Người này cũng lưu ý, bất cứ quyết định nào như vậy đều cần sự đồng thuận hoàn toàn giữa các thành viên NATO.
Trước đó, hôm 28/5, Reuters đưa tin, một trong những điều kiện mà Tổng thống Nga đưa ra để chấm dứt chiến tranh ở Ukraine là phải có được cam kết bằng văn bản từ các lãnh đạo phương Tây trong việc ngừng mở rộng NATO.
Nga khẳng định việc Ukraine tham vọng gia nhập NATO là nguyên nhân chủ yếu khiến cuộc xung đột xảy ra.
Các nguồn tin NATO tiết lộ với Radio Liberty rằng, yêu cầu cam kết bằng văn bản của Nga bị đánh giá là điều phi thực tế.
Một nhà ngoại giao tuyên bố: "Đó không phải là điều mà họ (Nga) có thể đơn giản mà đòi hỏi được".
Người này còn đưa ra dẫn chứng là các thỏa thuận quốc tế, khẳng định quyền của mọi quốc gia trong việc tự do lựa chọn liên minh của mình, gồm cả Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương năm 1949, Công ước Vienna về Luật Điều ước năm 1969, Định ước Helsinki năm 1975.
Một nguồn tin khác đề cập đến Hiệp ước Sáng lập NATO - Nga năm 1997. Văn bản này bị một số người đánh giá là lỗi thời, nhưng vẫn còn hiệu lực trên danh nghĩa. Trong đó, vấn đề tôn trọng chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của mọi quốc gia, duy trì nguyên tắc quyền tự quyết được khẳng định rõ ràng.
Ngày 29/5, Đặc phái viên Hoa Kỳ Keith Kellogg chia sẻ với ABC News rằng việc NATO mở rộng về phía Đông là một "mối quan ngại hợp lý" với ông Putin. Ông Kellogg cũng nhấn mạnh, chuyện Ukraine gia nhập liên minh "không nằm trên bàn đàm phán".
Ông Trump trước đến nay đã nhiều lần khẳng định quan điểm, cho rằng việc Ukraine nỗ lực gia nhập NATO là một trong những nguyên nhân dẫn đến xung đột.
Hồi tháng 3, Thứ trưởng Ngoại giao Ukraine Andrii Sybiha phản đối bất cứ hạn chế nào với quyền gia nhập các tổ chức quốc tế của Ukraine, đặc biệt là NATO và Liên minh châu Âu. Điều này được đưa ra như một điều kiện để đạt được thỏa thuận hòa bình tiềm năng.
Hồi tháng 9/2022, Ukraine đã nộp đơn xin gia nhập NATO, chỉ vài tháng sau khi xung đột với Nga xảy ra. Dù vậy, đến nay Kiev vẫn chưa được chấp thuận vì có 32 thành viên không đồng ý.
