Sốc: Em bé napalm có khả năng không phải do Nick Út chụp, nhiều nhân chứng tiết lộ sự thật chấn động
World Press Photo đã tạm ngưng xác nhận Nick Út là tác giả của Em bé napalm. Một nhiếp ảnh gia khác đã lên tiếng cho biết mình mới là người thực sự chụp bức ảnh này.
Em bé napalm đang là chủ đề nóng trên các diễn đàn nhiếp ảnh thế giới. Bức ảnh nổi tiếng về chiến tranh Việt Nam vừa qua được World Press Photo thông báo tạm ngưng xác nhận tác giả là Nick Út.
Theo đó, Em bé napalm có tên gốc là The Terror of War, ghi lại hình ảnh cô bé Phan Thị Kim Phúc (9 tuổi) không mặc quần áo, tuyệt vọng chạy giữa đường làng ở Trảng Bàng, Tây Ninh sau khi quê nhà bị bom napalm nã xuống dữ dội. Bức ảnh lay động cả toàn cầu, làm nóng thêm phong trào phản chiến toàn cầu. Từ lâu Em bé napalm được ghi nhận là của phóng viên ảnh Huỳnh Công Út (Nick Út). Thời điểm bức ảnh được chụp, Nick Út chỉ mới 21 tuổi, đang là phóng viên của Hãng tin AP tại Sài Gòn.
Năm 1973, Em bé napalm đạt giải cao ở Ảnh báo chí thế giới, phần nào đưa tên tuổi của Nick Út lên tầm thế giới, là một trong những phóng viên chiến trường lừng danh ở thế kỷ 20.
Nhưng khi bộ phim tài liệu The Stringer công chiếu ở Liên hoan phim Sundance vào tháng 1/2025, những tranh cãi bắt đầu bùng lên. Ông Huỳnh Thanh Nghệ - một tài xế làm việc cho NBC cho biết mình mới là người thực sự chụp bức ảnh, sau đó bán cho AP.
Tại buổi chiếu phim ở Sundance, ông Nghệ đã xuất hiện và xác nhận câu chuyện trong phim là thật. Người đàn ông này tiết lộ, bức ảnh Em bé napalm được ông bán cho AP với giá 20 USD, có giữ lại một bản in.
Trong bộ phim The Stringer, các nhân chứng như người thân ông Nghệ, những phóng viên ảnh kỳ cựu từng làm việc ở Việt Nam, chuyên gia pháp y cũng xuất hiện, khẳng định Em bé napalm là do ông Huỳnh Văn Nghệ chụp. Cuối cùng, trước sức ép dư luận, World Press Photo đã phải mở một cuộc điều tra độc lập từ tháng 1 đến tháng 5/2025 và đưa ra kết luận: Dựa vào vị trí, khoảng cách và loại máy ảnh sử dụng hôm đó, khả năng cao người chụp là ông Nguyễn Thành Nghệ hoặc Huỳnh Công Phúc - một phóng viên khác có mặt tại hiện trường.
Tổ chức này đã quyết định tạm ngưng xác nhận Nick Út là tác giả. Tuy nhiên, kết quả giải thưởng Ảnh báo chí thế giới năm 1973 vẫn được giữ nguyên. World Press Photo khẳng định: "Đây là một phần lịch sử còn nhiều tranh cãi và rất có thể chúng ta sẽ không bao giờ xác định được chính xác ai là người chụp. Việc tạm ngưng công nhận tác giả sẽ được giữ nguyên cho đến khi có bằng chứng rõ ràng hơn".
Nhiếp ảnh gia Nick Út và cô Kim Phúc, cũng là Em bé napalm trong bức ảnh kinh điển. Ảnh: NVCC
Trong khi đó, hôm 7/5, Hãng tin AP công bố báo cáo dài 97 trang, tuyên bố Nick Út vẫn là tác giả bức ảnh. Hãng này khẳng định không có bằng chứng thuyết phục để thay đổi thông tin tác giả. AP thừa nhận "có khả năng" Nick Út là người chụp và cũng không tìm thấy bằng chứng cho thấy ông Nghệ thực sự bấm máy bức ảnh này. Theo AP, sau hơn 50 năm, rất khó để kiểm chứng chính xác vì bằng chứng đã bị thời gian xóa nhòa, thiết bị hạn chế cùng nhiều nhân chứng chủ chốt qua đời.
