Ngôi làng kỳ lạ của Việt Nam có hàng trăm ngôi nhà cùng quay về một hướng, lý do vô cùng đặc biệt
Một ngôi làng nằm ở phía Bắc Việt Nam khiến tất cả bất ngờ khi hàng trăm ngôi nhà cùng quay về một hướng. Nguyên nhân vì đâu?
Những vùng đất ẩn chứa câu chuyện đặc biệt, thậm chí có phần kỳ lạ, luôn thu hút sự quan tâm của du khách. Trong số đó, làng Quỳnh Sơn – tên đầy đủ là Làng văn hóa du lịch cộng đồng Quỳnh Sơn, thuộc tỉnh Lạng Sơn – là một trong những địa danh nổi bật nhất.
Điều khiến nhiều người bất ngờ khi đặt chân đến Quỳnh Sơn chính là sự thống nhất gần như tuyệt đối trong kiến trúc nhà sàn. Toàn bộ hơn 400 ngôi nhà đều quay mặt về hướng Nam, cùng lợp loại ngói âm dương truyền thống, phía sau tựa vào dãy núi đá vôi. Sự đồng hướng này tạo nên vẻ độc đáo hiếm gặp, dù mỗi căn vẫn có những điểm biến tấu riêng ở cửa, tường hay phần hiên.

Trong chương trình Trên những nẻo đường của VTV – tập phản ánh “Những điều đặc biệt ở làng Quỳnh Sơn” – ông Dương Công Chài (người dân địa phương) đã lý giải: "Đó là hướng đón gió nên vào mùa hè thì mát. Hơn nữa, đặc điểm địa hình của ngôi làng này như bao bọc xung quanh nên buộc người dân từ xưa đến nay khi làm nhà đều xoay về một hướng".
Nhìn từ hướng Nam, trước mắt là cánh đồng Bắc Sơn phì nhiêu, dòng suối chảy quanh xanh trong, góp phần tạo nên cảnh quan non nước bình yên.
Ngoài yếu tố khí hậu và địa hình, hướng Nam còn được dân gian đánh giá là hướng tốt theo quan niệm xưa. Câu “lấy vợ hiền hòa, làm nhà hướng nam” được nhiều người nhắc lại với mong muốn có gia đình hạnh phúc và ngôi nhà hợp phong thủy. Nhà quay về hướng Nam được tin rằng mang lại sinh khí, tài lộc, giúp cuộc sống thuận lợi hơn. Với đặc trưng miền núi Đông Bắc, hướng Nam còn giúp tránh gió lạnh phương Bắc và đón gió mát mùa hè.
Theo ông Dương Công Chài, các ngôi nhà sàn truyền thống ở đây ban đầu chỉ có một gian. Về sau, khi điều kiện sống thay đổi, người dân cơi nới thành hai hoặc ba gian để phục vụ nhu cầu sinh hoạt. Một chi tiết đáng lưu ý là hầu hết mái nhà đều được lợp bằng ngói âm dương do chính người dân làm. Bao quanh nhà thường có hàng rào đá hoặc hàng rào gỗ được dựng thủ công.

Quỳnh Sơn chủ yếu là nơi sinh sống của đồng bào Tày. Cộng đồng cư trú tại đây đều mang họ Dương, song lại chia thành nhiều nhánh như Dương Công, Dương Doãn, Dương Đình… nên chuyện kết hôn trong cùng một chi không xảy ra.
Từ năm 2010, người dân thống nhất hình thành mô hình Làng du lịch cộng đồng. Điều này có nghĩa là mỗi hộ, mỗi người dân đều trở thành một phần của chuỗi dịch vụ du lịch – từ cung cấp chỗ ở cho khách, nấu đặc sản địa phương, đến hướng dẫn du khách trải nghiệm sinh hoạt bản địa.

Đầu tháng 10 vừa qua, Quỳnh Sơn được Tổ chức Du lịch Liên Hiệp Quốc (UN Tourism) công nhận là “Làng du lịch tốt nhất năm 2025”. Từ trên cao nhìn xuống, ngôi làng nằm lọt giữa thung lũng Bắc Sơn ở độ cao hơn 600m, xung quanh là các dãy núi đá vôi tầng tầng lớp lớp.
Vào mùa lúa chín tháng 7 hoặc tháng 10, cánh đồng vàng rực ôm lấy ngôi làng, tạo nên khung cảnh cuốn hút du khách cũng như các nhiếp ảnh gia. Nhiều du khách nước ngoài còn xuống ruộng để thử cảm giác cấy lúa, làm nông như người bản địa. Ngoài ra, họ có thể hòa mình vào các lễ hội truyền thống như Lồng Tồng, thưởng thức hát then, múa sạp giữa không gian thung lũng xanh mướt – nơi lưu giữ trọn vẹn nhịp sống thanh bình của vùng sơn cước.

Quỳnh Sơn cũng sở hữu nhiều di tích văn hóa – lịch sử lâu đời như đình Quỳnh Sơn, nơi thờ Quý Minh Đại Vương, hay Cầu Rá Riềng. Đặc biệt, mỗi dịp 12 và 13 tháng Giêng hằng năm, nơi đây lại rộn ràng lễ hội Lồng Tồng (hội xuống đồng) với ước vọng mở đầu một năm mùa màng thuận lợi.