Một đất nước đang đối diện khủng hoảng thiếu đàn ông trầm trọng, rộ dịch vụ ‘thuê chồng theo giờ’
Tại đất nước này, số lượng nam giới đang chênh lệch lớn với nữ giới. Cũng từ đây rộ lên dịch vụ ‘thuê chồng theo giờ’. Những người phụ nữ phải tìm đến thợ sửa chữa để thay thế cho những người chồng không còn đủ sức làm việc.
Tình trạng mất cân bằng giới tính tại Latvia đang ngày càng trở nên rõ nét, khi số lượng nam giới sụt giảm mạnh so với nữ giới. Xu hướng này bắt nguồn từ việc phụ nữ Latvia có sức khỏe tốt hơn, tuổi thọ cao hơn và đặc biệt là trình độ học vấn vượt trội so với đàn ông trong nước. Sự chênh lệch không chỉ tác động đến đời sống xã hội mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến chuyện tình cảm và cả thị trường dịch vụ, làm xuất hiện những mô hình kỳ lạ như “chồng thuê theo giờ”.
Dania, 29 tuổi, một cô gái độc thân xinh đẹp làm việc tại các lễ hội nơi tới 98% đồng nghiệp là nữ, mô tả môi trường đầy phụ nữ ở Latvia khiến việc tìm bạn khác giới trở nên hiếm hoi hơn: “Điều đó không có gì sai… nhưng để cân bằng một chút thì cũng nên có thêm vài người đàn ông để tán gẫu hay trêu đùa cho vui. Như vậy sẽ thú vị hơn nhiều”. Bạn cô, Za
Khi đàn ông trở thành “hàng hiếm”, các dịch vụ đáp ứng nhu cầu của phụ nữ độc thân phát triển mạnh, trong đó phổ biến nhất là dịch vụ “chồng thuê theo giờ”. Với mức giá 7 – 12 euro/giờ (tương đương 215.000 – 370.000 đồng), phụ nữ có thể gọi một người đàn ông lực lưỡng đến sửa vòi nước, lắp đặt TV, lắp nội thất hay thực hiện các công việc gia đình, mà không cần phải bước vào một cuộc hẹn hò đầy ràng buộc.
Nhiều công ty như Komanda24 tự quảng bá rằng họ cung cấp những người đàn ông có “đôi tay vàng”, làm việc bảy ngày trong tuần, nhận từ đi dây điện đến vận chuyển đồ nặng. Trong khi đó, Remontdarbi.lv cho phép khách hàng đặt lịch trực tuyến và cam kết cử thợ đến trong vòng 60 phút, vận hành như một nền tảng kiểu Uber nhưng dành riêng cho việc nhà.
Từ sơn tường, treo rèm, sửa ống nước đến khuân vác, những “người chồng theo giờ” đang thay thế vai trò mà phái mạnh trong nước không còn đủ đông để đảm nhận. Với nhiều phụ nữ Latvia độc thân, thành đạt và có học thức, dịch vụ này vừa thực tế vừa mang tính biểu tượng cho sự thay đổi xã hội: phụ nữ có thể tự chăm lo cuộc sống của mình, chỉ thuê đàn ông khi thực sự cần đến bàn tay họ.
Đằng sau hiện tượng thiếu hụt nam giới là những con số đáng báo động về tỷ lệ tử vong của đàn ông Latvia. Nhà xã hội học Baiba Bela cho biết: “Lần đầu tiên sự mất cân bằng giới tính thể hiện rõ rệt là ở nhóm tuổi 30 đến 40. Ở nhóm tuổi này, tỷ lệ tử vong ở nam giới cao gấp ba lần so với nữ giới”.
Bà lý giải nguyên nhân chủ yếu đến từ tai nạn lao động, lái xe ẩu và lạm dụng rượu: “Lái xe, lạm dụng rượu và tai nạn lao động là những rủi ro xảy ra nhiều hơn với đàn ông so với phụ nữ”.
Dịch vụ cho "thuê chồng theo giờ" ngày càng phổ biến ở Latvia. Ảnh: Reuters
Số liệu còn chỉ ra rằng đàn ông dưới 30 tuổi vẫn chiếm ưu thế, nhưng từ 30 đến 39 tuổi, số phụ nữ đã vượt nam giới gần 3.000 người. Khoảng cách tuổi thọ giữa hai giới cũng lớn nhất Liên minh châu Âu, khi phụ nữ Latvia sống lâu hơn nam giới đến 11 năm. Theo chuyên gia công nghệ Agris Rieksts, định kiến về nam tính khiến nhiều đàn ông mạo hiểm sức khỏe: “Người ta cho rằng càng uống được nhiều rượu thì càng đàn ông”.
Nhà phân tích tâm lý Ansis Stabingis nhìn nhận thêm, quá trình chuyển đổi kinh tế và khủng hoảng kéo dài đã tạo áp lực tâm lý khiến đàn ông rơi vào trầm cảm: “Khi không thể giải quyết vấn đề, họ tìm đến rượu hoặc cờ bạc”.
Sự khan hiếm này khiến phụ nữ Latvia dù xinh đẹp, độc lập và thành công vẫn gặp khó khăn trong tình yêu. Nhà văn Dace Ruksane chia sẻ: “Những cô gái thông minh thì cô đơn. Những cô gái rất xinh đẹp cũng cô đơn, nếu họ thông minh. Họ muốn tìm một người đàn ông ngang bằng với mình. Nhưng đàn ông ở đây, vì có quá nhiều lựa chọn, nên chẳng cần phải hoàn hảo. Họ chỉ ngồi trước TV và biết rằng họ có thể có được một người phụ nữ. Nếu không hợp, họ sẽ tìm người khác. Và những phụ nữ thông minh thì không chấp nhận những người đàn ông như vậy”.
Những cô gái tham dự tổng duyệt cho một lễ hội âm nhạc và khiêu vũ truyền thống tại Latvia năm 2023. Ảnh: AFP
Dữ liệu của Eurostat cho thấy Latvia có tỷ lệ phụ nữ cao hơn nam giới tới 15,5%, gấp ba lần mức trung bình EU. Độ tuổi trung vị của dân số là 44,1, tỷ suất chết thô ở mức 14,9/1.000 dân và hơn 80% các vụ tự sát là nam giới. Những con số ấy phản ánh một thực tế: sự suy giảm phái mạnh đã để lại một thế hệ phụ nữ Latvia xinh đẹp, giỏi giang và độc lập, buộc họ phải tự xoay xở trong mọi mặt cuộc sống, từ công việc, gia đình cho tới tình yêu.
