Liên quan đến vụ án kẹo Kera, dư luận đặt câu hỏi liệu Quang Linh Vlogs và Hằng Du Mục có được hưởng tình tiết giảm nhẹ nhờ từng có nhiều hoạt động thiện nguyện?
Phiên tòa xét xử Nguyễn Thúc Thùy Tiên – Hoa hậu Hòa bình Quốc tế 2021, cùng Nguyễn Thị Thái Hằng (Hằng Du Mục, Chủ tịch HĐQT Công ty CP Tập đoàn Chị Em Rọt), Phạm Quang Linh (Quang Linh Vlogs) và hai đồng phạm về tội “Lừa dối khách hàng” dự kiến sẽ diễn ra ngay sau thời điểm Nghị quyết 04/2025/NQ-HĐTP của Hội đồng Thẩm phán TAND Tối cao chính thức có hiệu lực từ ngày 15/11/2025.
Theo báo Người Lao Động, nghị quyết này được xem là văn bản hướng dẫn quan trọng, làm rõ việc áp dụng các tình tiết giảm nhẹ và tăng nặng trách nhiệm hình sự theo Điều 51 và Điều 52 Bộ luật Hình sự, giúp thống nhất cách hiểu và thực hành giữa các cấp tòa.
Theo hồ sơ vụ án, cơ quan tố tụng xác định các bị can đều thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải, nhân thân tốt, chưa có tiền án tiền sự, đồng thời có nhiều hoạt động thiện nguyện và đã tác động để gia đình nộp khắc phục phần lớn số tiền thu lợi bất chính. Từ đó, Viện Kiểm sát đề nghị áp dụng các tình tiết giảm nhẹ tại điểm b và s khoản 1, cùng khoản 2 Điều 51 Bộ luật Hình sự, gồm: “Người phạm tội tự nguyện sửa chữa, bồi thường thiệt hại hoặc khắc phục hậu quả” và “Người phạm tội thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải”.
Riêng Nguyễn Thúc Thùy Tiên, cơ quan công tố đề nghị xem xét thêm tình tiết giảm nhẹ quy định tại điểm v khoản 1 Điều 51, do cô từng được Thủ tướng Chính phủ tặng Bằng khen “Gương mặt trẻ Việt Nam tiêu biểu năm 2021”, thuộc trường hợp “người phạm tội có thành tích xuất sắc trong học tập, công tác”.
Tuy nhiên, theo hướng dẫn mới tại Nghị quyết 04/2025/NQ-HĐTP, hai khái niệm “thành khẩn khai báo” và “ăn năn hối cải” không được tính là hai tình tiết độc lập. Người phạm tội dù thể hiện cả hai thái độ này cũng chỉ được xem là một tình tiết giảm nhẹ duy nhất theo khoản 1 Điều 51.
Nghị quyết cũng làm rõ rằng, “thành khẩn khai báo” là việc khai nhận trung thực, đầy đủ bản chất vụ việc, còn “ăn năn hối cải” thể hiện thái độ hối lỗi, mong muốn khắc phục hậu quả. Việc xem xét tình tiết này phụ thuộc vào mức độ hợp tác, tự giác của bị cáo trong quá trình điều tra.
Đối với tình tiết “tự nguyện sửa chữa, bồi thường thiệt hại hoặc khắc phục hậu quả”, văn bản quy định người phạm tội có thể trực tiếp hoặc đồng ý để người thân, bạn bè thực hiện việc bồi thường thì vẫn được xem xét giảm nhẹ. Trong khi đó, tình tiết “có thành tích xuất sắc trong học tập, công tác” chỉ áp dụng khi có khen thưởng ở cấp cao như huân, huy chương, danh hiệu vinh dự Nhà nước hoặc bằng khen của Thủ tướng Chính phủ.
Đáng chú ý, nội dung “có nhiều đóng góp thiện nguyện” dù được cơ quan tố tụng ghi nhận nhưng sẽ không được tính là tình tiết giảm nhẹ độc lập nếu không có văn bản khen thưởng hoặc công nhận chính thức.
Việc tòa án có chấp nhận áp dụng các tình tiết giảm nhẹ và mức độ giảm hình phạt cho từng bị cáo ra sao sẽ phụ thuộc vào diễn biến thực tế tại phiên xử, cũng như mức độ thiệt hại, kết quả khắc phục hậu quả mà các bị cáo chứng minh được trong quá trình xét xử sắp tới.
