Tiết lộ lò phản ứng hạt nhân duy nhất của Việt Nam: Xây từ 62 năm trước, đặt ở 1 nơi rất đặc biệt

Lò phản ứng hạt nhân đầu tiên và cũng là duy nhất của Việt Nam tính đến hiện tại được xây dựng vào năm 1961. Đến năm 1963 thì nơi này chính thức đi vào hoạt động. Sau hơn 60 năm, hiện tại đây vẫn là nơi duy nhất của nước ta nghiên cứu, tạo ra sản phẩm từ phóng xạ.

Lò phản ứng hạt nhân này được đặt tại đường Nguyên Tử Lực, phía Đông Bắc TP Đà Lạt, tỉnh Lâm Đồng. Mục tiêu của lò này là sản xuất đồng vị và dược chất phóng xạ, nhằm nghiên cứu trong nông nghiệp, công nghiệp, y tế, thực hiện các nghiên cứu cơ bản về vật lý lò phản ứng và an toàn bức xạ.

Có thể nhiều người đã biết hoặc nghe qua về TP Đà Lạt trước đó. Đây là thành phố duy nhất ở Việt Nam được một bác sĩ người Pháp tìm ra. Năm 1891, bác sĩ Alexandre Yersin khi đi thám hiểm đã phát hiện cao nguyên Lang Biang. Nơi đây sau đó được chọn xây dựng khu nghỉ mát, trạm điều dưỡng cho người Pháp. Về sau Đà Lạt ra đời, trở thành một trong những nơi du lịch nổi tiếng Việt Nam. Tên của bác sĩ Alexandre Yersin hiện được chọn đặt cho một trường đại học ở Lâm Đồng, công viên và đường ở TP Đà Lạt.

Lại nói về lò phản ứng hạt nhân Đà Lạt. Lò này có hình tròn khép kín, có 2 tầng với một lối lên bậc thang. Tầng dưới đặt dụng cụ liên quan đến hoạt động của lò, tầng trên là miệng của lò. Công suất lò này khi đi vào hoạt động là 250kW theo công nghệ của Mỹ. Năm 1968 lò ngưng hoạt động và đến 1984 mới hoạt động trở lại với công suất gấp đôi.

Nơi đây được đầu tư rất nhiều máy móc hiện đại nhằm phục vụ nghiên cứu. Theo thông tin từ một bài báo của VnExpress vào năm 2015, mỗi tháng lò phản ứng hạt nhân hoạt động 130 giờ liên tục, sản xuất một số đồng vị phóng xạ phục vụ cho ngành y tế, công nghiệp. Thỉnh thoảng lò sẽ hoạt động thời gian ngắn nhằm phục vụ thí nghiệm, nghiên cứu.

Nhân viên ở lò phản ứng hạt nhân liên tục đo mức độ phóng xạ từng khu vực. Đây là việc làm không thể thiếu nhằm đảm bảo sự an toàn, an ninh phóng xạ hạt nhân. Một khi mức phóng xạ vượt mức cho phép, hệ thống đo tự động sẽ reo chuông báo động. Bên cạnh đó, tất cả dụng cụ trong lò đều có cảnh báo, biển báo khắp nơi nhằm tránh gây nguy hiểm.