Bão số 5 Kajiki tăng tốc: Cảnh báo mưa lớn diện rộng đúng kỳ nghỉ lễ 2/9, nhiều địa phương ảnh hưởng nặng
Bão số 5, quốc tế gọi là bão Kajiki, đang hình thành nhanh trên biển Đông và được dự báo gây mưa lớn diện rộng. Thời điểm bão đổ bộ trùng đúng kỳ nghỉ lễ 2/9 khiến nguy cơ ảnh hưởng kinh tế - xã hội, đặc biệt là tình trạng lũ quét sạt lở, được cảnh báo ở mức rất cao.
Trưa ngày 22/8, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Nguyễn Hoàng Hiệp đã chủ trì cuộc họp khẩn bàn phương án ứng phó sớm với áp thấp nhiệt đới đang di chuyển nhanh vào biển Đông. Theo dự báo, vùng áp thấp này chỉ trong đêm sẽ mạnh lên thành bão số 5, với tên quốc tế Kajiki, và có khả năng gây tác động trực tiếp đến đất liền Việt Nam trong vòng vài ngày tới.
Các chuyên gia khí tượng cho biết bão Kajiki có tốc độ di chuyển bất thường, từ khi hình thành trên biển Đông đến khi đổ bộ chỉ mất khoảng 3 ngày, nhanh hơn nhiều so với các cơn bão trung bình. Chính vì vậy, nếu chờ đến khi có cảnh báo khẩn cấp mới triển khai biện pháp phòng chống thì sẽ quá muộn. Bộ NN&PTNT nhấn mạnh cần hành động sớm, không được chần chừ.
Điều đáng lo ngại là bão số 5 không có giai đoạn suy yếu. Thông thường một cơn bão duy trì vòng đời từ 7-8 ngày, nhưng Kajiki lại đang ở giai đoạn phát triển cực mạnh. Các tính toán cho thấy bão có thể đạt cấp 11-12, giật trên cấp 13-14, thậm chí mạnh hơn do nhiệt độ nước biển khu vực biển Đông vẫn ở mức cao sau nhiều tuần tích nhiệt.
Ngay trước khi bão hình thành rõ rệt, hoàn lưu áp thấp đã có thể gây ra dông lốc nguy hiểm trong vòng hai ngày tới. Đây cũng là thời điểm cuối tuần, nhiều người dân đi du lịch, tắm biển nên cơ quan chức năng đặc biệt lưu ý nguy cơ mất an toàn. Các đơn vị khí tượng thủy văn sẽ liên tục phát cảnh báo thời tiết để người dân nắm bắt kịp thời.
Về mưa, bão Kajiki được dự báo sẽ tạo ra một đợt mưa lớn diện rộng khi tiến sát đất liền. Trọng tâm ban đầu tập trung từ Thanh Hóa, Nghệ An đến Quảng Trị. Tuy nhiên, kịch bản thay đổi đường đi có thể khiến khu vực từ Hải Phòng, Hưng Yên ở phía Bắc hoặc Quảng Nam, Quảng Ngãi, Đà Nẵng ở phía Nam cũng chịu ảnh hưởng nặng nề. Vì thế, cảnh báo thời tiết lần này bao phủ trên diện rộng, không chỉ bó hẹp ở một vài tỉnh.
Lãnh đạo Cục Khí tượng thủy văn nhấn mạnh, do hình thành ngay giữa biển Đông, bão số 5 sẽ tạo ra mưa trước khi đổ bộ khoảng một ngày. Vùng phía Bắc đường đi bão thường hứng chịu tác động mạnh nhất, nhưng các tỉnh phía Nam cũng không thể chủ quan.
Trước tình hình này, công tác chằng chống nhà cửa, bảo vệ công trình ven biển đã được yêu cầu triển khai ngay. Báo cáo tại cuộc họp, ông Nguyễn Trường Sơn - Phó Cục trưởng Cục Quản lý đê điều và Phòng chống thiên tai cho biết từ Quảng Ninh đến Huế có gần 30.000 lồng bè thủy sản cùng 3.900 tàu cá ven bờ cần khẩn trương di chuyển tránh trú. Bên cạnh đó, các địa phương từ Quảng Ninh đến Quảng Trị có tới 58 điểm đê điều xung yếu, nhiều công trình trọng điểm vẫn đang thi công cần có phương án bảo vệ khẩn cấp khi bão số 5 Kajiki tiến vào.
Theo nhận định, gió giật mạnh có thể đạt cấp 12-13, gây nguy hiểm cho cả công trình dân sinh lẫn hạ tầng ven biển. Đặc biệt, tại các khu vực miền núi phía Bắc và Bắc Trung Bộ như Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh vốn đã mưa dồn dập từ đầu năm, nguy cơ lũ quét sạt lở càng tăng cao. Người dân vùng sâu, vùng xa cần chuẩn bị sớm lương thực, nước uống để đề phòng bị cô lập trong nhiều ngày.
Điều trùng hợp đáng lo ngại là thời điểm bão Kajiki đổ bộ dự kiến rơi đúng kỳ nghỉ lễ 2-9, kỷ niệm 80 năm Quốc khánh. Với hàng triệu người dân di chuyển du lịch, về quê, các hoạt động ngoài trời hay trên biển đều có nguy cơ bị ảnh hưởng nặng. Thứ trưởng Nguyễn Hoàng Hiệp thẳng thắn thừa nhận, đây là yếu tố khiến tác động của bão số 5 không chỉ về thiên tai mà còn cả về kinh tế - xã hội.
Theo dự báo, bão Kajiki sẽ bắt đầu ảnh hưởng từ ngày 23/8 tại khu vực quần đảo Hoàng Sa, sau đó di chuyển vào đất liền vào sáng hoặc trưa 25/8. Lượng mưa được dự báo từ 200-300mm, thậm chí có nơi đạt tới 600-700mm. Trọng tâm mưa lớn nằm ở Thanh Hóa, Nghệ An, Thừa Thiên Huế và Quảng Trị, kéo dài từ rạng sáng 24 đến tận ngày 27/8. Với lượng mưa này, nguy cơ sạt lở, lũ quét sạt lở là cực kỳ cao, nhất là khu vực miền núi phía Tây các tỉnh Bắc Trung Bộ.
Không chỉ mưa, gió bão cũng sẽ mạnh dần khi tiến sát bờ. Vùng từ Nghệ An đến Quảng Trị được dự báo hứng chịu gió giật trên cấp 12, có thể lên cấp 13-14. Điều này đồng nghĩa, các công trình ven biển, tàu thuyền và cả đời sống sinh hoạt của người dân sẽ chịu ảnh hưởng nghiêm trọng.
Bộ NN&PTNT đã chỉ đạo sớm các địa phương kiểm tra hệ thống hồ thủy điện, hồ thủy lợi. Hiện nhiều hồ chứa đã đầy nước, đặc biệt là hồ nhỏ, hồ bậc thang tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn khi bão đổ bộ. Công tác di dời dân cư miền núi phải được chuẩn bị chủ động, không chờ đến sát giờ mới triển khai. Các bản làng nguy cơ bị chia cắt cần sớm dự trữ lương thực, thuốc men để bảo đảm an toàn.
Ngoài ra, Thứ trưởng Hiệp cũng nhấn mạnh cần đánh giá nguy cơ ngập úng vùng sản xuất nông nghiệp, chủ động thu hoạch sớm để giảm thiệt hại. Với tình hình gió mạnh và mưa lớn diện rộng như hiện tại, các hoạt động du lịch biển trong dịp nghỉ lễ 2/9 cũng được cảnh báo nguy hiểm, người dân cần hạn chế tối đa để bảo vệ an toàn tính mạng.
Cơ quan chức năng khẳng định: bão số 5 Kajiki là cơn bão mạnh, không có dấu hiệu suy yếu khi áp sát đất liền, ngược lại càng vào gần bờ gió càng dữ dội. Đây là một trong những đợt cảnh báo thời tiết nghiêm trọng nhất từ đầu năm đến nay, yêu cầu chính quyền các địa phương và người dân tuyệt đối không được chủ quan.
