Đỗ xe trên vỉa hè 2025: Quy định mới khiến tài xế dễ mất tiền, mất điểm bằng lái
Từ ngày 1/1/2025, các quy định về đỗ xe, đặc biệt là việc đỗ xe trên vỉa hè, được siết chặt hơn bao giờ hết. Việc hiểu nhầm giữa dừng xe và đỗ xe có thể khiến tài xế bị phạt, thậm chí mất điểm bằng lái, gây lo lắng cho nhiều người tham gia giao thông.
Từ đầu năm 2025, luật giao thông 2025 chính thức có hiệu lực, khiến việc đỗ xe trên vỉa hè trở thành vấn đề “nóng” với nhiều tài xế. Luật sư Quách Thành Lực, Giám đốc Công ty Luật Pháp Trị (Đoàn Luật sư TP Hà Nội), cho biết, các quy định mới nhằm phân định rõ ràng giữa dừng xe và đỗ xe, giúp người dân tránh rơi vào tình huống bị phạt hoặc trừ điểm giấy phép lái xe.
Theo luật, dừng xe là trạng thái tạm thời, chỉ diễn ra trong thời gian cần thiết để cho người lên, xuống xe, xếp dỡ hàng hóa hoặc kiểm tra kỹ thuật. Trong lúc dừng xe, tài xế không được rời khỏi vị trí lái và phải giữ các biện pháp an toàn như kéo phanh đỗ. Ngược lại, đỗ xe là trạng thái đứng yên lâu dài, cho phép tài xế rời khỏi xe sau khi đã đảm bảo an toàn bằng phanh đỗ hoặc các biện pháp khác. Trường hợp đỗ trên đường dốc, luật yêu cầu phải đánh lái về lề đường và chèn bánh xe để phòng trượt.
Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ cũng quy định các vị trí cấm đỗ xe rõ ràng. Những khu vực này bao gồm bên trái đường một chiều, đoạn đường cong hoặc gần đầu dốc tầm nhìn bị che khuất, trên cầu, dưới gầm cầu vượt, song song với xe khác đang dừng đỗ, trước cổng cơ quan, tại điểm đón trả khách, phần đường dành cho người đi bộ và đặc biệt là vỉa hè trái quy định pháp luật.
Từ 1/1/2025, Nghị định 168/2024/NĐ-CP chính thức có hiệu lực, quy định nghiêm ngặt hơn với hành vi đỗ xe trái phép trên vỉa hè. Theo điểm e khoản 3 Điều 6, ô tô đỗ trên vỉa hè trái phép sẽ bị phạt từ 800.000 đến 1 triệu đồng, xe máy từ 400.000 đến 600.000 đồng. Ngoài tiền phạt, tài xế còn có thể mất điểm bằng lái. Nếu vi phạm gây ùn tắc giao thông, mức phạt tăng lên 4-6 triệu đồng. Đây là mức xử lý khiến nhiều tài xế phải cân nhắc kỹ trước khi quyết định đỗ xe trên vỉa hè.
Nghị định cũng nêu rõ hai trường hợp ngoại lệ cho phép đỗ xe trên vỉa hè. Trường hợp đầu tiên là nơi có biển báo hoặc tổ chức giao thông cho phép, ví dụ ký hiệu “P” với mũi tên hướng xuống vỉa hè hoặc vạch kẻ trắng đã được cơ quan chức năng phê duyệt. Trường hợp thứ hai là những khu vực đặc thù, thường ở tuyến phố vỉa hè rộng, được chính quyền địa phương cho phép sử dụng một phần làm nơi đỗ xe, nhưng không được cản trở người đi bộ. Tuy nhiên, luật sư Quách Thành Lực nhấn mạnh đây là những trường hợp rất hạn chế. “Nếu không có biển báo hoặc vạch kẻ rõ ràng, tốt nhất không nên đỗ xe trên vỉa hè để tránh bị phạt,” ông khuyến cáo.
Ngoài ra, luật cũng nghiêm cấm đỗ xe tại miệng cống thoát nước, trạm xe buýt, trên cầu, trong hầm đường bộ hay trong phạm vi 5 mét tính từ ngã tư. Những vị trí này không chỉ dễ bị xử phạt nặng mà còn tiềm ẩn nguy cơ gây ùn tắc và mất an toàn giao thông.
Để hạn chế nguy cơ vi phạm, tài xế cần nắm rõ khoảng cách đỗ xe hợp lệ. Khi đỗ sát lề đường, bánh xe phải cách mép vỉa hè tối đa 0,25 mét, đồng thời phải để ít nhất 1,5 mét cho người đi bộ. Ngoài ra, việc tìm hiểu trước các khu vực được phép đỗ xe, sử dụng ứng dụng tìm bãi đỗ công cộng hoặc bãi xe thông minh là giải pháp thiết thực giúp tránh mất điểm bằng lái và phạt tiền.
Luật sư Quách Thành Lực nhấn mạnh, việc xử phạt chỉ giải quyết phần ngọn của vấn đề. “Thành phố cần quy hoạch bài bản các bãi đỗ xe tập trung, áp dụng chính sách xã hội hóa hợp lý và kiên quyết dẹp bỏ bãi xe tự phát. Khi có bãi đỗ xe hợp lý, người dân vừa thuận tiện sinh hoạt, vừa tuân thủ quy định đỗ xe.”
Quan điểm chuyên gia pháp lý cũng nhấn mạnh: quy hoạch đô thị phải đặt con người làm trung tâm. Vỉa hè phải thực sự thuộc về người đi bộ, đồng thời bố trí những điểm đỗ xe phù hợp để người dân có thể chấp hành luật giao thông 2025 mà vẫn thuận tiện trong sinh hoạt hằng ngày.
Thực tế cho thấy, nhiều tài xế vẫn còn nhầm lẫn giữa dừng xe và đỗ xe. Việc này dẫn đến nguy cơ bị phạt hoặc mất điểm bằng lái, đặc biệt tại các đô thị lớn như Hà Nội, TP.HCM, nơi mật độ giao thông cao và vỉa hè thường xuyên bị lấn chiếm. Do đó, việc nắm rõ các quy định mới là cần thiết.
Đối với các tuyến phố đông đúc, giải pháp sử dụng bãi xe thông minh hoặc các ứng dụng định vị bãi đỗ xe công cộng đang ngày càng trở nên phổ biến. Tài xế có thể dễ dàng kiểm tra khu vực được phép đỗ, tránh vi phạm quy định đỗ xe, đồng thời giảm nguy cơ ùn tắc.
Tóm lại, từ 2025, đỗ xe trên vỉa hè không còn là chuyện nhỏ. Với mức phạt nặng và nguy cơ mất điểm bằng lái, việc hiểu đúng, tuân thủ luật giao thông 2025 là bắt buộc. Người dân cần nâng cao nhận thức, kết hợp các giải pháp thực tế để vừa đảm bảo an toàn giao thông, vừa thuận tiện trong sinh hoạt, tránh rơi vào tình huống bị xử phạt không đáng có.
