Thủy điện Trung Quốc khiến nước sông Mekong đột ngột đổi màu dị thường

Trong năm nay, sông Mekong đã trải qua một đợt hạn hán khắc nghiệt, mực nước thấp kỉ lục trong 6 thập kỷ gần đây. Những đợt hạn hán tồi tệ này được cho là nguyên nhân khiến các đoạn sông tại Nakhon Phanom, Thái Lan và thị trấn Thakhek, Lào bị đổi màu. Tuy nhiên, theo những phân tích được công bố từ Ủy hội sông Mekong (MRC), đây là hệ quả của nhiều nhân tố và đứng trước nguy cơ tác động tiêu cực.

Các chuyên gia đã đưa ra 3 nguyên nhân của hiện tượng mực nước xuống thấp tại sông Mekong bao gồm: lượng mưa giảm, đập Cảnh Hồng ở Trung Quốc giảm mức xả và tình trạng khô nóng hơn bình thường ở các quốc gia Đông Nam Á. Mực nước thấp chưa từng có này khiến các trầm tích mịn không còn và nước sông trở nên trong hơn.

Hệ quả này dẫn đến sự hấp thụ mạnh màu sắc bước sóng dài khi có ánh mặt trời chiếu xuống và nước sông sẽ có màu xanh lam. Nó sẽ tạo điều kiện giúp cho các loài thực vật siêu nhỏ và tảo phát triển  ở lớp cát dưới nền trầm tích của sông. Do đó, chúng sẽ không bị cuốn trôi như các loại tảo thông thường tại lưu vực khác. Sự phát triển mạnh mẽ của tảo  sẽ gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng.

Tiến sĩ So Nam, giám đốc quản lý môi trường của ban thư ký MRC còn thông báo thêm: "Hiện tượng nước màu lục lam có khả năng lan sang các đoạn khác trên sông Mekong, tại những nơi có mực nước thấp" 

Khả năng tiêu cực sẽ xảy ra là giảm lượng thức ăn cho các loài côn trùng và cá nhỏ, giảm đa dạng sinh học dưới nước, từ đó ảnh hưởng tới năng suất đánh bắt và sinh kế của các cộng đồng địa phương. Dù tỉ lệ xảy ra tại dòng chính của sông Mekong không nhỏ nhưng MRC cũng cảnh báo người dân nên cẩn thận.

Theo đó, màu lục lam tại một số đoạn sông được cho là sẽ duy trì đến lúc mực nước tăng lên khi bước vào mùa lũ tiếp theo. Nếu được tăng lượng nước từ các hồ chứa, điều kiện sông Mekong sẽ được cải thiện hơn.