Mùa mưa bão năm 2025 đang ghi nhận nhiều điểm bất thường, khiến công tác dự báo và ứng phó gặp không ít khó khăn, đặc biệt khi các cơn bão hình thành ngay trên Biển Đông thay vì di chuyển từ xa vào như trước đây.
Theo Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia, cơn bão số 1 có tên quốc tế là Wutip vừa qua đã cho thấy rõ điều này. Bão hình thành trực tiếp trên Biển Đông – một hiện tượng hiếm gặp – với quỹ đạo di chuyển phức tạp, gây mưa lớn kéo dài tại các tỉnh miền Trung và ảnh hưởng mạnh đến Trung Quốc. Mức mưa đo được đã vượt xa nhiều kỷ lục trước đó.
Ông Mai Văn Khiêm, Giám đốc Trung tâm, cho biết có hai nguồn gây ảnh hưởng đến Việt Nam: Các cơn bão từ Tây Bắc Thái Bình Dương di chuyển vào Biển Đông. Các cơn bão hoặc áp thấp nhiệt đới (ATNĐ) hình thành ngay trên Biển Đông.
Đặc biệt, các hình thái xuất hiện trực tiếp tại Biển Đông thường khó dự báo sớm, quỹ đạo khó lường và diễn biến nhanh khiến thời gian phản ứng của các địa phương bị rút ngắn. Điều này làm tăng mức độ nguy hiểm, nhất là khi bão mạnh lên nhanh hoặc đổ bộ vào khu vực đông dân cư.
Thực tế, cơn bão số 1 hình thành vào sáng 10/6, chỉ vài giờ sau đó mưa lớn đã xuất hiện tại nhiều tỉnh miền Trung như Huế, Đà Nẵng. Trong ba ngày liên tiếp, khu vực từ Quảng Bình đến Quảng Ngãi hứng chịu lượng mưa kỷ lục giữa tháng 6 – thời điểm thường chưa phải cao điểm của mùa mưa bão.
Về xu thế khí tượng, ông Khiêm cho biết số lượng bão hình thành trên Biển Đông có liên hệ chặt với hiện tượng ENSO. Giai đoạn trung tính và La Nina thường có nhiều bão hơn. Năm nay, ENSO đang ở pha trung tính – lý giải vì sao đã có hai xoáy thuận nhiệt đới đầu mùa (bão số 1 và một ATNĐ) đều hình thành ngay trên Biển Đông.
Ông cảnh báo rằng trong thời gian tới, diễn biến bão có thể còn phức tạp hơn, yêu cầu các địa phương, đặc biệt ven biển và khu vực miền Trung, luôn chủ động cao trong công tác ứng phó và giảm thiểu thiệt hại thiên tai.
