Kết quả khảo sát từ Ban Thư ký Bộ trưởng Giáo dục ASEAN (SEAMEO) vừa công bố học sinh tiểu học Việt Nam dẫn đầu toàn khu vực về điểm Toán, đồng thời sở hữu tỷ lệ năng lực cao nhất ở lĩnh vực Đọc hiểu.
Theo báo Tiền Phong đưa tin, chương trình SEA-PLM chu kỳ 2024 có sự tham gia của học sinh lớp 5 đến từ 7 quốc gia, bao gồm Việt Nam, Campuchia, Lào, Myanmar, Malaysia, Philippines và Timor Leste. Tại Việt Nam, khoảng 6.000 học sinh lớp 5 từ 152 cơ sở giáo dục tiểu học đã hoàn thành bài khảo sát năng lực Đọc hiểu, Viết và Toán học do SEAMEO thiết kế.
Dữ liệu mới nhất xác nhận Việt Nam tiếp tục duy trì vị thế dẫn đầu khu vực. Cụ thể, học sinh lớp 5 Việt Nam đạt điểm trung bình cao nhất ở lĩnh vực Toán với 334,6 điểm và cao nhất ở lĩnh vực Đọc hiểu với 323,5 điểm. Đáng chú ý, kết quả này được ghi nhận trong bối cảnh chung của khu vực cho thấy điểm Toán có tăng nhẹ, nhưng điểm Đọc hiểu giữ ổn định.
Sự vượt trội của học sinh Việt Nam còn được thể hiện rõ qua tỷ lệ đạt mức năng lực cao. Trong khi mức trung bình của khu vực chỉ đạt 36% ở Toán và 40% ở Đọc hiểu, thì Việt Nam sở hữu tỷ lệ ấn tượng: 88% học sinh đạt mức năng lực cao ở Toán và 66% đạt mức năng lực cao ở Đọc hiểu, vượt xa mọi quốc gia còn lại trong SEA-PLM.
Thành tích này đặt Việt Nam ở vị trí hàng đầu về chất lượng học tập nền tảng, với tỷ lệ học sinh đạt mức năng lực tối thiểu cao nhất so với mục tiêu phát triển bền vững. Tỷ lệ này là 95% ở lĩnh vực Toán học và 86% ở lĩnh vực Đọc hiểu, minh chứng cho hiệu quả tổng thể của hệ thống giáo dục tiểu học trong nước.
Tuy nhiên, SEAMEO cũng chia sẻ một bức tranh chung đầy lo ngại. Theo dữ liệu khu vực, chỉ có một nửa học sinh đạt mức năng lực tối thiểu ở lĩnh vực Đọc hiểu và chỉ một phần ba số học sinh đạt ở lĩnh vực Toán. Kết quả này cho thấy nhu cầu cấp bách phải tăng cường đầu tư, đặc biệt ưu tiên cho các trường khó khăn và nhóm yếu thế.
Báo cáo cũng nhấn mạnh các vấn đề tồn đọng khác. Học sinh nằm ở nhóm năng lực yếu có tốc độ cải thiện rất chậm, đòi hỏi phải có chiến lược can thiệp có mục tiêu và hỗ trợ tăng tốc để thu hẹp khoảng cách. Bên cạnh đó, dù trình độ giáo viên đã được cải thiện, SEAMEO cho biết vẫn tồn tại tình trạng thiếu năng lực sư phạm cần được khắc phục.
Một cảnh báo quan trọng khác là xu hướng giảm đầu tư cho giáo dục, trong khi cơ hội dân số vàng – giai đoạn lực lượng lao động chiếm tỷ lệ cao đang dần khép lại. Do đó, hệ thống giáo dục Việt Nam cần không ngừng nâng cao tính công bằng và hiệu quả, đảm bảo mọi người học đều được tiếp cận giáo dục chất lượng.
