Bê nguyên quyết định kỷ luật nữ sinh lên mạng xã hội, công ty đối mặt nguy cơ bồi thường?
Quyết định kỷ luật nữ sinh thực tập bị công ty truyền thông đăng tải công khai trên mạng xã hội đã gây xôn xao công chúng. Luật sư khẳng định, sinh viên hoàn toàn có quyền yêu cầu đính chính hoặc bồi thường theo quy định pháp luật.
Sự việc một công ty truyền thông ra quyết định kỷ luật đối với nữ thực tập sinh, sau đó công khai đăng tải và thậm chí "chạy tương tác" trên các nền tảng mạng xã hội, đã tạo nên làn sóng tranh cãi gay gắt.
Trao đổi với Dân trí, hành vi này được Luật sư Hạ Thị Thu Thảo (Đoàn Luật sư TPHCM) đánh giá là đã vượt xa phạm vi xử lý nội bộ của doanh nghiệp. Việc này tiềm ẩn nguy cơ gây áp lực tâm lý lớn và ảnh hưởng nghiêm trọng đến con đường nghề nghiệp tương lai của sinh viên.
Luật sư Thảo phân tích, dù nữ sinh viên có vi phạm, hành vi công khai lan truyền thông tin kỷ luật ra công chúng này đã vượt quá giới hạn cho phép của pháp luật và chuẩn mực đạo đức nghề nghiệp. Luật sư nhấn mạnh vụ việc đặt ra ba vấn đề pháp lý trọng yếu cần được làm rõ: Quyền nhân thân, quyền về dữ liệu cá nhân và giới hạn kỷ luật nội bộ trong doanh nghiệp.
Về quyền nhân thân, đặc biệt là quyền về danh dự, nhân phẩm, Luật sư Thảo viện dẫn các quy định quan trọng. Theo đó, tại Điều 20 Hiến pháp 2013 và Điều 34 Bộ luật Dân sự 2015 đều nêu rõ: “Danh dự, nhân phẩm, uy tín của cá nhân là bất khả xâm phạm và được pháp luật bảo vệ”.
Hành vi công khai quyết định kỷ luật, trong đó nêu rõ tên sinh viên, vi phạm và thái độ, rõ ràng tiềm ẩn nguy cơ xâm phạm uy tín, danh dự của người bị kỷ luật. Luật sư Thảo khẳng định, việc đăng tải hình thức kỷ luật thực tập sinh đến công chúng là không được pháp luật cho phép. Do đó, sinh viên hoàn toàn có cơ sở pháp lý để yêu cầu đính chính hoặc bồi thường theo quy định.
Vấn đề thứ hai được đặt ra là việc xâm phạm quyền dữ liệu cá nhân. Luật sư Thảo dẫn chứng Nghị định 13/2023/NĐ-CP quy định, tên, nơi học tập và hình thức kỷ luật là dữ liệu cá nhân cần được bảo vệ. Việc công ty truyền thông đăng công khai những dữ liệu này trên mạng xã hội mà không có sự đồng ý của nữ sinh viên là hành vi vi phạm nguyên tắc bảo vệ dữ liệu cá nhân.
Luật sư đặc biệt lưu ý về việc thông tin bị công khai, kèm theo việc "chạy quảng cáo" hay "chạy tương tác", đã khiến thông tin lan truyền rộng rãi. Công ty đã bỏ qua nguyên tắc cơ bản là chỉ được phép xử lý dữ liệu cá nhân khi có sự đồng ý hợp lệ của chủ thể dữ liệu.
Luật sư Thảo cũng phân tích về giới hạn xử lý kỷ luật nội bộ trong khuôn khổ pháp luật lao động. Việc xử lý kỷ luật phải tuân thủ nghiêm ngặt nguyên tắc không được xúc phạm danh dự, nhân phẩm và không được sử dụng lời lẽ miệt thị, hạ thấp người lao động. Đặc biệt, doanh nghiệp bị nghiêm cấm công khai thông tin cá nhân của người lao động ra công chúng.
Doanh nghiệp chỉ được áp dụng kỷ luật trong khuôn khổ quy chế đã ban hành. Điều 127 Bộ Luật Lao động 2019 quy định rõ các hành vi bị nghiêm cấm khi xử lý kỷ luật lao động, bao gồm việc xâm phạm danh dự, uy tín, nhân phẩm. Hành vi đăng tải quyết định kỷ luật trên mạng xã hội và "chạy quảng cáo" đã vượt quá phạm vi nội bộ và có thể bị coi là hành vi xâm phạm.
Luật sư Hạ Thị Thu Thảo nhấn mạnh rằng, mặc dù người thực tập không phải là người lao động chính thức theo hợp đồng, doanh nghiệp vẫn phải tuân thủ các nguyên tắc pháp luật lao động cơ bản. Cụ thể, nghiêm cấm các hành vi làm nhục, xúc phạm hoặc áp dụng các biện pháp ngoài thỏa thuận thực tập.
Đặc biệt, nghiêm cấm việc công bố sai phạm, đời tư hoặc thông tin cá nhân của thực tập sinh vì mục đích thị uy, cưỡng ép hoặc đe dọa. Vụ việc này là một lời nhắc nhở đắt giá đối với các doanh nghiệp. Xử lý kỷ luật, nhất là với sinh viên thực tập, không chỉ là vấn đề nội bộ mà còn liên quan trực tiếp đến quyền nhân thân và uy tín nghề nghiệp.
Trước sự việc trên, Luật sư khuyến cáo, doanh nghiệp và nhà trường cần phối hợp xử lý trên cơ sở minh bạch, mang tính giáo dục và tuân thủ pháp luật, nhằm tránh những hệ lụy và ảnh hưởng tiêu cực kéo dài đối với người học. Sinh viên cần được bảo vệ danh dự ngay cả khi mắc lỗi.