Vụ nữ sinh bị đánh hội đồng trong nhà vệ sinh: Chuyên gia tâm lý tiết lộ nguyên nhân gốc rễ vấn đề
Từ vụ nữ sinh lớp 8 trường THCS An Điền (TP HCM) bị nhóm hơn 10 người ép vào góc nhà vệ sinh đánh đập khiến nạn nhân rạn 3 xương sườn, sức khỏe tinh thần rơi vào khủng hoảng, chuyên gia tâm lý khẳng định một nguyên nhân gốc rễ xảy ra tình trạng trên.
Sự vô cảm 'rùng mình'
Trong một cuộc trao đổi với PV báo Dân trí, chuyên gia tâm lý Hồng Hương (thường trực tại Thư viện lưu trú thuộc Hội Bảo vệ quyền trẻ em Việt Nam) không khỏi sửng sốt khi xem đoạn clip nữ sinh bị bạn đánh hội đồng đến gãy 3 xương sườn. “Tôi thấy quá đau lòng”, chuyên gia thở dài, nói.
Theo chuyên gia, vụ việc nữ sinh bị bạn đánh gãy xương sườn ở TPHCM là cú sốc tâm lý nghiêm trọng, có thể để lại tổn thương tinh thần kéo dài nếu không được hỗ trợ kịp thời.
“Trong ngắn hạn, nạn nhân chắc chắn sẽ rơi vào trạng thái khủng hoảng tâm lý, hoang mang, sợ hãi, thậm chí mất niềm tin vào môi trường học tập và các mối quan hệ xung quanh. Về lâu dài, những vết thương tinh thần ấy có thể đeo đẳng nạn nhân đến suốt đời”, bà Hương nói.
Không chỉ lo ngại về hành vi bạo lực, bà Hương cho rằng đáng báo động hơn là sự vô cảm lan rộng trong nhóm học sinh liên quan.
“Trong đoạn clip, người xem có thể thấy nhiều học sinh khác chứng kiến sự việc nhưng thờ ơ đứng nhìn, quay video, cười đùa. Điều đó phản ánh sự suy giảm về đạo đức và cảm xúc ở một bộ phận giới trẻ hiện nay, khi các em không còn biết xót thương, không biết đặt mình vào nỗi đau của người khác”, bà nhấn mạnh.
Nguyên nhân gốc rễ vấn đề
Theo chuyên gia, gốc rễ của vấn đề nằm ở giáo dục gia đình, chiếm đến 80% nguyên nhân. Gia đình là nơi đầu tiên hình thành nhân cách. Trẻ học cách ứng xử từ cha mẹ. Nếu cha mẹ nóng nảy, thiếu kiểm soát cảm xúc hoặc buông lỏng quản lý, con cái dễ hình thành phản ứng tiêu cực.
Ở độ tuổi 12–15, trẻ phát triển mạnh về cảm xúc, dễ tổn thương, bốc đồng. Nếu không được định hướng về trí tuệ cảm xúc (EQ), những xung đột nhỏ cũng có thể bùng phát thành bạo lực.
Chuyên gia chia sẻ có lẽ môi trường sống hiện nay quá nhiều “axit”, khiến con người trở nên nóng nảy, dễ kích động. Trẻ em thiếu thốn môi trường sống thực sự bình an.
“Chúng ta cần nhìn lại môi trường chung, từ người lớn đến trẻ nhỏ, gần như tất cả đang bị cuốn vào một guồng quay căng thẳng và áp lực triền miên. Cha mẹ căng thẳng thì con cái cũng hấp thụ năng lượng đó. Nó giống như hiệu ứng dây chuyền.
Con người, suy cho cùng, không thể sống tách biệt. Giống như đàn kiến, chúng ta có nhu cầu tự nhiên được kết nối, được sẻ chia, được yêu thương. Khi những nhu cầu đó không được đáp ứng, con người dễ trở nên cô đơn, tổn thương và trẻ em là những người chịu ảnh hưởng đầu tiên”, bà Hương nói.
Để giải quyết tận gốc, bà Hương đề xuất cần giáo dục song song cho cả phụ huynh và học sinh. Phụ huynh phải được hướng dẫn cách trò chuyện, lắng nghe con, kiểm soát cảm xúc của chính mình.
Nhà trường có thể phối hợp với hội phụ nữ, các chuyên gia tâm lý tổ chức những buổi truyền thông, tập huấn kỹ năng làm cha mẹ. Trẻ cần được dạy yêu thương bản thân và tôn trọng người khác, còn người lớn phải là tấm gương trong ứng xử.
Bên cạnh đó, trẻ bị bắt nạt thường không dám chia sẻ vì sợ bị kỳ thị. Khi không có người lắng nghe, không có chỗ dựa tinh thần, các em dễ rơi vào khủng hoảng nặng nề. Bà Hương cũng góp ý cần siết chặt thể chế nhằm ngăn ngừa bạo lực học đường, tăng cường hệ thống tham vấn tâm lý cho các em.
“Trẻ em muôn đời vẫn là trẻ em. Các em hành động theo cảm xúc, trong khi lý trí chỉ thật sự hoàn thiện ở tuổi 24–25. Vì thế, trách nhiệm thuộc về người lớn. Chúng ta phải cùng nhau tạo ra một môi trường tinh thần an toàn, nơi cha mẹ, nhà trường và xã hội chung tay, để không còn những vụ việc đau lòng như thế này tái diễn”, chuyên gia tâm lý nói.
