Diễn biến nóng vụ xây nhầm nhà trên đất người khác: 'Buộc tháo dỡ căn nhà' nếu chủ nhà làm điều này?

Theo luật sư, anh T. buộc phải tháo dỡ, di dời toàn bộ căn nhà khỏi diện tích đất của chị T. nếu hai bên không thực hiện được một việc?.

Ngày 20/9, anh T. - người xây nhà nhầm trên đất của chị V.T.T. (33 tuổi, ngụ phường Chánh Hiệp, TP.HCM) cho biết gia đình anh và phía chị T. sẽ tiếp tục làm việc tại UBND phường vào ngày 24/9 để tìm hướng giải quyết. Anh T. thừa nhận việc xây dựng nhầm trên đất người khác là sai, đồng thời bày tỏ mong muốn thương lượng với chủ đất, tránh phải đưa vụ việc ra tòa.

Trao đổi với báo Dân trí, luật sư Ngô Quí Linh - Giám đốc Công ty Luật Mai Đăng Khang (Đoàn Luật sư TP.HCM) nhận định, nếu hòa giải tại phường không thành, chị T. có quyền khởi kiện vụ việc tại TAND nơi có thửa đất để yêu cầu bảo vệ quyền lợi.

Để khởi kiện, chị T. cần chuẩn bị:

- Đơn khởi kiện.

- Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.

- Biên bản hòa giải không thành.

- Giấy tờ tùy thân.

- Giấy ủy quyền (nếu nhờ người khác nộp đơn).

Ngoài ra, chị T. nên thu thập chứng cứ như hình ảnh, clip ghi nhận hành vi xây dựng trái phép, nhờ Thừa phát lại lập vi bằng hoặc hàng xóm làm chứng.

Luật sư Trương Văn Tuấn (Văn phòng Luật sư Trạng Sài Gòn) cho rằng hành vi xây nhà trên đất người khác đã xâm phạm quyền sử dụng đất - một quyền tài sản được pháp luật bảo hộ. Theo Điều 115 Bộ luật Dân sự 2015, quyền sử dụng đất có giá trị bằng tiền và được Nhà nước bảo vệ. Điều 26 Luật Đất đai 2024 cũng khẳng định người sử dụng đất có quyền khiếu nại, tố cáo hoặc khởi kiện khi bị xâm phạm.

Khoản 2 Điều 175 Bộ luật Dân sự 2015 quy định, người sử dụng đất được quyền khai thác không gian, lòng đất theo chiều thẳng đứng trong ranh giới thửa đất, nhưng không được ảnh hưởng đến việc sử dụng của người khác.

Theo khoản 1 Điều 31 Luật Đất đai 2024, người sử dụng đất phải tuân thủ đúng ranh giới, mục đích và các quy định liên quan đến độ sâu, chiều cao, công trình công cộng.

Khoản 2 Điều 3 Nghị định 91/2019/NĐ-CP cũng nêu rõ, hành vi tự ý sử dụng đất hợp pháp của người khác là “chiếm đất”, có thể bị xử phạt hành chính và buộc khôi phục tình trạng ban đầu.

Luật sư Tuấn cho biết, để hạn chế thiệt hại, anh T. có thể thương lượng với chị T. để hoán đổi hoặc mua lại phần đất. Tuy nhiên, nếu hai bên không đạt được thỏa thuận, anh T. buộc phải tháo dỡ, di dời toàn bộ căn nhà khỏi diện tích đất của chị T.