Lý do diện tích đất của một hộ dân từ 2000m2 giảm còn 400m2 sau sáp nhập: Đã xây nhà ở hơn 800m2
Khi gia đình làm thủ tục tách thửa và cấp đổi sổ đỏ để chia cho 5 người con, cơ quan chức năng chỉ công nhận 400 m² là đất ở, còn lại 1.600 m² được chuyển loại sang đất trồng cây lâu năm.
Một gia đình phản ánh mảnh đất do cha ông để lại, được tỉnh Hòa Bình cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ) năm 1996 với diện tích 2.000 m² đất ở. Sau khi địa giới hành chính thay đổi, mảnh đất này hiện thuộc xã Hòa Lạc (Hà Nội).
Khi gia đình làm thủ tục tách thửa và cấp đổi sổ đỏ để chia cho 5 người con, cơ quan chức năng chỉ công nhận 400 m² là đất ở, còn lại 1.600 m² được chuyển loại sang đất trồng cây lâu năm. Trong khi đó, thực tế gia đình đã xây dựng nhà ở trên hơn 800 m².
Người dân băn khoăn, nếu Nhà nước chỉ công nhận 400 m² đất ở, phần diện tích xây dựng vượt quá 400 m² có bị coi là xây dựng trái phép và có nguy cơ phải cưỡng chế tháo dỡ không?. Việc giảm diện tích đất ở từ 2.000 m² xuống 400 m² có phù hợp với quy định pháp luật không?. Nhà nước có chính sách hỗ trợ nào để bảo đảm quyền lợi cho người dân, tránh việc phải chịu chi phí lớn nếu muốn chuyển mục đích sử dụng phần diện tích còn lại?.
Trả lời về nguyên tắc, Bộ Nông nghiệp và Môi trường cho biết đây là vụ việc cụ thể, phụ thuộc vào hồ sơ lưu trữ và các quy định của địa phương, vì vậy cơ quan này không thể trả lời chi tiết từng trường hợp. Bộ chỉ đưa ra ý kiến chung theo quy định pháp luật hiện hành.
Theo khoản 3 Điều 256 Luật Đất đai năm 2024, giấy chứng nhận đã được cấp theo quy định của pháp luật về đất đai, về nhà ở và về xây dựng trước ngày Luật này có hiệu lực thi hành thì vẫn có giá trị pháp lý và không bắt buộc phải cấp đổi. Trường hợp có nhu cầu thì được cấp đổi theo quy định của Luật. Do đó, nếu sổ đỏ của gia đình được cấp năm 1996 đúng quy định thì vẫn có giá trị pháp lý.
Tuy nhiên, theo điểm c khoản 3 Điều 152 Luật Đất đai, trường hợp cơ quan có thẩm quyền phát hiện sổ đã cấp không đúng diện tích thì phải kiểm tra lại, thông báo cho người sử dụng đất biết rõ lý do và quyết định thu hồi giấy chứng nhận đã cấp không đúng quy định. Việc cấp lại giấy chứng nhận sau khi thu hồi được thực hiện theo quy định tại khoản 7 Điều 152 Luật Đất đai.
Nếu công dân không đồng ý với quyết định của cơ quan có thẩm quyền tại địa phương về kết quả thủ tục hành chính liên quan đất đai, người dân có quyền: Khiếu nại theo trình tự hành chính hoặc khởi kiện quyết định hành chính, hành vi hành chính về quản lý đất đai theo quy định tại Điều 237 Luật Đất đai.