Đời sống

Tiết lộ mũi tiêm làm đẹp khiến hai người phụ nữ liệt toàn thân, sống phụ thuộc người khác suốt đời

Hai nữ bệnh nhân nhập viện trong tình trạng liệt toàn thân, suy hô hấp, phải thở máy và sống phụ thuộc vào sự chăm sóc của người khác. Nguyên nhân xuất phát từ mũi tiêm làm đẹp.

Ngày 28/8, các bác sĩ Trung tâm Chống độc – Bệnh viện Bạch Mai cho biết: Có hai phụ nữ trên 30 tuổi, vốn khỏe mạnh, đã rơi vào tình trạng liệt toàn thân, suy hô hấp phải thở máy và sống phụ thuộc vào sự chăm sóc sau khi tiêm botox làm đẹp.

Trường hợp thứ nhất là nữ bệnh nhân 34 tuổi ở Hà Nội. Chị được một người quen quen biết qua mạng tiêm botox tại nhà vào vùng giữa trán và hai bên cằm. Hai ngày sau, chị xuất hiện triệu chứng đau rát họng, khó nuốt, yếu cơ, nhanh chóng liệt tứ chi rồi toàn thân, không đi lại được và khó thở.

Khi đến Bệnh viện Bạch Mai, bệnh nhân còn tỉnh táo nhưng toàn thân bất động, phải đặt nội khí quản thở máy. Các bác sĩ chẩn đoán ngộ độc botulinum do tiêm thẩm mỹ sai quy định. Hiện việc điều trị chủ yếu dựa vào hồi sức, chăm sóc, song khả năng hồi phục liệt diễn tiến rất chậm.

Nữ bệnh nhân thứ hai, 38 tuổi ở Hưng Yên, cũng được một người không thuộc ngành y tế tiêm ba loại thuốc chứa botulinum (Botox, Re N Tox và một loại khác có chữ Hàn Quốc). Trong hai ngày, chị được tiêm nhiều mũi liên tiếp ở bắp tay, xương đòn và hàm. Sau liều tiêm cuối, chị bị sụp mi, nhìn đôi, khó nuốt, khó thở, yếu chi, yếu cơ vùng cổ, gần như mất hoàn toàn khả năng vận động và phải phụ thuộc vào người thân. Sau nhiều ngày điều trị, tình trạng liệt cải thiện chậm nhưng may mắn đã gần hồi phục và được xuất viện.

tiem-botox-1
Các bác sĩ Trung tâm Chống độc kiểm tra phản xạ cơ cho bệnh nhân. Ảnh: Nguyên Hà

Botulinum – độc tố do vi khuẩn Clostridium botulinum sinh ra được Tổ chức Y tế Thế giới liệt kê vào nhóm chất độc thần kinh mạnh nhất. Chỉ cần 0,09 microgram tiêm vào tĩnh mạch cũng đủ gây tử vong cho một người trưởng thành nặng 70kg.

Trong y khoa, botulinum toxin type A được phép dùng trong phục hồi chức năng, điều trị thần kinh và thẩm mỹ (giảm nếp nhăn, tạo dáng khuôn mặt). Tuy nhiên, ranh giới giữa ứng dụng hiệu quả và tai biến thảm khốc phụ thuộc vào ba yếu tố: Người thực hiện (phải là bác sĩ, nhân viên y tế chuyên khoa có chứng chỉ hành nghề phù hợp); cơ sở thực hiện (bệnh viện hoặc phòng khám được Bộ Y tế cấp phép); và nguồn gốc thuốc (nhập khẩu hợp pháp, bảo quản chuẩn, sử dụng đúng liều).

Khác với biến chứng thông thường, độc tố botulinum gây tổn thương trực tiếp hệ thần kinh: Gắn chặt và cắt đứt đường dẫn truyền, làm tê liệt hoàn toàn hoạt động cơ, kể cả cơ hô hấp. Bệnh nhân không chỉ “liệt tạm thời” mà mất khả năng vận động, giao tiếp, sinh hoạt, sống hoàn toàn phụ thuộc vào máy móc và người chăm sóc. Trường hợp nặng, liệt hô hấp khiến bệnh nhân không thể ho, khạc đờm, dẫn đến suy hô hấp hoặc viêm phổi nguy hiểm tính mạng.

BS Nguyễn Trung Nguyên – Giám đốc Trung tâm Chống độc cảnh báo: “Tổn thương thần kinh do botulinum không thể hồi phục. Cơ thể phải tự tái tạo các đường dẫn truyền thần kinh mới, giống như một cái cây bị chặt giữa thân và phải chờ mọc lại cành, một quá trình kéo dài từ 2 đến 4 tháng hoặc hơn. Khi được tiêm với mục đích làm đẹp nhưng bởi người không có chuyên môn sâu về y tế như trên thì rất dễ gây ngộ độc botulinum dẫn đến liệt toàn thân, liệt ruột, chướng bụng, loạn nhịp tim. Trong thời gian chờ đợi cơ thể tự hồi phục, bệnh nhân có nguy cơ tử vong cao vì suy hô hấp, viêm phổi, loét do nằm lâu, tắc ruột, nhiễm trùng bệnh viện”.

Nhiều nghiên cứu quốc tế cũng ghi nhận, ngay cả với bác sĩ thẩm mỹ được đào tạo, việc sử dụng botulinum luôn cần sự thận trọng. Cùng hoạt chất, cùng liều, nhưng sản phẩm của các hãng khác nhau có thể có độc tính và tác dụng không giống nhau, đòi hỏi người tiêm phải có chuyên môn vững, nhiều kinh nghiệm và hiểu rõ từng loại thuốc.

tiem-botox
Bệnh nhân phải thở máy và phụ thuộc vào sự chăm sóc của người khác

Trên mạng xã hội hiện nay, các quảng cáo “tiêm botox tại nhà”, “làm đẹp giá rẻ”, “bác sĩ riêng” xuất hiện dày đặc. Đây đều là hoạt động trái pháp luật, vì không được cơ quan y tế quản lý. Phần lớn người tiêm không có bằng cấp y khoa, thuốc trôi nổi, không biết liều an toàn, càng không đủ năng lực cấp cứu khi biến chứng xảy ra. Thậm chí, một số spa, salon tóc, người bán hàng online vẫn ngang nhiên tiêm botulinum cho khách mà chưa bị xử lý, trong khi người dân lại dễ dãi phó thác sức khỏe và tính mạng của mình.

BS Nguyên khuyến cáo mọi người tuyệt đối không tiêm botox tại nhà hoặc tại cơ sở không có phép hành nghề y tế thẩm mỹ. Người dân chỉ nên thực hiện tại bệnh viện, phòng khám được cấp phép, với bác sĩ thẩm mỹ có chứng chỉ và kinh nghiệm sử dụng botulinum.

Hai ca ngộ độc botulinum do tiêm botox tại Trung tâm Chống độc, Bệnh viện Bạch Mai chính là lời cảnh báo rõ ràng: chỉ một mũi tiêm sai, cái giá không chỉ là sắc đẹp, mà còn là sức khỏe và tính mạng.