Lễ ra mắt iPhone 5: Chờ gì đêm nay?

Chưa lúc nào chúng ta tiến gần tới ngày được "sờ tận tay, day tận trán" chiếc smartphone thế hệ thứ 5 của Apple. Và cũng chưa khi nào chúng ta nhận thức rõ ràng hơn về khả năng giữ bí mật siêu việt của Táo Khuyết. 1 năm 4 tháng từ ngày iPhone 4 ra mắt và có lẽ cũng là từng ấy thời gian iPhone 5 được đưa vào giai đoạn nghiên cứu phát triển. Hơn 1 tháng trời được đưa vào giai đoạn sản xuất với gần 1 triệu công nhân được tiếp xúc với từng thành phần của chiếc smartphone này hoặc cả 1 sản phẩm hoàn chỉnh. 15 triệu thiết bị hiện đã được đóng gói và nằm rải rác đâu đó trên toàn thế giới, chờ ngày "xuất trận". Hàng tỉ con mắt, trong đó có hàng chục ngàn nhà báo, người săn tin và cả các chuyên gia trong ngành đổ dồn vào chiếc smartphone này.

Ấy vậy mà đến tận giờ, cách thời điểm công bố chỉ 7 tiếng đồng hồ, những gì mà chúng ta biết về iPhone 5 chỉ là vài linh kiện, vỏ bao hoặc những thiết kế tưởng tượng cùng thông tin thiếu xác thực từ phía các nhà mạng. Thậm chí đến thời điểm hiện tại, người ta còn không biết chính xác liệu iPhone 5 có ra mắt hay không, hay chỉ là 1 mẫu iPhone "giá rẻ" cùng 1 iPhone 4S với đôi chút nâng cấp trong cấu hình và thiết kế giữ nguyên (giống như iPhone 3G lên iPhone 3GS). Trong lúc chờ đợi tôi và các bạn hãy cùng nhau điểm qua những điều cần biết về lễ ra mắt iPhone 5 đêm nay.

Ngay từ khi Tim Cook, tân CEO của Apple lên nắm quyền tôi đã nói về chuyện 1 CEO với gốc gác quản lý tài chính như Cook sẽ không bỏ qua 1 mối lợi nhuận nào, dù là nhỏ nhất. Nếu như Steve Jos sẵn sàng bỏ mặc phân khúc sản phẩm trung cấp và bình dân để tập trung "cai trị" phân khúc cao cấp của tất cả các sản phẩm mà Táo Khuyết bán ra, thì Tim Cook lại là người rất có thể sẽ quyết tâm đưa Apple vào thị trường bình dân.

1 chiếc iPhone giá rẻ sẽ là thiết bị mở đầu cho cuộc xâm lược vào các thị trường thấp cấp hơn của Apple. Nhưng liệu chiến lược ấy có là đúng đắn?

Apple thu lợi nhuận rất lớn từ các sản phẩm của mình. Điều này khiến Steve Jobs, các lãnh đạo và cổ đông của Apple "giàu sụ", giá cổ phiếu của Apple tăng phi mã. Tuy nhiên không phải 100% lợi nhuận từ việc bán sản phẩm đều chảy vào túi Apple. Sự thực là chính vì việc Apple thu lợi nhuận cao từ các sản phẩm của mình, hãng có khả năng "bạo chi" hơn cho quá trình phát triển và nghiên cứu sản phẩm. Với chính sách mỗi năm chỉ có 1 lần nâng cấp thiết bị, Apple tập trung toàn bộ tâm sức của mình cho chúng.

Kết quả, như chúng ta thấy, là những sản phẩm của Apple đều là kiệt tác. Tuy nhiên điều này chỉ đúng với phân khúc sản phẩm cao cấp, hướng tới đối tượng người sử dụng với hầu bao rủng rỉnh. Việc thêm vào 100, 200 USD đối với khách hàng thuộc phân khúc này không phải là điều gì quá khó khăn, miễn là họ mua được chiếc điện thoại như ý. Thị trường bình dân lại là 1 câu chuyện hoàn toàn khác. Apple sẽ rời bỏ cuộc chạy đua chất lượng để lao vào 1 cuộc chơi hoàn toàn mới: Tính năng và giá thành. 

Ở phân khúc cao cấp, tuy iPhone 4 không phải chiếc smartphone có nhiều tính năng hoặc có cấu hình mạnh mẽ nhất. Sức hấp dẫn của iPhone 4 đến từ thiết kế đẹp, HĐH giản tiện và 1 AppStore với game và ứng dụng phong phú. Nói 1 cách dễ hiểu, ở phân khúc cao cấp, các sản phẩm cạnh tranh nhau bằng chất lượng và hiệu năng. những gì iPhone 4 làm được thì Galaxy S II cũng có thể làm được, khi ấy người sử dụng sẽ lựa chọn sản phẩm mình muốn mua thông qua các đặc trưng của sản phẩm đó.

Tuy nhiên ở phân khúc bình dân mọi chuyện lại hoàn toàn khác. Khi mua 1 chiếc điện thoại 4 triệu đồng, người ta sẽ phải xem camera của nó "mấy chấm", có 3G hay không, màn hình kích cỡ nào. Có nghĩa là đôi khi ở phân khúc bình dân người sử dụng sẽ phải cân nhắc đến tính năng của sản phẩm, vì dòng sản phẩm bình dân vốn bị cắt giảm yếu tố này. Và sau đó là cuộc chạy đua giá cả. Ai có nhiều tính năng hơn với giá cả rẻ hơn sẽ là người thắng cuộc. Điều này giải thích cho sự thành công rực rỡ 1 thời của các smartphone Tàu với tính năng vượt trội ở thị trường Việt Nam thời gian trước.

Bạn có thể tưởng tượng ra 1 Apple chuyên bán đồ với giá "cắt cổ" lại đi  chạy đua với các NSX có khả năng cho ra sản phẩm bằng công nghệ "đóng gạch" với giá vô cùng "bèo bọt" như Samsung hay Nokia? Câu trả lời là "Không"! Apple không thể thắng và cũng không nên tham gia cuộc chạy đua này. Các sản phẩm của Apple đã xây dựng được chỗ đứng trong lòng người tiêu dùng với hình ảnh cao cấp, sang trọng, việc tham gia phân khúc trung cấp sẽ làm hỏng hình tượng này. Có thể ban đầu những người không đủ tiền để mua 1 chiếc iPhone sẽ rất hào hứng với iPhone giá rẻ, nhưng về lâu về dài thương hiệu Apple sẽ bị "tụt hạng" và nằm ngang hàng với Samsung, HTC.

Rất may là với sự kĩ tính và cầu toàn của Apple, iPhone "giá rẻ" vẫn sẽ nằm ở giới "thượng lưu" trong các smartphone trung cấp, ngấp nghé phân khúc cao cấp. Đã có tin đồn về việc iPhone "giá rẻ" sẽ chỉ là chiếc iPhone 4 được cắt giảm dung lượng bộ nhớ xuống 8GB. Và với động thái như thế, có lẽ giá cả của chiếc iPhone này vẫn sẽ "lơ lửng" ở mức 400-500 USD cho bản khóa mạng.

Đã có những tin đồn về việc thiết kế iPhone thế thứ 5 sẽ giống hệt (hoặc gần giống) với iPhone 4, chỉ thay đổi "nội thất" với CPU lõi kép và RAM lớn hơn. Giống như những gì Apple đã làm với iPhone 3GS và 3GS.

iPhone 3G lên iPhone 3GS hầu như không có sự thay đổi về ngoại hình. Tất cả chỉ là 1 phiên bản iOS mới bổ sung thêm vài tính năng, 1 con chip mới giúp tốc độ xử lý nhanh hơn, khiến phiên bản mới được tặng thêm 1 chữ "S" viết tắt của Speed-Tốc độ. Thời gian đó iFan cũng có đôi chút thất vọng, cũng có người nhạo báng Apple về sự "chậm tiến" này. Nhưng khi tất cả qua đi, người ta lại thấy doanh số của iPhone 3GS phá vỡ kỷ lục của iPhone 3G. Và tới tận thời điểm hiện tại, ở nhiều thị trường iPhone 3GS chỉ đứng sau có iPhone 4 về tốc độ tiêu thụ, không hề tệ cho 1 chiếc smartphone đã 2 tuổi rưỡi.

Thị trường ngày ấy tỏ ra rất dễ tính khi chấp nhận 1 chiếc smartphone ra đời kiểu "bình cũ rượu mới". Nhưng đó là câu chuyện xảy ra cách đây gần 3 năm trời, khi Android chỉ mới manh nha trong trứng nước, và thị trường chưa bị "ngập lụt" bởi hàng trăm mẫu smartphone Android như bây giờ.

Cuộc chạy đua của Android đã biến đổi bộ mặt thị trường smartphone trở nên rất khác. Nếu như trước đây 1 chiếc smartphone như Motorola V3 có thể nằm trên danh sách điện thoại bán chạy nhất thế giới trong 3,4 năm liền thì bây giờ, vị trí đầu bảng thường đổi chủ chỉ sau vài tháng, hoặc thậm chí là vài tuần. Smartphone vốn có vòng đời trung bình 2-3 năm trước đây, khi hòa nhập vào cuộc chạy đua này tuổi đời của chúng bị rút ngắn chỉ còn từ 6 tháng đến 1 năm.

iPhone cũng không ngoại lệ. Nhất là khi có tới 120 triệu model iPhone 4 đã đến tay người sử dụng trên toàn thế giới thì tần suất lộ diện của iPhone 4 trong cuộc sống hàng ngày của chúng ta lại càng thường xuyên hơn. Cá nhân tôi bắt gặp iPhone ngay từ lúc bước ra ngoài hàng ăn sáng, lên trường, vào quán cafe, ra trà đá vỉa hè, "lê la" trong hàng bia, ở trên công ty, trong rạp chiếu phim và nói chung là 1 ngày tôi phải nhìn thấy iPhone 4 có lẽ không dưới vài chục lần. Nhìn đến mức phát nhàm. 

Không phủ nhận thiết kế của iPhone 4 rất đẹp, sang trọng. Tuy nhiên, 1 bộ quần áo có thể rất đẹp khi bạn nhìn thấy nó lần đầu nhưng nếu mọi người xung quanh bạn đều mặc nó, 24 giờ 1 ngày, 365 ngày 1 năm và trong 1 năm rưỡi liên tiếp, sẽ đến lúc bạn cảm thấy nó không có gì đặc sắc cho lắm.

iPhone 4 dường như đang lâm vào tình trạng này. Thị trường đã không còn dễ dãi như thời kỳ iPhone 3GS ra mắt, vì thế cách làm thay đổi cấu hình, giữ nguyên thiết kế đã không hợp thời nữa, và nếu Apple cho ra mắt iPhone thế hệ mới với thiết kế giữ nguyên, đó sẽ là 1 sai lầm không thể cứu vãn được. Nghiêm túc mà nói, hiện giờ thị trường smartphone đang lâm vào tình cảnh "Phần mềm không theo kịp phần cứng". 

iPhone 4 đã có khả năng duyệt web, chạy ứng dụng, game xuất sắc. CPU lõi kép của iPhone 5 sẽ không đem lại nhiều khác biệt về hiệu năng. Tất nhiên với CPU A5, trang web sẽ render nhanh hơn vài mili giây, game sẽ đẹp hơn nhưng điều đó không đủ để lôi kéo người sử dụng nâng cấp. iPhone cần 1 thiết kế mới và nếu Apple không thỏa mãn được người sử dụng, rất nhiều khách hàng sẽ tìm kiếm điều đó ở các hãng khác.

iPhone 4S với thiết kế không đổi, nếu là sản phẩm ra mắt duy nhất trong đêm nay, sẽ tạo thêm khoảng trống để Android và các đối thủ khác vượt lên, kéo giãn khoảng cách cả về thiết kế lẫn công nghệ với iPhone. Hi vọng Tim Cook và Apple hiểu điều này. Chúng ta sẵn sàng chờ đợi lâu hơn, nhưng xin Táo Khuyết hãy là... Táo Khuyết, giữ nguyên truyền thống chỉ cho ra sản phẩm khi nó đã hoàn hảo.

Đến giờ mọi chuyện vẫn chỉ là đồn đại. Chúng ta không biết sự thực iPhone 5 sẽ ra sao, cũng như việc Apple sẽ cho ra mấy mẫu điện thoại trong đêm nay. Nhưng tôi đoán, và hi vọng, rằng đó sẽ là 1 iPhone 4S với cấu hình nâng cấp, giá thành hạ để chiếm lĩnh các phân khúc dưới cùng với 1 iPhone 5 với thiết kế hoàn toàn mới.