Các hãng xe điện nước ngoài muốn lập 'liên minh trạm sạc' tại Việt Nam, ý tưởng khó thành sự thật
Ý tưởng muốn thành lập ‘liên minh trạm sạc’ tại của các hãng xe điện nước ngoài thoạt nghe thì khá hay, nhưng để có thể thực hiện lại phải vượt qua những thách thức không nhỏ.
Theo xu hướng chuyển đổi xanh đang ngày càng “nở rộ” tại các quốc gia trên thế giới, thị trường xe điện tại Việt Nam ngày càng chào đón sự gia nhập của nhiều thương hiệu sản xuất xe điện. Tuy nhiên, vấn đề trạm sạc vẫn là một “bài toán” khó mà nếu không giải được, các hãng xe điện sẽ khó lòng hấp dẫn được khách hàng Việt. Để cải thiện sự thuận tiện, qua đó thu hút thêm nhiều người dùng chuyển sang sử dụng xe điện, ý tưởng thành lập “liên minh trạm sạc’ đã được một số hãng xe điện nước ngoài đưa ra, trong đó chủ yếu là các thương hiệu tới từ Trung Quốc.
Ý tưởng “liên minh trạm sạc” khá hấp dẫn về mặt lý thuyết khi tạo ra một hệ sinh thái mở thông qua việc tận dụng cơ sở của từng thương hiệu, phối hợp mở trạm sạc chung để cho phép nhiều mẫu xe từ các hãng khác nhau có thể sạc cùng địa điểm. Sự kết hợp này sẽ là cơ hội mở rộng nhanh chóng mạng lưới trạm sạc của các thương hiệu nước ngồi vốn còn đang khá thưa thớt, giúp người dùng dễ dàng tiếp cận mạng lưới điểm sạc rộng hơn, tạo ra sự an tâm khi sử dụng xe điện.
Mặc dù vậy, đây vẫn chỉ là lý thuyết và nếu muốn thực sự triển khai và có được thành công, các hãng xe điện nước ngoài cần phải đối diện với những thách thức không nhỏ. Đầu tiên, cơ sở hạ tầng và số lượng showroom của các thương hiệu xe điện Trung Quốc hiện tại mới chỉ có khoảng hơn 100 điểm tại Việt Nam, lại chủ yếu tập trung tại các thành phố lớn. Nếu so với mạng lưới 150.000 cổng sạc cùng hàng chục nghìn địa điểm sạc trải khắp cả nước đã được V-Green và VinFast xây dựng, bao phủ từ thành phố tới vùng quê thì con số trên thực sự quá nhỏ bé.
Sự hạn chế về cơ sở hạ tầng của các thương hiệu xe nước ngoài hiện nay khiến cho khách hàng không thể tự tin dùng xe điện của họ đi đường dài. Trong khi đó, người dùng VinFast lại có thể dễ dàng tìm được trạm sạc ở khắp nơi, nhờ vậy việc thực hiện các chuyến đi đường dài trở nên dễ dàng và tự tin hơn. Trong thực tế, không ít trường hợp chủ xe MG hay BYD từng vì thiếu trạm sạc mà phải bỏ dở hành trình hay gọi cứu hộ.
Ngay cả khi quyết tâm đầu tư để mở rộng cơ sở vật chất, trạm sạc thì “liên minh trạm sạc” cũng phải vượt qua trở ngại rất lớn là vấn đề về kinh tế. Ngoài số vốn bỏ ra có thể lên đến hàng nghìn tỷ đồng, thì muốn tạo ra mạng lưới đủ rộng còn đòi hỏi cả sự kiên trì lâu dài, tiêu chuẩn kỹ thuật cũng như mặt bằng. Tất các những điều này đều chưa được các thương hiệu xe điện nước ngoài chứng minh rõ rệt tại thị trường nước ta.
Hồi đầu năm nay, TMT đã công bố thành lập công ty chuyên đầu tư trạm sạc tại Việt Nam. Tuy nhiên, có vẻ thương hiệu này vẫn còn thiếu sự quyết tâm khi tới thời điểm hiện tại, mọi động thái vẫn chỉ gần như “dậm chân tại chỗ”. Trong khi đó, lần lượt từng nhà phát triển độc lập cũng đã lần lượt rút lui sau khi thử sức mà không đạt được thành công, chuyển sang làm đối tác nhượng quyền cho V-Green.
Trong trường hợp giải quyết xong vấn đề hạ tầng, khách hàng cũng sẽ là thách thức khác không kém phần khó khăn mà “liên minh trạm sạc” cần vượt qua. Các doanh nghiệp vận tải và đội ngũ taxi được coi là nguồn khách hàng quan trọng nhất, thường xuyên sử dụng trạm sạc. Nhưng hiện nay nhóm này lại đang dùng xe VinFast là chủ yếu để tận dụng quyền lợi sạc miễn phí tại hệ thống V-Green, nên không có lý do gì để sử dụng trạm sạc của liên minh vừa không được bảo đảm về dịch vụ, vừa tốn chi phí.
Đối với khách hàng cá nhân, nhằm hạn chế rủi ro gặp sự cố khi sạc ở ngoài và tiết kiệm chi phí thì người dùng đều chủ yếu sử dụng trạm sạc của V-Green hoặc sạc tại nhà. Điều này gây ảnh hưởng không nhỏ, làm hạn chế nguồn cầu cho hệ thống trạm sạc chung. Ngay cả tới thời điểm sau tháng 7/2027, khi việc trạm sạc không còn miễn phí thì vẫn có lý do để tin rằng đối với chủ xe VinFast, sử dụng trạm sạc V-Green vẫn có lợi thế lớn hơn.
Theo kinh doanh thực tế thì mỗi ngày một trụ sạc V-Green khai thác trung bình khoảng 10 giờ và để hoàn vốn chỉ cần mất khoảng 3 năm. Trong khi đó, các trạm sạc của hãng khác cần thời gian lên tới 20 năm để hoàn vốn do lượng khách hạn chế, chỉ hoạt động trung bình 1 giờ mỗi ngày. Thời gian hoàn vốn quá dài đã khiến nhiều nhà đầu tư phải chuyển hướng dù ban đầu tỏ ra hào hứng. Không ít nhà đầu tư đã “quay xe”, gia nhập vào hệ thống nhượng quyền V-Green để được bảo đảm về chính sách hỗ trợ lâu dài cũng như rút ngắn thời gian hoàn vốn.
Những trở ngại nói trên là rào cản khiến cho “liên minh trạm sạc” hiện vẫn chỉ dừng ở mức ý tưởng. Khoảng cách để biến ý tưởng trở thành thực thật là quá lớn và rất khó để các hãng xe ngoại có thể san bằng được lợi thế áp đảo đã lọt vào tay “người tiên phong” là VinFast và V-Green.
