Biến Việt Nam thành một Cường Quốc Sản xuất

Để tiếp tục tăng trưởng kinh tế và đạt mục tiêu trở thành một nước công nghiệp vào năm 2020, Việt Nam phải biến công nghệ tự động hóa và Công nghiệp 4.0 thành trung tâm của các kế hoạch tăng trưởng và chuyển đổi. Tuy nhiên, việc áp dụng công nghiệp 4.0 đã bị chậm. Công nghệ của Việt Nam 20 đến 30 năm sau vẫn đứng sau phần còn lại của thế giới. Ví dụ, phần lớn các nhà sản xuất vẫn đang sử dụng robot công nghiệp truyền thống cồng kềnh, đi kèm với các ràng buộc cài đặt. Trung tâm sản xuất đang phát triền như Viet Nam cần phải tránh xa mô hình công nghệ thấp, lương thấp truyền thống, vì nó cố gắng cung cấp cho dân số mức sống tốt hơn và một tương lai an toàn.

Chuyển đổi ngành để kích hoạt năng lực cạnh tranh thông minh

Việt Nam được xếp hạng là một trong số các quốc gia ít chuẩn bị nhất cho Công nghiệp 4.0 - theo báo cáo của Diễn đàn Kinh tế Thế giới, xếp hạng thấp về đổi mới và công nghệ.

Thừa nhận sự chậm chạp trong Công nghiệp 4.0, Việt Nam đang đẩy nhanh tiến độ, nghiên cứu và chuyển giao các công nghệ mới như mạng lưới thiết bị kết nối Internet , big data và robot để tăng khả năng cạnh tranh và đổi mới.

Tiến bộ của Việt Nam đã không được chú ý trên phạm vi quốc tế - quốc gia này đã nhận được 11,25 tỷ USD đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) trong khoảng từ tháng 1 đến tháng 8 năm 2018 và Chỉ số sản xuất công nghiệp (IIP) tăng 7,89% so với năm trước, với công nghiệp chế biến và sản xuất tăng 8,1%. Để duy trì sự tăng trưởng này, các nhà sản xuất phải nghĩ sâu và rộng hơn về chi phí, một phần quan trọng của các khoản đầu tư trung dài hạn. 

Tự động hóa có sức mạnh để tăng cường và bảo vệ khả năng cạnh tranh này. Frost & Sullivan nhận thấy rằng thị trường tự động hóa và kiểm soát tại Việt Nam sẽ trị giá 186,5 triệu USD vào năm 2021. Năm ngoái, quốc gia này đã trở thành thị trường robot lớn thứ bảy trên thế giới - doanh số bán robot đã tăng vọt từ khoảng 1.600 chiếc trong năm 2016 lên gần 8.300 chiếc trong năm 2017. Khuyến khích sự tăng trưởng này, chính phủ đã có Chiến lược phát triển khoa học và công nghệ 2011 - 2020 nhằm tăng cường khả năng cạnh tranh kinh tế và đẩy nhanh công nghiệp hóa, ưu tiên tầm quan trọng của công nghiệp robot và tự động hóa công nghệ cao.

Sự trỗi dậy của tự động hóa

Robot hợp tác (cobots), phân khúc tự động hóa công nghiệp phát triển nhanh nhất, dự kiến sẽ chiếm 34% tổng doanh số của robot công nghiệp (tăng gấp 10 lần) vào năm 2025. So với robot công nghiệp truyền thống, nhu cầu về cobots nhỏ gọn và thân thiện với người dùng đang tăng lên ở Việt Nam khi các doanh nghiệp nhận ra những lợi thế mà các công nghệ linh hoạt và an toàn này cung cấp cho các công ty và nhân sự. Với robot công nghiệp lớn, các biện pháp bảo vệ là cần thiết để tránh việc người lao động tiếp xúc quá nhiều với robot. Biện pháp bảo vệ chu vi vật lý bao quanh robot, bảo vệ chống lại sự cố xảy ra với robot, bộ điều khiển, quy trình hoặc vật liệu. Cobots, nhỏ hơn và nhẹ hơn, được thiết kế với các tính năng an toàn vốn có, như phản hồi lực và phát hiện va chạm, giúp chúng an toàn khi làm việc bên cạnh mọi người mà không cần rào chắn an toàn (theo đánh giá rủi ro). Ví dụ, nếu cobot phát hiện một mức độ sức mạnh hoặc lực lượng nhất định, nó sẽ dừng lại để bảo vệ người lao động. 

Nền công nghiệp Robot cũng đi kèm với các chương trình lớn, phức tạp cho một quy trình đơn giản và cần được đào tạo chuyên môn hoặc một chuyên gia về robot để vận hành máy móc. Giao diện trực quan và thân thiện với người dùng cobot, đơn giản hóa việc lập trình để ngay cả những nhân viên có tay nghề thấp cũng có thể dễ dàng sử dụng chúng.

Cobots giúp các doanh nghiệp thuộc mọi quy mô nắm lấy tự động hóa. Bản chất nhẹ, nhỏ gọn và linh hoạt của chúng cho phép chúng làm việc trong không gian nhỏ và trên hầu hết các ngành công nghiệp. Các cobots này thực hiện các nhiệm vụ lặp đi lặp lại và bao gồm cả các công việc nguy hiểm, cho phép nhân viên được đào tạo lại cho các nhiệm vụ đòi hỏi sự khéo léo. Công ty TNHH Thương mại và Kỹ thuật Việt Nam Meiko đã triển khai cobot Universal Robots (UR) có trụ sở tại Đan Mạch trong dây chuyền lắp ráp của họ để giúp đỡ các nhà khai thác khỏi các nhiệm vụ lặp đi lặp lại và vất vả, nâng cao mức độ hài lòng trong công việc. Đối với PT JVC Electronics Indonesia, một nhà sản xuất thiết bị nghe nhìn và điều hướng ô tô, cobots đã nâng cao năng suất, cải thiện chất lượng đầu ra và giúp công ty đáp ứng khối lượng sản xuất 400.000 hàng tháng của họ.

Ông Sakari Kuikka - Tổng giám đốc của Universal Robots

Ngoài ra, các cobots rất linh hoạt này có thể đảm nhận một loạt các nhiệm vụ và có thời gian hoàn vốn trung bình là 12 tháng, khiến chúng trở thành một lựa chọn khả thi ngay cả đối với các doanh nghiệp quy mô nhỏ, nơi các tùy chọn thông thường có thể quá đắt.

Sản xuất thông minh để cải thiện nền kinh tế 

Gần đây, ông Nguyễn Chí Dũng, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư, đồng ý rằng đổi mới là chìa khóa và là con đường ngắn nhất để đạt được sự phát triển nhanh và bền vững. Các quốc gia không nắm bắt cơ hội này sẽ không thành công.

Các giải pháp tự động hóa như cobots mang lại lợi ích to lớn cho Việt Nam để tăng cường khả năng cạnh tranh của nền kinh tế và ngang hàng với các đồng nghiệp trong việc áp dụng đổi mới.

Tổ chức Lao động Quốc tế báo cáo hơn 86 % việc làm tại Việt Nam có nguy cơ thay đổi bằng tự động hóa. Lực lượng lao động địa phương, hiện tại và tương lai, cần được giáo dục với các công nghệ mới để chuẩn bị cho môi trường sản xuất thay đổi nhanh chóng. Cobots thân thiện với người dùng giúp công nhân thích ứng với công nghệ mới một cách dễ dàng trong khi trong nhiều trường hợp, mở ra cơ hội nâng cao khả năng cho các nhiệm vụ có giá trị cao hơn.

Khi Việt Nam đặt mục tiêu trở thành một nước công nghiệp vào năm 2020, bối cảnh sản xuất phải tránh xa những cách truyền thống và gặt hái toàn bộ những tiềm năng của nền Công nghiệp 4.0.